Je kunt beter niet alles geloven wat je denkt

Over het gedrag van anderen hebben we geen controle. Het blijkt echter dat het controleren van je eigen gedachten en innerlijke dialoog een zeer gunstige invloed kan hebben op je gevoel van welzijn. Lees dit artikel om erachter te komen waarom.
Je kunt beter niet alles geloven wat je denkt
Laura Reguera

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Laura Reguera.

Laatste update: 27 december, 2022

Geloof niet alles wat je denkt. Stel, je komt op je werk aan en zegt eerst tegen iedereen goedemorgen. Al je collega’s zeggen goedemorgen terug, behalve één man, die zich niet eens omdraait om je aan te kijken.

Meteen schieten er allerlei gedachten door je hoofd. ‘Wat is er mis met hem? Heb ik iets gedaan en is hij nu boos op me? Maar wat dan? Misschien vond hij me irritant tijdens de vorige vergadering… Maar ik zei toch niets persoonlijks, het was gewoon een professionele mening. Nee, dat is het zeker niet. Wat dan wel? Is hij gewoon onbeleefd?’

Het is zo makkelijk om in een vicieuze cirkel terecht te komen waarin je voortdurend maalt over dezelfde gedachten. Je blijft het maar herhalen in je hoofd en je kunt jezelf zelfs verdrietig, boos of nerveus maken met deze gedachten. Is er überhaupt wel iets aan de hand met je collega?

Misschien reageerde hij niet omdat hij geconcentreerd was op zijn werk. Misschien heeft hij je niet eens gehoord. Waarom schieten al die gedachten dan door je hoofd? Hoeveel invloed hebben onze gedachten op onze gemoedstoestand? Blijf doorlezen om erachter te komen…

… niets is noch goed noch slecht, onze gedachten maken het echter zo.”

William Shakespeare, Hamlet

Maakt de situatie zelf je overstuur of de manier waarop je de situatie interpreteert?

Als algemene regel geldt dat wanneer we negatieve emoties ervaren, we ze toeschrijven aan concrete situaties of het gedrag van anderen. We zijn ervan overtuigd dat we boos zijn vanwege dingen waar we zelf geen controle over hebben. Met andere woorden, we denken dat onze gevoelens worden veroorzaakt door externe factoren.

Man met zijn hoofd in de wolken

Je wordt boos omdat je collega geen goedemorgen zei. Dat is iets waar je zelf geen controle over hebt. Wat als je, in plaats van je te concentreren op de reacties van anderen, eens zou proberen om je eigen emoties te reguleren? Het enige waar je wel controle over hebt is, hoe je de dingen interpreteert die er om je heen plaatsvinden.

Wat houdt dit echter precies in? Welnu, het houdt in dat je inziet dat je niet boos werd vanwege iets dat buiten jouw controle lag. In plaats daarvan was het jouw interpretatie van de situatie die je boos maakte. Toen je collega geen goedemorgen terug zei, dacht jij meteen dat hij dit deed omdat hij boos op je was of omdat hij gewoon onaardig was.

Wie zou niet overstuur raken van dit soort gedachten? Als je de situatie echter objectief zou bekijken, zou je inzien dat je eigenlijk geen echte reden hebt om boos te zijn over wat er is gebeurd.

Wat als je andere gedachten had in plaats van negatieve gedachten? Stel je dacht: ‘Hij heeft me waarschijnlijk niet eens gehoord’ of ‘Hij is gewoon heel geconcentreerd bezig, het is niets persoonlijks’. Denk je dat je dan nog steeds overstuur zou zijn?

Hoogstwaarschijnlijk niet. Sterker nog, het zou je waarschijnlijk niet eens storen. Dit is een perfect voorbeeld van hoe wat je denkt invloed kan hebben op je gemoedstoestand en je gevoel van welzijn.

Is wat je denkt een weerspiegeling van de realiteit?

Wat je denkt kan veel invloed hebben op je humeur, zelfs als je gedachten niet realistisch zijn. Het is echter zo dat de meesten van ons zich niet eens afvragen of wat ze denken wel klopt of niet. We geloven gewoon onszelf, en dat is dat.

Dus, zelfs al heeft je collega absoluut geen probleem met je, denk jij dat dit wel zo is waardoor deze gedachte op een gegeven moment een feit wordt je geest. Je wordt boos alsof je echt een reden hebt om boos te worden.

Te veel mensen overschatten wat ze niet zijn en onderschatten wat ze wel zijn.

-Malcom Forbes-

Waarom werkt onze geest zo? Mensen hebben over het algemeen de drang om te weten waarom dingen gebeuren. Als we niet over voldoende informatie beschikken, ontwikkelen we verschillende vooroordelen en trekken we onze eigen conclusies.

Deze conclusies hoeven echter niet het meest realistisch te zijn. Bovendien gaan ze vaak gepaard met negatieve emoties die eigenlijk helemaal niet nodig zouden zijn als we ons meer zouden baseren op de realiteit.

Niemand leert je dat hetgeen je gelooft fout kan zijn. Als je zou leren om je innerlijke dialoog af en toe in twijfel te trekken, zou je je emoties veel effectiever kunnen reguleren. Je gedachten zouden zelfs een positieve invloed kunnen hebben op je gemoedstoestand. Hoe? Door je negatieve ideeën en innerlijke dialoog te vervangen door positieve zelfinstructie!

Droevige vrouw die nadenkt

Dit artikel is het eerste artikel in een reeks van vijf artikelen over hoe je de gedachten die door je hoofd gaan kunt beheersen. De waarheid is dat het niet zo makkelijk is. Met een beetje inspanning en toewijding kun je het echter voor elkaar krijgen.

De eerste stap is het begrijpen en internaliseren van de invloed die je gedachten hebben op je humeur. Op die manier zul je je bewust worden van hoe belangrijk het is om jezelf in twijfel te trekken en de gedachten te veranderen die geen weerspiegeling zijn van de realiteit. Geloof niet alles wat je denkt. Je zult er een stuk gelukkiger van worden!

Afbeeldingen met dank aan Roberto Nickson.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.