Interpersoonlijke chemie

Chemie' hebben met iemand is een magische ervaring. Het is een connectie die georkestreerd wordt door een hele cocktail van emoties en neurotransmitters die in staat zijn om duurzame relaties op te bouwen. Heb je het ooit ervaren?
Interpersoonlijke chemie

Laatste update: 02 augustus, 2022

Interpersoonlijke chemie verwijst naar een waargenomen onmiddellijke verbinding die bestaat wanneer men een persoon voor de eerste keer ontmoet. Carl Jung legde het zeer goed uit toen hij zei dat de ontmoeting van twee persoonlijkheden is als het contact van twee chemische stoffen: als er een reactie is, worden beide getransformeerd.

We weten allemaal hoe zo’n ervaring voelt. Het begin van een vriendschap of flirten met iemand die je leuk vindt heeft ook dit soort alchemie die de wetenschap al lang bestudeert. In een bijna magische uitwisseling grijpt alles in, van positief geladen emoties tot een hele cocktail van neurochemische stoffen die je hersenen veranderen.

Je voelt nieuwsgierigheid, harmonie, plezier, motivatie, hoop en fascinatie. In feite stellen je interpersoonlijke relaties je in staat om verder te kijken dan je eigen huid, om anderen te bereiken en iets nieuws te creëren.

Het zijn lichtende schakels die sociale en affectieve banden creëren die geladen zijn met betekenis en de meest basale eenheden van beschaving vormen, zoals vriendschap, liefde en kameraadschap.

Net zoals we “chemie” ervaren met bepaalde mensen, kunnen we ook een bijna instinctieve afwijzing voelen van bepaalde persoonlijkheden.

Interpersoonlijke chemie
Interpersoonlijke chemie is de sociale ‘molecule’ die de basis vormt van alle vriendschappen, collega’s en natuurlijk relaties.

Interpersoonlijke chemie

Ongetwijfeld heb je op bepaalde momenten in je leven een interpersoonlijke ‘vonk’ ervaren met specifieke mensen. Deze uitzonderlijke vorm van harmonie doet zich niet alleen voor tussen partners, maar ook in vriendschappen en werkrelaties. Wie heeft immers niet ooit een soort chemie gevoeld tussen zichzelf en bepaalde collega’s, met als resultaat het succesvol bereiken van doelstellingen en doelen.

Een onderzoek uitgevoerd door Reis, Regan, en Lyubomirsky (Engelse link), van de Universiteit van Californië (VS) beweerde dat interpersoonlijke chemie wordt gedefinieerd als het gevoel dat we ervaren wanneer we met iemand te maken hebben en merken dat er iets groters uit die interactie voortkomt.

In feite zijn we samen meer dan de som der delen. Alles lijkt te kloppen en onze realiteit is zinvoller in het gezelschap van bepaalde mensen.

Er zijn immers weinig situaties die zoveel harmonie opwekken als vrienden hebben die je begrijpen en collega’s met wie het gemakkelijk en motiverend werken is. Tot slot, wat zou liefde zijn zonder die chemische vonk die alles in gang zet?

De roman Elective Affinities (1809), van Johann Wolfgang von Goethe was de eerste wetenschappelijke verhandeling waarin de chemische oorsprong van de liefde werd besproken.

De componenten van interpersoonlijke chemie

Gevoelens van interpersoonlijke chemie doen zich niet altijd onmiddellijk voor. Maar vaak zijn een diepgaand gesprek en een paar uur samen al genoeg. Het is ook gebruikelijk, in sommige gevallen, dat het zich in de loop van de tijd ontwikkelt. De mysteries ervan zijn complex en we ervaren ze allemaal op onze eigen individuele manier.

Toch zijn er meestal een aantal componenten aanwezig. Zij orkestreren en verlenen kracht, zuurstof en magnetisme aan dit soort alchemie:

  • De affectieve band. Wanneer je een bepaalde persoon ontmoet of bij hem bent, komen altijd dezelfde sensaties naar boven. Die van medeplichtigheid, genegenheid, respect, lachen, welzijn, motivatie, optimisme… Het is een sluier van positiviteit die een afdruk achterlaat op je hersenen.
  • Cognitieve verbinding. Interpersoonlijke chemie werkt niet alleen via cognitieve valentie-emoties (Engelse link). Je moet ook dezelfde percepties en ideeën hebben en dezelfde waarden. Inderdaad, samenvallen in meningen, overtuigingen en levensfilosofieën doet die belangrijke vonk overspringen.
  • De gedragsmatige verbinding. Het leuk vinden om samen tijd door te brengen, werken aan dezelfde doelen, op dezelfde manier reageren op dezelfde uitdagingen… Het helpt allemaal om dit soort sociaal-affectieve band op te bouwen.

Verbinden, het meest fascinerende mysterie van menselijke relaties

In Hollywood weten castingdirecteuren dat ze acteurs niet alleen op individuele basis moeten bekijken, maar dat ze ook rekening moeten houden met persoonlijke chemie. Ook het kijkerspubliek ziet en zoekt dit soort connectie op het scherm.

Met andere woorden, de relationele harmonie en het magnetisme tussen de hoofdrolspelers. Als dit aanwezig is, maakt het het script en het verhaal dat wordt verteld veel geloofwaardiger.

In je dagelijks leven verlang je ook naar het vinden van die connectie met iemand, omdat verbinding en het bereiken van die relationele vonk je in staat stelt jezelf te herontdekken. Bijvoorbeeld, denk aan een vriend die je echt waardeert. Als je bij hen bent, projecteer je jezelf op hen. Je ziet jezelf duidelijker.

Het is een soort verbinding die zo intiem is dat alles stroomt. Het is alsof je een emotioneel toevluchtsoord creëert waarin je dezelfde entiteit bent, maar met twee harten. Hoewel het waar is dat je nooit 100 procent bij elkaar zult passen en dat er altijd kleine verschillen tussen jullie zullen zijn, zal een 95 procent fit je zeker veel geluk geven.

In de laatste vijftig jaar hebben vorderingen in de neurochemie en immunologie ons in staat gesteld aan te tonen dat interpersoonlijke chemie echt bestaat. Elementen zoals serotonine, endorfine en oxytocine bouwen dit soort aantrekkingskracht of affiniteit op.

Vrouw met haar handen op haar hart
Onze hersenen zijn ontworpen om die interpersoonlijke chemie te ervaren die liefde en vriendschap met zich meebrengt.

The chemistry of human life

In 1919 schreef de arts George W. Carey The Chemistry of Human Life. In dit merkwaardige werk, conceptualiseerde hij dat het menselijk lichaam als een soort batterij is. Hij beweerde dat alleen wanneer we de juiste stimulatie ontvangen, ons lichaam gaat vibreren en beginnen te werken. Vanaf dat moment verschijnen beweging, energie en leven, in hoofdletters.

Met energie of stimulatie doelde hij ongetwijfeld op dimensies als vriendschap of liefde. Het zijn die entiteiten die ons injecteren met adequate doses serotonine, dopamine, oxytocine, en endorfine. Dit zijn de chemicaliën van geluk en verbinding. Relaties zetten ons op de been en geven alles zin en betekenis.

Wanneer je dus in je dagelijks leven figuren vindt met wie je chemisch reageert en die je transformeren, zoals Jung voorstelde, geeft dat echte betekenis aan wie je bent. In feite is de hele wereld een laboratorium, waarin je de meest ongelooflijke vonken, verbindingen en reacties kunt ervaren.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Campbell, K., Nelson, J., Parker, M. L., & Johnston, S. (2018). Interpersonal chemistry in friendships and romantic relationships. Interpersona: An International Journal on Personal Relationships, 12(1), 34–50. https://doi.org/10.5964/ijpr.v12i1.289
  • Reis HT, Regan A, Lyubomirsky S. Interpersonal Chemistry: What Is It, How Does It Emerge, and How Does It Operate? Perspectives on Psychological Science. 2022;17(2):530-558. doi:10.1177/1745691621994241

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.