Wat er achter luiheid schuilgaat en wat je hersenen weten
Wat achter luiheid schuilgaat is niet echt luiheid of onverantwoordelijkheid. Eigenlijk is luiheid een masker en gaat er angst achter schuil. Bovendien zijn een laag zelfbeeld, onzekerheid, ontevredenheid of zelfs een gebrek aan emotionele steun factoren die meespelen.
Achter luiheid gaan veel aspecten schuil. Het is vaak een veelvormig geheel, een complex labyrint van sensaties, emoties en tegenstrijdige gedachten waarvan je niet altijd weet hoe je het moet ontwarren. Dit gebrek aan motivatie dat verlangen en energie opslokt, is echter iets dat de hersenen goed begrijpen. Dit is de oorzaak van lichamelijke onbeweeglijkheid.
Sommigen zeggen dat luiheid is alsof je gevangen zit in het heden. Het maakt het onmogelijk om aan alle verplichtingen te voldoen die in je agenda staan. Het gevoel van vermoeidheid en diepe ontmoediging frustreert je dan weer. Deze boosheid stort je uiteindelijk in een situatie die even ongemakkelijk als vervelend is.
Deze dimensie heeft echter zijn betekenis en uitleg. Zozeer zelfs dat het je niet kapot moet maken of je gevoel van eigenwaarde moet schaden. Het is belangrijk om te voorkomen dat je een kind of tiener als “lui” bestempelt zonder eerst te begrijpen wat erachter zit, want angst, besluiteloosheid, verdriet en zelfs een gevoel van waardeloosheid kunnen de oorzaak zijn.
Wat er achter luiheid schuilgaat: de toekomst die kwelt
In veel gevallen is wat er achter luiheid schuilgaat een restdimensie van onze meest verre voorouders. Dit is een van de verklaringen die de antropologie biedt. Die voorouders hadden een basisbehoefte in hun dagelijks leven: energie besparen.
Hulpbronnen waren erg schaars. Honger was zelfs een dagelijkse vijand, evenals roofdieren en ongunstige weersomstandigheden, waarbij de zon extreem kon zijn en de nachten erg koud.
Onze voorouders waren nomadisch en moesten proberen fysieke hulpbronnen te sparen, dus de inspanningen die ze deden waren minimaal en noodzakelijk. Hierdoor was hun energie beperkt tot het op korte termijn dekken van zeer elementaire behoeften.
Kalman Glantz, psychotherapeut aan de Universiteit van Cambridge en co-auteur van Exiles from Eden: Psychotherapy from an Evolutionary Perspective, wijst erop dat de dimensie van luiheid in de mens ontstond toen we ons bewust werden van de toekomst. Deze behoefte om te plannen veroorzaakte plotseling psychologische overbelasting en emotionele kosten.
Mensen worden nu gedwongen om meer energie te verbruiken dan verwacht. Bovendien verschenen er realiteiten als “zelfeis,” zoals de druk van een groep om iets te doen en, als gevolg daarvan, de angst of je wel genoeg zult hebben. Luiheid is dus niet louter luiheid of luiheid. Het is een combinatie van vele dimensies. Daarnaast speelt in veel gevallen ook de angst voor de toekomst een rol.
Hersenapathie en overspannenheid
In 2015 toonde Dr. Masud Husain, van de Universiteit van Oxford, iets interessants aan waardoor je beter kunt begrijpen wat er achter luiheid schuilgaat (Engelse link). Door middel van een MRI-studie kon hij zien wat het verschil maakt tussen de meest actieve persoon en degene die gevangen raakt in een frustrerende luiheid.
Allereerst was het opvallend om te zien dat het veel energie kost om een doel te plannen en uit te voeren. Wat de hersenen doen is veel dopamine vrijgeven en vervolgens de motorische cortex of motorische schors activeren om beweging, activiteit en prestatie mogelijk te maken.
Ten tweede hebben de meeste mensen die luiheid ervaren eigenlijk last van apathie. Dopamineniveaus zijn meestal laag. Ook is de activering van de hersenschors niet erg intens, omdat een “apathisch” brein zich niet in staat voelt om deze overbelasting uit te voeren.
Wat zit er achter de apathie die met luiheid gepaard gaat?
Achter luiheid zit een dimensie die de hersenen heel vaak als apathie verwerken. Waardoor kun je gevangen raken in deze stof die alles afstompt en verstikkend maakt? Vanuit een psychologisch standpunt is het belangrijk om de volgende dimensies te benadrukken:
- Laag gevoel van zelfredzaamheid.
- Gebrek aan emotionele steun.
- Geen echte interesse in de taak die we moeten uitvoeren.
- Het gevoel dat wat we moeten doen niet de moeite waard is.
- Angst om het niet zo goed te doen als anderen verwachten.
- Ontmoediging, gevoel van nutteloosheid en een laag gevoel van eigenwaarde.
Kortom, de psychologische en emotionele implicaties van luiheid maken deze dimensie tot een realiteit waar je rekening mee moet houden. Daarom heeft het weinig zin om boos te worden op jezelf vanwege je lage motivatie. Je moet dieper kunnen graven om te begrijpen waarom je je zo voelt.
Het christendom beschouwt luiheid als een hoofdzonde. Hoewel het altijd is afgekeurd, is het tijd om in te zien dat het slechts een masker is. Achter luiheid gaan angst, besluiteloosheid, een laag zelfbeeld en ontevredenheid schuil.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Le Heron, C., Holroyd, C. B., Salamone, J., & Husain, M. (2019). Brain mechanisms underlying apathy. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 90(3), 302–312. https://doi.org/10.1136/jnnp-2018-318265