Lege hartziekte: jonge mensen met het gevoel dat het leven geen zin heeft

Lege hartziekte heeft de neiging zich voor te doen bij jonge mensen die zeer veeleisend zijn voor zichzelf. Academische en werkdruk, gevoegd bij een gebrek aan existentieel gevoel leidt hen naar situaties van grote angst en verlatenheid.

Hoge eisen, zowel van henzelf als van hun omgeving, gebrek aan wezenlijke betekenissen, gevoelens van wanhoop… Er zijn nog veel meer manieren waarop we de huidige gemoedstoestand van veel van onze jongeren zouden kunnen beschrijven. Maar de term die metaforisch de gevoelens van een groot aantal jongeren tussen 17 en 24 jaar symboliseert is ‘lege hartziekte’.

Dit is geen organische ziekte als zodanig. Ze kan niet gediagnosticeerd worden met bloedonderzoek of röntgenfoto’s. Evenmin zullen de beste dokters het kunnen herkennen door met een stethoscoop naar hun hart te luisteren. In feite is het geen hartziekte, maar een psychische toestand die ten grondslag ligt aan veel zelfmoorden onder de jongere bevolking.

Deze term werd in 2016 bedacht. Het was professor Xu Kaiwen, adjunct-directeur van het centrum voor onderwijs en begeleiding op het gebied van geestelijke gezondheid aan de Universiteit van Peking in China, die voor het eerst melding maakte van deze psychologische toestand.

Hij gebruikte de term, kongxin bing of leeg hart om studenten in China aan te duiden die toegang hadden gekregen tot prestigieuze universiteiten, maar toch elk vitaal doel misten.

Dit verschijnsel is echter niet exclusief voor de oosterse wereld. Inderdaad, ook de westerse cultuur vertoont deze realiteit waaraan we meer aandacht zouden moeten besteden.

Lege hartziekte

Er was veel belangstelling voor de uitspraken die professor Xu Kaiwen in 2016 deed over het lege hart syndroom tijdens een onderwijstop in Beijing. Inderdaad analyseerden de media en veel universiteiten zijn gegevens (Engelse link). Hij legde uit dat 40,4 procent van de eerstejaars studenten het gevoel heeft dat het leven zinloos is. Bovendien heeft 30,4 procent een hekel aan studeren.

Waarom doen ze dat dan toch? Wel, jonge Aziaten ervaren een hoge familie- en sociale druk. Ze moeten de beste zijn, het best voorbereid in een zeer competitieve en veeleisende context. Daarnaast worden ze voorbereid op een toekomst waar ze niet eens in geloven op een moment dat ze nog nauwelijks de kans hebben gehad hun eigen identiteit of levensdoel te verduidelijken.

Ze komen aan op de universiteit met een gevoel van grote leegte en een gebrek aan doelgerichtheid. In werkelijkheid is het een soort rusteloosheid die ze hun hele leven al ervaren maar die, bij het naderen van de volwassenheid, onbeheersbare proporties aanneemt. Dat is het moment waarop chronische angst opduikt en hun energie volledig wegzuigt.

Sommigen verlaten zelfs de universiteit, terwijl anderen in ernstige psychische problemen terechtkomen. Laten we eens kijken naar de symptomen van een lege hartziekte.

Relaties zijn niet meer dan sociale verplichtingen

Veel van deze jongeren hebben, aan de oppervlakte, een perfect leven. Tenminste, van de buitenkant naar binnen kijkend. Ze hebben veel vrienden en zelfs relaties. Toch zijn ze niet gelukkig. Verbondenheid met hun leeftijdsgenoten brengt hen geen echte bevrediging, omdat ze het zien als een louter sociale verplichting.

Ze voelen zich als entiteiten die zich beperken tot het opgaan in elkaar. Ze doen wat er van hen verwacht wordt, maar vinden in bijna niets een betekenis.

Eenzaamheid en onbegrip

Zoals je je kunt voorstellen, is het, omdat sociale relaties hen geen betekenis geven, gebruikelijk dat deze jongeren voortdurend laveren tussen gevoelens van leegte en eenzaamheid. Ze voelen zich ook losgekoppeld en onbegrepen. Vernietigend is dat ze zich van jongs af aan alleen gevoeld hebben.

Hun ouders stellen van jongs af aan buitensporige, bijna onmenselijke eisen aan hen. Daardoor missen ze de kans om kind te zijn. Ze krijgen nooit de kans om te spelen en te genieten van een ontspannen, spontaan en nieuwsgierig leven.

Goede academische prestaties waar ze niet eens trots op zijn

Lege hartziekten worden uitgelokt door de druk om het academisch goed te doen. Hoewel het waar is dat dit verschijnsel in China bedacht werd, is het een realiteit die ook in het Westen veel voorkomt. De Universiteit van Victoria (Brits Colombia) deed onderzoek (Engelse link) dat de ernstige gevolgen van dit soort druk op studeren aantoonde.

Ze beweerden dat veel jongeren lijden aan geestelijke gezondheidsproblemen, zoals depressie en angst, en ook aan slaapstoornissen en middelenmisbruik. Bovendien genieten ze niet van hun academische prestaties, omdat van hen verwacht wordt dat ze koste wat kost graad A student zijn.

Lege hartziekte en het gebrek aan wezenlijke betekenis

We zouden kunnen zeggen dat lege hartziekte nogal lijkt op existentiële depressie. Lijders vinden inderdaad geen zin in het leven. Als het enige dat van hen verwacht wordt is dat ze slagen en de beste zijn, vragen ze zich uiteindelijk gewoon af “Waarom?”

Meer nog dan depressie dragen ze, sinds ze klein waren, de last van chronische angst met zich mee. Ze zijn bang om niet te zijn wat hun familie van hen verwacht, angstig voor de toekomst, en ervaren voortdurende stress en angst, dag en nacht. Dit wordt vermengd met de eeuwige twijfel of hun inspanningen hen wel tot iets concreets zullen leiden.

Suïcidale gedachten en schooluitval

Dr. David Scharff, een professor aan de Georgetown Universiteit (VS) schreef over een schokkend geval in zijn boek, Marriage and Family in Modern China (2021). Het was dat van een 14-jarig meisje dat een zelfmoordclubje vormde. Niet in staat aan de verwachtingen van haar ouders te voldoen, legde ze uit dat sterven, voor haar, niets betekende.

Lege hartziekten sluipen er bij de jeugd al vroeg in. Velen van hen proberen zichzelf van het leven te beroven en anderen zijn niet tegen de druk bestand en stoppen met school. Daarbij moeten ze ook nog het gevoel verdragen dat ze hun familie hebben teleurgesteld.

Een moment om na te denken

Ongetwijfeld mankeert er iets aan onze maatschappij als toekomstige generaties niet in hun toekomst geloven. Er is iets mis als adolescenten en jongvolwassenen geen zin in het leven vinden en zich eenvoudig door de omstandigheden laten meeslepen. Ze voelen zich leeg, eenzaam en verdrietig.

We hebben betere hulp nodig, zowel om deze situaties te voorkomen als om ze te kunnen helpen. Niet alleen hebben we gespecialiseerde vakmensen en meer economische middelen nodig, maar het zou ook nuttig zijn om nieuwe onderwijsformules in te voeren.

We hebben het soort onderwijsprogramma’s nodig dat een adequaat emotioneel management omvat en een ruimte mogelijk maakt waarin jongeren in staat zijn te verduidelijken wat hun doelen, waarden, dromen en verlangens zijn. Zoals Fernando Savater zei: “Jeugd is het vitamine supplement van de bloedarme sociale routine,” Tenminste, dat zou het zeker moeten zijn.