Wat zijn de risicofactoren van zelfmoord?

Waarom hebben we het eigenlijk nooit over de risicofactoren van zelfmoord? Waarom is dit onderwerp een taboe? Om een ​​probleem op te lossen, moeten we er allereerst goed over worden geïnformeerd. Als je een probleem niet volledig begrijpt, is het namelijk onmogelijk om met een effectieve oplossing te komen.

Het is daarom belangrijk om over zelfmoord te praten. En deze discussie moet voor een deel ook de risicofactoren van zelfmoord omvatten, zowel de individuele factoren als de omgevingsfactoren. Het is daarnaast echter ook belangrijk om het te hebben over de verschillende methoden die kunnen helpen om zelfmoord te voorkomen.

Een open discussie maakt het makkelijker om dit probleem te begrijpen en mensen op de hoogte te brengen van wat ertegen gedaan kan worden.

Zelfmoord: een van de ernstigste sociale problemen

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie behoort zelfdoding tot de top vijftien van doodsoorzaken wereldwijd en is het de voornaamste oorzaak van gewelddadige doden. Sinds 2008 neemt ook het aantal zelfmoorden in Nederland alsmaar toe.

In 2017 hebben 1917 mensen zelf een einde aan hun leven gemaakt. Je zou dan ook kunnen zeggen dat dit een zeer ernstig probleem is geworden. Jaarlijks plegen meer dan een miljoen mensen wereldwijd zelfmoord. Daarnaast wordt geschat dat deze cijfers in de aankomende jaren alleen maar zullen stijgen.

Het zelfmoordcijfer heeft aanzienlijke gevolgen voor de bevolking als geheel. De psychologische en sociale gevolgen van zelfmoord hebben directe gevolgen voor degenen die zich het dichtst bij het slachtoffer bevinden. De dood van een dierbare kan emotioneel, sociaal en economisch van invloed zijn op vrienden en familie.

Dit is waarom het steeds belangrijker wordt om de risicofactoren van zelfmoord te bestuderen en te identificeren. Zodra we deze risicofactoren hebben geïdentificeerd en ze begrijpen, kunnen er preventie- en interventieprogramma’s worden geïmplementeerd.

De behoefte aan preventie is vooral belangrijk als je bedenkt dat zelfmoord een van de drie voornaamste doodsoorzaken is bij adolescenten met een leeftijd van tussen de 15 tot 24 jaar.

Wat zijn de risicofactoren van zelfmoord?

Om te weten welke preventiemethoden effectief zouden kunnen zijn, moeten we eerst weten wat de risicofactoren van zelfmoord zijn. Het identificeren van de risicofactoren kan ons helpen het probleem te begrijpen en op tijd in te grijpen. Toch kunnen we ons niet alleen op deze risicofactoren baseren.

Er zijn nog veel meer belangrijke zaken waar we rekening mee moeten houden, zoals de persoonlijkheid van het potentiële slachtoffer, in welk stadium van het leven hij zich bevindt en alle stressvolle gebeurtenissen die zich in zijn leven hebben voorgedaan en die suïcidaal gedrag kunnen veroorzaken.

Psychische aandoeningen zijn een van de belangrijkste en meest voorkomende risicofactoren van zelfmoord. Er is in het verleden dan ook speciaal aandacht besteed aan het bestuderen van deze risicofactor. Er zijn door de jaren heen meerdere studies uitgevoerd.

Sommige stoornissen die in combinatie met zelfmoord zijn bestudeerd, zijn bipolaire stoornis, depressie en psychotische stoornissen (bijvoorbeeld schizofrenie). Naast psychische aandoeningen zijn er echter ook nog andere mogelijke risicofactoren:

• Eerdere zelfmoordpogingen.
• Een familiegeschiedenis van suïcidaal gedrag.
• Een stressvolle levensgebeurtenis, zoals een scheiding of financiële problemen.
• Ontoereikende of niet-bestaande sociale en gezinsondersteuning.

Naast risicofactoren, kan er echter ook sprake zijn van bepaalde beschermingsfactoren. Beschermingsfactoren worden gedefinieerd als factoren die de kans op zelfmoord verminderen, zelfs als er meerdere risicofactoren aanwezig zijn. Tot deze beschermingsfactoren behoren onder andere:

• De mogelijkheid om sociale relaties te onderhouden.
• Zelfvertrouwen.
• Het hebben van kinderen.
• Goede sociale of gezinsondersteuning.

Goede opties om zelfmoord te voorkomen

Op basis van deze informatie kunnen we concluderen dat zelfmoord afhankelijk is van meer dan een reeks individuele factoren. Als gevolg hoeft een mentale stoornis alleen niet te leiden tot zelfmoord. De omgeving speelt ook een grote rol.

Tegelijkertijd kan er ook zowel op persoonlijk vlak als in de omgeving sprake zijn van beschermingsfactoren. Dit is zeer gunstig. Hoe meer een persoon beschermd wordt tegen het plegen van zelfmoord, hoe minder waarschijnlijk het is dat hij werkelijk zelfmoord zal plegen.

Het is daarom een stuk gemakkelijker om zelfmoord te voorkomen bij iemand die meer beschermingsfactoren heeft.

Al het bovenstaande kan helpen om de groeiende zelfmoordcijfers weer omlaag te krijgen. Een goede optie om zelfmoord te voorkomen is daarom om preventieprogramma’s te ontwikkelen voor mensen die vanwege hun situatie in het profiel passen van iemand die risico loopt.

Deze programma’s zouden ook eventuele beschermingsfactoren kunnen versterken of nieuwe kunnen ontwikkelen.