Siegfried Bernfeld en sociale educatie
Siegfried Bernfeld kwam uit de eerste generatie van de psychoanalytici. Hij speelde toentertijd een belangrijke rol maar werd later onterecht gedegradeerd. Zijn werk was erg interessant en zijn bijdrages zijn tot op de dag van vandaag relevant.
Anna Freud zei dat Siegfried Bernfeld een “one-of-a-kind being,” ofwel een uniek wezen. Sterker nog, Sigmund Freud, de vader van Anna Freud, had het ook over Bernfeld in een van zijn brieven:
“Hij is een leidende psychoanalyse deskundige. Ik zie hem als wellicht mijn meest getalenteerde student en volger. Ook bezit hij superieure kennis. Hij is een onweerstaanbare spreker en een ontzettend invloedrijke leraar. Al met al heb ik alleen maar goede dingen over hem te zeggen.”
Net zoals zijn collega’s leefde Siegfried Bernfeld tijdens een sociaal en politiek gewelddadige tijd. Hij leefde onder het dreigement van vervolging omdat hij van Joodse komaf was, maar toch focuste hij zich op zijn denkschool binnen de sociale wetenschappen. Hij dwaalde uiteindelijk af van psychoanalyse en begon zich te bekommeren over collectieve fenomenen vanuit een politiek standpunt.
Het begin van Siegfried Bernfeld
Zoals veel andere psychoanalytici was Siegfried Bernfeld van Joodse komaf. Hij was in 1892 geboren in Lviv, Oekraïne. Zijn ouders waren textielhandelaren. De passie van Bernfeld voor de natuur zorgde er echter voor dat hij uiteindelijk zoölogie en plantkunde zou gaan studeren.
Pedagogie en psychologie interesseerden hem echter ook al vanaf een erg jonge leeftijd. Hij vond hypnose ontzettend interessant omdat het toentertijd als erg innovatief werd gezien. Sterker nog, hij oefende zijn hypnose-vaardigheden met zijn jongere broer toen hij jong was.
Bovendien was hij erg geïnteresseerd in Maria Montessori’s theorieën. Op latere leeftijd zou hij psychoanalyse gaan bestuderen en ging zijn aandacht al snel uit naar de vrije associatiemethode.
Op 22-jarige leeftijd trouwde hij met Anne Salomon, een jonge studente en fervent volger van het Marxisme. Zij was van grote invloed op de gedachten en handelingen van Bernfeld.
Sociale activiteit en psychoanalyse
Gemotiveerd door zijn politieke betrokkenheid, creëerde Siegfried Bernfeld een instelling speciaal voor het opvangen van Joodse kinderen die na de Eerste Wereldoorlog zonder ouders achtergebleven waren.
Het doel van deze instelling was om ze te trainen zodat ze uiteindelijk naar Palestina zouden kunnen emigreren. Hij ontfermde zich zodoende over zo’n 145 kinderen. Het is belangrijk om hierbij te noemen dat sommigen van hun ernstige trauma’s hadden opgelopen. Daardoor voelde hij zich nog meer geroepen door de psychoanalyse.
Kort hierna ontmoette hij Sigmund Freud en opende hij zijn eerste kantoor in Wenen in 1922. Rond die tijd had hij al een hechte vriendschap met Anna Freud en werd hij door velen al gezien als een van de voorlopers binnen de nieuwe psychoanalytische stroming.
Met Anna Freud en andere relevante psychoanalytici van die tijd, creëerde hij een groep speciaal voor het helpen van dakloze kinderen.
Het voornaamste doel van deze groep was om psychoanalytische werkwijzen in de wereld van de sociale wetenschappen te verspreiden. In 1925 publiceerde Siegfried Bernfeld dan ook zijn eerste twee stukken over sociale educatie. Een hiervan was gericht op adolescentie, de ander was gericht op Duitse pedagogische methoden.
Het einde van Siegfried Bernfeld
Siegfried Bernfeld trouwde driemaal. Hij heeft in verschillende Europese landen gewoond terwijl het Nazisme aan populariteit won. Uiteindelijk verhuisde hij met zijn derde vrouw naar San Francisco in Californië. In tegenstelling tot veel andere psychoanalytici, was Bernfeld niet tevreden over de “psychologie over jezelf” die populair was in de Verenigde Staten.
Het was wellicht zijn nostalgie en grote intellectuele nieuwsgierigheid die hem tot een van Freuds belangrijkste biografen maakte. Ook al zagen veel mensen hem niet als Freuds “officiële” biograaf, zijn artikelen waren overduidelijk overgenomen door Ernest Jones, die Anna Freud als haar vaders officiële biograaf zag.
Kortom, Siegfried Bernfeld heeft een aantal interessante essays achter gelaten waarin hij het had over de principes van psychoanalyse en sociale educatie. Zijn studies over de psychologie van adolescentie in het bijzonder zijn erg opvallend.
Hij was de oprichter van de eerste psychoanalytische organisatie van San Francisco. Velen herinnerden hem overigens ook als een bijna compulsief gebruiker van tabak, een liefhebber van mooie vrouwen en een eerlijke psychoanalyticus.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Bernfeld, S. (1944). Freud’s earliest theories and the school of Helmholtz. The Psychoanalytic Quarterly, 13(3), 341-362.
- Bernfeld, S. (1962). On psychoanalytic training. The psychoanalytic quarterly, 31(4), 453-482.
- Bernfeld, S. (2013). The psychology of the infant. Routledge.
- Bernfeld, S. (1938). Types of adolescence. The Psychoanalytic Quarterly, 7(2), 243-253.
- Bernfeld, S. (1941). The facts of observation in psychoanalysis. The Journal of Psychology, 12(2), 289-305.