Mentale zandbakken en hun nut in de wereld van vandaag

De wereld zit vol met onbegrijpelijke en zelfs irrationele feiten die voor ons vaak moeilijk te begrijpen zijn. Desondanks zouden we onze intelligentie vergroten als we ruimtes in onze geest zouden wijden aan de analyse van deze chaotische werkelijkheden.
Mentale zandbakken en hun nut in de wereld van vandaag
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 06 april, 2023

Stephen Hawking zei dat we als mensen vaak het soort leren vaststellen dat ons vertrouwd is en dat geen overdreven cognitieve inspanning vergt. Volgens hem is onze grootste vijand niet onwetendheid, maar de illusie van kennis. Met andere woorden, het gevoel dat we alles al weten en dat het beter is om alles wat een uitdaging vormt af te wijzen.

We boeken echter grote vooruitgang en verwerven kennis als we uitgaan van het soort revolutionaire concepten die vaak tegen onze specifieke visies ingaan. Inderdaad, als we alleen datgene in ons verstand zouden opnemen wat het beste bij onze overtuigingen past, zonder ze tegen te spreken, zouden we op dezelfde plaats blijven. We kunnen niets veroveren door altijd op dezelfde manier te denken.

Echt leren komt als we risico’s nemen en onze mentale comfortzones verlaten om andere ideeën en perspectieven te analyseren. Het maakt niet uit hoe vreemd of irrationeel ze lijken. Een interessant concept, ontwikkeld door de wiskundige en schrijver Eric Weinstein, is nuttig om deze stap te zetten. Laten we er meer over weten.

Een van de personen die het concept van mentale zandbakken het meest gebruikte (onbewust) was Albert Einstein.

Oplichtend brein
Experimenteren met ideeën en concepten vergroot onze intelligentie.

 

Mentale zandbakken

Eric Ross Weinstein is een bekende Amerikaanse wiskundige, econoom en schrijver. Hij presenteert een podcast waarin hij fascinerende revolutionaire theorieën over wetenschap, psychologie en natuurkunde blootlegt.

Hij is een controversieel figuur, maar ook een stem die de geesten van jonge mensen wil wakker schudden, zodat zij in staat zullen zijn ingenieuze oplossingen te bieden voor toekomstige problemen.

Een van de ideeën die hij onlangs voorstelde was om de samenleving aan te moedigen nieuwe intellectuele hoogten te bereiken. Dit zijn mentale zandbakken. Het zijn psychologische ruimtes waarin we de meest tegenstrijdige en irrationele aspecten van ons leven moeten verwerken.

Bijvoorbeeld nieuws, informatie en het soort situaties waarin we ons dagelijks bevinden, die vaak zo frustrerend blijken te zijn.

Zonder twijfel is het heden eenzijdiger dan ooit geworden. We worden overspoeld door eindeloze informatie, waarvan sommige buitengewoon vreemd lijken. Vaak laten we het gewoon gaan. “De wereld is gek geworden,” zeggen we tegen onszelf.

Maar als we informatie die we niet begrijpen of alles wat we tegenstrijdig vinden buiten beschouwing laten, verliezen we leermogelijkheden. We verliezen ook de kans om meer controle te krijgen over onze werkelijkheid.

Een mentale ruimte om te spelen met gevaarlijke concepten

De term mentale zandbak komt uit de wereld van software en programmeren. Een zandbak is een veilige ruimte op een computer waar computerwetenschappers en ontwikkelaars het gedrag van virussen of malware kunnen analyseren. Maar wat als onze hersenen soortgelijke ruimtes zouden hebben om alle vreemde informatie om ons heen te analyseren?

Hoewel dit voorstel misschien onzinnig lijkt, is het belangrijk. We zullen nooit de problemen kunnen oplossen die ons in hun greep houden als we niet alles analyseren wat irrationeel of vreemd lijkt. Daarom moeten we, in plaats van weg te gooien wat we tegenstrijdig vinden, de moeite nemen om het te analyseren.

Laten we eens nadenken over enkele realiteiten die ons momenteel omringen. Bijvoorbeeld de Chinese spionageballonnen en kunstvoorwerpen die boven het Amerikaanse luchtruim vliegen en worden neergeschoten. Het is het soort nieuws dat ons grotesk lijkt. Maar zelfs het groteske moet geanalyseerd worden voor ons eigen belang.

Hoewel onze hersenen niet houden van onzekerheden, tegenstrijdigheden en irrationele realiteiten, zijn we geprogrammeerd om met deze complexiteiten om te gaan, zodat we ons beter kunnen aanpassen aan onze omgeving. Maar, deze stap vereist cognitieve inspanning.

Kritische en analytische denkboxen

We gebruiken niet slechts tien procent van de capaciteiten van onze hersenen. In feite gebruiken we 100 procent van onze hersenen. Alle gebieden van onze hersenen zijn namelijk met elkaar verbonden en elke taak vereist de activering van meerdere gebieden. Het probleem is dat we conformistische denkers zijn.

Dit betekent dat we alleen belang en geldigheid toekennen aan informatie die in overeenstemming is met onze overtuigingen (Engelse link).

Als gevolg daarvan verwerpen we alles wat tegenstrijdig lijkt en vermijden we diepgaand en reflectief denken omdat dat tijd kost. Dat komt omdat we, in onze gehaaste maatschappij die gedomineerd wordt door eindeloze informatiestromen die elke seconde binnenstromen, liever blijven scrollen dan te stoppen om iets te lezen.

Mentale zandbakken zijn ruimtes waarin een kritische en analytische cognitieve benadering vereist is. In dit verband wees onderzoek (Engelse link) van de Alborz Universiteit voor Medische Wetenschappen (Iran) op de voordelen van dit type denken voor academisch succes.

Het lijkt erop dat het ‘bouwen’ van deze psychologische ruimtes in onze mentale universa ons in staat stelt gebeurtenissen diepgaand te analyseren, waarop we onze eigen meningen kunnen ontwikkelen. Bovendien stelt een doordachte visie op de dingen ons in staat om ze beter onder ogen te zien.

Einstein
Einstein deed veel experimenten in zijn hoofd, waarbij hij gegevens en waarschijnlijkheden analyseerde.

We zijn geprogrammeerd om alledaagse tegenstrijdigheden te analyseren

Er zijn veel omstandigheden in het dagelijks leven die frustrerend zijn. Bijvoorbeeld de mensen om ons heen zijn soms het meest tegenstrijdig. Bovendien kan wat we vandaag op ons werk als vanzelfsprekend beschouwen, morgen verdwenen zijn.

En, iets waarvan we tot voor kort aannamen dat het volkomen veilig was in de maatschappij stort plotseling in. Wat kunnen we doen met zoveel ambiguïteit en verandering, en zoveel volstrekt irrationele feiten?

Hoewel het waar is dat onze hersenen niet van ambiguïteit houden, hebben we prefrontale cortexen die als functie hebben te analyseren en te reflecteren.

Mentale zandbakken zijn veilige ruimtes waarin we ons kunnen verdiepen in het paradoxale en singuliere. Niet elke uitdaging vraagt immers om een oplossing. Sterker nog, soms vergroot mediteren over onze omgeving ook onze intelligentie en aanpassingsvermogen. Waarom zou je het niet eens proberen?


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Garnham, A. y Oakhill, J. (1996) Manual de Psicología del Pensamiento. Ed. Paidós.
  • Ghazivakili Z, Norouzi Nia R, Panahi F, Karimi M, Gholsorkhi H, Ahmadi Z. The role of critical thinking skills and learning styles of university students in their academic performance. J Adv Med Educ Prof. 2014 Jul;2(3):95-102. PMID: 25512928; PMCID: PMC4235550.
  • De Bono Edward. 2006. El Pensamiento Lateral. Editorial Paidós Ibérica S.A.
  • Espino, O. (2004) Pensamiento y razonamiento. Pirámide.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.