Narratieve bemiddeling, een techniek voor conflictoplossing

Narratieve bemiddeling is een toewijding aan de kracht van woorden. Het doel van deze methode is om elk van de partijen in een conflict in staat te stellen om de situatie vanuit een flexibeler en breder perspectief te zien door middel van hun eigen verhalen.
Narratieve bemiddeling, een techniek voor conflictoplossing

Laatste update: 02 maart, 2025

Narratieve bemiddeling is een methode om conflicten op te lossen die gebaseerd is op de manier waarop mensen de discrepanties of tegenstellingen waarin ze verkeren structureren en beschrijven . Hierbij moeten we opmerken dat persoonlijke taal de manier weerspiegelt waarop iemand de wereld begrijpt. Dit vaak vaak waardevolle inzichten  in de ware aard van een conflict.

Over het algemeen wordt narratieve bemiddeling toegepast om de uitdrukking van de persoonlijke belangen en behoeften van elk van de partijen te vergemakkelijken en om tussenbeide te komen op een manier die intrapersoonlijk en interpersoonlijk begrip bevordert door middel van een deconstructie van individuele narratieven.

Een conflict kan opgelost te worden wanneer de essentie ervan kan worden opgehelderd. Soms denkt iemand dat wat hem of haar stoort aan een andere persoon bijvoorbeeld zijn of haar gebrek aan samenwerking is.

Door narratieve bemiddeling kan echter worden vastgesteld dat de ergernis eigenlijk voortkomt uit de manier waarop de persoon om medewerking vraagt. Dit wordt zichtbaar als de manier waarop elke persoon het conflict vertelt wordt aangemoedigd en geanalyseerd.

“Onze onenigheden vinden hun oorsprong in de twee meest overvloedige bronnen van publiek onheil: onwetendheid en zwakte.”

Simón Bolívar


Misschien vind je dit artikel ook interessant: Waarom je moet ophouden conflicten te vermijden


Basisbegrippen in narratieve bemiddeling

Om te begrijpen hoe men narratieve bemiddeling kan toepassen, is het eerst nodig om een aantal begrippen te specificeren die inherent zijn aan deze methode. Deze concepten zijn: conflictverhalen, alternatieve verhalen en meta-narratieven.

  • Conflictverhaal. Dit komt overeen met hoe elke persoon het verhaal van de conflictsituatie uitwerkt. Dit geeft aanwijzingen over de elementen of aspecten die hij/zij het meest problematisch vindt en bepaalt de positie die hij/zij in dit kader inneemt.
  • Alternatief verhaal. Dit verwijst naar de ideale situatie waarin het conflict volgens elke partij kan worden overwonnen. Ook hier drukt elke partij via taal uit wat ze willen en hoe ze bereid zijn bij te dragen aan het oplossen van de situatie.
  • Meta-narratieven. Meta-narratieven zijn de regels en waarden die impliciet voorkomen in het conflictverhaal en in het alternatieve verhaal.


De elementen van verhalen bij narratieve bemiddeling

De kenmerken van narratieven zijn een ander aspect om rekening mee te houden voordat men narratieve bemiddeling toepast. Dergelijke elementen vormen de basis voor het proces van deconstructie van het huidige conflict. De karakteristieke elementen van verhalen zijn de volgende:

  • Plot. Dit omvat de manier waarop iemand in algemene termen de oorsprong van de situatie beschrijft, de verandering die het conflict veroorzaakt, wat het compliceert en wat een oplossing mogelijk maakt.
  • Kwestie. Dit is het specifieke aspect waarnaar het conflict verwijst.
  • Context. Dit verwijst naar de fysieke en sociale omgeving waarin het probleem zich afspeelt.
  • Personages. Dit verwijst naar iedereen die op de een of andere manier deelneemt aan de problematische situatie.

Het komt vaak voor dat het conflict dat door de ene persoon wordt verteld heel anders is dan het conflict dat door zijn of haar tegenhanger wordt verteld. Soms is het alsof ze het over twee verschillende werkelijkheden hebben. Narratieve bemiddeling bestaat juist uit het verenigen van talen.


Wellicht vind je dit artikel ook interessant: Zes tips om conflicten niet langer uit de weg te gaan


Technieken van narratieve bemiddeling

Narratieve bemiddeling maakt gebruik van verschillende technieken om conflicten op te lossen. Het uiteindelijke doel is om te komen tot de constructie van een gemeenschappelijk verhaal tussen de partijen, dat hen vertegenwoordigt en leidt tot een gemeenschappelijk alternatief verhaal. Hiervoor kan men een of meer van de volgende technieken gebruiken.

Dubbel luisteren

Hierbij noteert men de negatieve beschrijvingen van de tegenpartij en zet deze om in positieve affirmaties. Als iemand bijvoorbeeld zegt: “Het stoort me dat ze egoïstisch is”, is het de bedoeling om het zo te formuleren: “Ik zou graag willen dat ze meer aan anderen denkt.”

Parafraseren

Dit bestaat uit het zoveel mogelijk samenvatten van wat elke partij te zeggen heeft. Het moet worden gedaan op basis van de plot en eerst de oorsprong samenvatten, volgens elke partij. Daarna de verandering en dan de complicatie. Dit bevordert het luisteren tussen de partijen, met behulp van de mediator.

Reframen

Dit bestaat uit het oppikken van de agressieve uitdrukkingen tussen de partijen en ze vervolgens op een verzoenende manier naar voren brengen. Als iemand zegt “Hij is een leugenaar”, grijpt de mediator in en zegt: “Misschien bedoel je dat je inconsistenties ziet in wat de ander zegt”.

Externaliseren

Dit bestaat uit het identificeren van het meest intense negatieve gevoel dat door de andere partij wordt opgewekt of geproduceerd. Dus, als het gevoel bijvoorbeeld boosheid is, hoe het ervaren of gemanifesteerd wordt.

Andere verhalen erbij betrekken

Deze techniek is vergelijkbaar met een rollenspel. Elke partij wordt gevraagd zich in de plaats van een buitenstaander te stellen om het conflict van daaruit te bekijken. Bijvoorbeeld: Wat zou een politieagent denken van wat je net hebt gezegd?

Al deze technieken proberen het verhaal van elk van de partijen te deconstrueren. Ze zijn erop gericht om het verhaal minder star en begrijpelijker te maken voor alle gesprekspartners. Deze technieken werken vaak goed in organisatorische contexten.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Garrido Soler, S., & Munuera Gómez, P. (2014). Contra la neutralidad. Ética y estética en el modelo circular-narrativo de mediación de conflictos. Revista Telemática de Filosofía del Derecho, (17), 139-166.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.