Marvin Harris: de schepper van het cultureel materialisme
Marvin Harris is een van de meest vernieuwende figuren in de hedendaagse antropologie. Deze Amerikaanse onderzoeker en academicus is de belangrijkste exponent van het “cultureel materialisme.” Dit is een modaliteit van het neomarxisme die materiële omstandigheden benadert als de bepalende factor voor de manier van zijn en de toekomst van mensen.
Voor Marvin Harris bepalen de materiële omstandigheden van samenlevingen (Engelse link) de sociaal-culturele manier van denken en gebruiken van de verschillende menselijke culturen. Tot die materiële omstandigheden behoren de wijzen en middelen van productie, de vormen van distributie, uitwisseling, enz.
Marvin Harris’ gezichtspunten en postulaties zijn zeer omstreden geweest, maar niet om die reden missen ze stevigheid. Zijn manier van benaderen van de antropologie heeft politieke gevolgen en de meeste discussies die eromheen draaien vloeien daaruit voort. Hoe het ook zij, niemand twijfelt aan de relevantie van zijn bijdragen op antropologisch gebied.
Marvin Harris
Marvin Harris werd geboren op 18 augustus 1927 in New York. Hij overleed op 25 oktober 2001 in Gainesville, Florida, op 74-jarige leeftijd. In 1948 behaalde hij een Bachelor of Arts-graad aan het Columbia College. Daarna studeerde hij antropologie aan Columbia University, dezelfde instelling waar hij later 27 jaar als leraar werkte.
In zijn eerste opleidingsfase was hij leerling van enkele grote intellectuelen uit die tijd, zoals Julian Steward en Alfred Kroeber. Hij kreeg ook les van de studenten van Skinner, een aspect dat bepalend was voor zijn opvatting over experimenteel werk in de antropologie. In 19530 promoveerde hij aan de Columbia Universiteit. Zijn proefschrift ging over verschillende gemeenschappen in Brazilië.
Marvin Harris deed tussen 1950 en 1951 verschillende studies in Brazilië. In 1953 en 1954 was hij onderzoeksadviseur bij het Nationaal Instituut voor Pedagogische Studies in Rio de Janeiro.
Later verhuisde hij naar Mozambique, waar hij verschillende veldonderzoeken deed naar de Thonga-gemeenschap. Die periode veranderde zijn kijk op antropologie aanzienlijk en bracht hem ertoe te kiezen voor het cultureel materialisme.
In 1960 voerde hij nieuwe veldstudies uit, ditmaal in de Chimborazo regio van Ecuador. Later deed hij tussen 1962 en 1965 onderzoek in Bahia, Brazilië. Zijn laatste grote avontuur als veldantropoloog vond plaats in India, in 1976, toen hij onderzoek deed naar het gebruik van eiwitbronnen, onder auspiciën van de National Patient Safety Foundation.
Zijn bijdragen
Zoals we eerder opmerkten, was Harris de grondlegger en belangrijkste vertegenwoordiger van de stroming van het cultureel materialisme in de antropologie.
Enkele bijdragen van Marvin Harris zijn bijvoorbeeld Cannibals and Kings, Good to Eat, en Cows, Pigs, Wars, and Witches. Hij was een uitstekende verspreider van antropologische theorieën en om die reden verwierf hij grote populariteit over de hele wereld.
Zijn perspectief is gebaseerd op het idee dat antropologisch onderzoek zich vooral moet richten op de studie van de materiële levensomstandigheden van verschillende samenlevingen. Dankzij die benadering en daarnaast zijn harde werk kwam hij tot verschillende interessante conclusies, vooral met betrekking tot oorlog en voedseltaboes.
Volgens Harris werden koeien in India heilig om redenen die strikt verband hielden met de productie. In de oudheid was de samenleving van hen afhankelijk om ploegen te trekken. Dit komt omdat landbouw het fundament was van de economie.
Daarom werd de consumptie van hun vlees verboden en werden het “heilige” dieren. Zo vloeien de huidige overtuigingen en de religie zelf voort uit deze materiële feiten. Dit is slechts één onderdeel van zijn studie.
Marvin Harris verdedigde het idee dat materiële kosten en baten zijn wat uiteindelijk aanleiding gaf tot verschillende overtuigingen. Daarom zijn alle culturele werkelijkheden verklaarbaar door het onderzoek van de materiële omstandigheden waarin een samenleving zich ontwikkelt. Zijn benadering blijft discussie oproepen, maar zijn boeken blijven must-reads op het gebied van de antropologie.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Harris, Marvin, et al. Antropología cultural. Madrid: Alianza editorial, 1990.
- Harris, Marvin. Bueno para comer. Alianza editorial, 1994.
- Harris, M., & del Toro, R. V. (1999). El desarrollo de la teoría antropológica: historia de las teorías de la cultura. Siglo veintiuno.
