Hoe ondersteun je mensen met chronische pijn?
Chronische pijn is een bijproduct van onze moderne wereld. Vroeger waren deze gevallen erg zeldzaam. Maar tegenwoordig stijgt het aantal mensen met chronische pijn. Sommigen lijden aan chronische pijn omdat ze een chronische aandoening hebben. Maar anderen lijden aan een intense aanhoudende pijn waarvoor de wetenschap geen verklaring heeft. Het ergste is dat het leven in alle gevallen een ware hel kan worden waarin pijn voortdurend aanwezig is.
Slechts enkele tientallen jaren geleden leidden ernstige ziekten tot een redelijk snelle aftakeling. Mensen stierven en we konden er niets aan doen. Vandaag heeft de wetenschap allerlei soorten manieren om het leven van een ernstig zieke patiënt te verlengen. Bepaalde aandoeningen lijken ook erger geworden te zijn. De meeste hiervan hebben te maken met het zenuwstelsel. Het resultaat is dat mensen vele jaren ziek en met pijn kunnen leven.
“Pijn is onvermijdelijk, maar lijden is een vrije keuze.”
-Boeddha-
Lichamelijke pijn behoort tot de meest voorkomende symptomen van vele aandoeningen. Soms kan dit iemand op verschillende gebieden erg onbekwaam maken. Je kan er niet aan ontsnappen en je kan het niet ontkennen. Misschien probeer je de pijn te verlichten met pijnstillers die je ontkoppelen van je lichaam en de buitenwereld. Ze laten je achter met het gevoel er te zijn maar zonder er te zijn.
Het is een tragische situatie. Dit is niet alleen zo voor de mensen die aan chronische pijn leiden maar ook voor hun naasten. Want pijn tast op een ernstige manier iemands gemoedsstemming aan. Na verloop van tijd veroorzaakt het aanzienlijke veranderingen in de persoonlijkheid.
Een persoon in deze omstandigheden kan onhandelbaar worden. En de mensen die vaak bij hen zijn, weten niet hoe ze hun geliefde kunnen helpen. Vandaag willen we je wat advies geven over hoe je mensen met chronische pijn kan ondersteunen.
Erken je grenzen als je mensen met chronische pijn wil ondersteunen
Ben je een naaste van een persoon die aan chronische pijn lijdt? Dan is het normaal dat je je schuldig begint te voelen. Misschien besef je het niet onmiddellijk maar het gebeurt vaak. Je ziet dat iemand lijdt. Het enige wat je kan doen, is palliatieve zorg geven. Dit werkt niet altijd. Je neemt wat belasting van de persoon weg, maar je kan er niet erg veel aan doen.
Dit leidt allemaal tot een grote innerlijke verwarring en hulpeloosheid. Vaak houden we vast aan de fantasie dat ‘er toch iets anders moet zijn dat ik kan doen’. Je probeert iets, en daarna iets anders, en later nog iets anders. Maar uiteindelijk kun je in het beste geval slechts tijdelijke verlichting bieden.
Het eerste wat je moet doen, is omgaan met je gevoel van hulpeloosheid. Hou op tijd en energie te verspillen aan dingen die geen resultaten hebben. Het is belangrijk dat je je informeert over wat je echt kan doen. Tegelijkertijd moet je duidelijke grenzen stellen.
Wat is jouw verantwoordelijkheid? Hoe kan je het op de beste manier doen? Wat ligt binnen jouw bereik? Ga je verder dan dit, dan zal de ander zich alleen maar tegen jou keren, net als een bal die je tegen de muur gooit, ongeacht hoeveel tijd en energie je investeert.
Je wil weten hoe je iemand met chronische pijn kan ondersteunen. Wel, soms is het enige wat je kan doen, er alleen zijn en in stilte. Met deze daad laat je de ander weten dat je bij hem bent en dat je bereid bent zijn lijden te aanvaarden. Maar wat je niet kan doen, is weggaan.
Misschien is het voldoende hem te vragen wat je kan doen om te helpen. Als je dit kunt, doe het dan. In vele gevallen hebben ze bijvoorbeeld liever dat je tijd met hen doorbrengt, in plaats van te zoeken naar mogelijkheden of te proberen hun pijn met dure geschenken goed te maken.
Hoe ondersteun je mensen met chronische pijn: help eerst jezelf
We kunnen een ander niet geven wat we zelf niet hebben. Wat we in dit geval willen, is de mensen met chronische pijn helpen zich beter te voelen. Maar wat we moeten vermijden, is dat we zelf verzuipen in hun pijn. Je eerste verantwoordelijkheid is dus ten aanzien van jezelf. En die verantwoordelijkheid houdt in dat je goed bent, dat je het beste van jezelf geeft.
Dit betekent dat je je eigen behoeften moet erkennen. Ja, je kan je geliefde veel geven. Maar er zijn zoveel dingen die je niet voor diegene kan doen. Dat geldt voor jou en ook voor alle anderen. Maar wat je wel kan doen, is jezelf sterker maken en aan je eigen leven werken. Tegelijkertijd zal je dan ook helpen om zijn leven te verbeteren.
Het is vooral belangrijk dat je leert hoe je je eigen ruimte kan beschermen. Je moet leren hoe je in bepaalde omstandigheden ‘nee’ moet zeggen. Want mensen met chronische pijn kunnen erg veeleisend zijn. Je wil niet dat hun frustraties ook de jouwe worden.
Ze worden geconfronteerd met een erg moeilijke situatie. Soms hebben ze geen andere uitlaatklep dan jou de schuld geven of meer eisen dan je kan geven. Dit is begrijpelijk. Maar het betekent niet dat hun boze woorden waar zijn.
Het zal je veel helpen als je leert hoe te herkennen wanneer het goed zou zijn voor jezelf om even uit de situatie te stappen. Met vriendelijkheid en genegenheid kan je de ander laten begrijpen dat hij ook jou kan helpen door de tijd te respecteren waarin jullie niet samen zijn.
Als je wil leren hoe je iemand met chronische pijn kan ondersteunen, dan is het cruciaal dat je voor jezelf zorgt. Zelfs al weigert hij of probeert hij zijn frustratie op jou te richten, je aanwezigheid en je goede houding zullen hem helpen. Dat moet je zeker onthouden.