Iemand die voortdurend afwezig is, wordt al snel onnodig

In het leven moet je aanwezig zijn. Aanwezig in lichaam, geest en ziel, en dit is wat we verwachten van de mensen die we als belangrijk in ons dagelijkse leven beschouwen.

Ons leven kent echter momenten waarop we een bepaalde afstand beginnen waar te nemen. We zien hoe beloftes worden gebroken en stiltes zich voordoen. We zien de terughoudende blikken en twijfels…

Mensen worden afwezig gedurende ingewikkelde situaties die langere tijd aanhouden, door leugens of halve waarheden. Of ze zijn afwezig omdat ze voortdurend met hun gedachten ergens anders zijn en geen aandacht hebben voor wat er om hen heen gebeurt.

Wanneer we lege beloftes doen aan de mensen om ons heen die deel uitmaken van ons huidige leven, kwetsen en bedriegen we onszelf. Het is niet goed, voor beide partijen. Er zijn echter ook mensen die zich niet realiseren dat ze geen bevredigende, gezonde en emotioneel veilige klik bieden.

Er zijn mensen die simpelweg niet weten hoe ze lief moeten hebben. Ze weten niet hoe ze aanwezig moeten zijn, omdat ze alleen om zichzelf geven.

De leegte van het wezen dat afwezig is

Hoewel het ons misschien verbaast, bestaan er in feite vele vormen van afwezigheid. Sommige mensen lijken in plaats van te leven simpelweg door het leven heen te wandelen en niets grijpt eigenlijk hun interesse. En er zijn ook mensen die, nadat ze eenmaal een relatie tot stand hebben gebracht, zowel emotioneel als vriendschappelijk, van de ene op de andere dag desinteresse en apathie beginnen te vertonen.

Een relatie met iemand die emotioneel afwezig is, is een kwetsbare band, een bevroren omhelzing die meestal voorafgaat aan het afscheid; een vaarwel dat ons vult met ongeloof en teleurstelling.

Er zijn veel mensen die we achter ons hebben gelaten omdat de band simpelweg bevroor, omdat we vermoeidheid of een gebrek aan interesse in hun ogen zagen of omdat afwezig zijn de enige manier was om evenwicht te behouden.

De afwezige vader of moeder

Er zijn veel kinderen die een van hun ouders als emotioneel afstandelijke en zelfs ontoegankelijke wezens ervaren. We kunnen binnen deze definitie twee typen onderscheiden.

• De tirannieke ouder: dit kan zowel de vader als de moeder zijn. Deze ouder disciplineert op basis van tirannie, waarbij geen sprake is van begrip, luisteren of empathie, laat staan de emotionele gehechtheid die elk kind nodig heeft om te groeien.
• De ouder die geen band opbouwt: het komt soms voor dat de vader of de moeder niet al te geïnteresseerd is in hoe het met het kind gaat of wat het kind wel of niet doet. Er is geen gehechtheid, er wordt niets opgelegd, er wordt geen ruzie gemaakt, er wordt niet vergezeld en er wordt niets onderwezen. Communicatie is schaars en de rol beperkt tot ‘voorzien van’, werken en het gezin ondersteunen.

De afwezige partner

Werkelijke aanwezigheid heeft niets te maken met fysieke ruimte. Dat iemand naast ons is, betekent niet dat hij ‘aanwezig’ is, dat hij luistert en nog minder dat hij ons wederkerigheid biedt.

Het is mogelijk dat jouw partner andere interesses heeft die hij niet onthult, zoals zijn verlangen om zijn omgeving te ontvluchten, en dat hij dit vanwege besluiteloosheid, egoïsme of angst niet hardop durft te zeggen. Dit is een hele destructieve situatie.

De afwezige partner is iemand die de andere kant op kijkt als hij met ons is of die het ontbreekt aan oprechte empathie en emoties om gehechtheid en genegenheid te kunnen uiten. Welke van de twee situaties het ook is, beide zorgen voor ontzettend veel leed.

Leren om aanwezig te zijn

Om de mensen die we liefhebben geluk te kunnen bieden, is het niet genoeg om er gewoon maar te zijn. Het is belangrijk dat we leren om aanwezig te zijn, niet alleen voor het welzijn van anderen, maar voor onze eigen geestelijke en emotionele balans.

Hier leggen we enkele eenvoudige manieren uit om het te doen:

• Voel meer en denk minder na. Leef je dag met al je zintuigen, laat het leven langzaam voorbijgaan en leer om vreugde te vinden in de meest eenvoudige dingen: het gelach van je kinderen, de stem van je partner, de bries bij zonsondergang, je kopje koffie in de ochtend en het zachte kussen waarop je in slaap valt.
• Keer altijd terug. Waarom ben je op dit moment afwezig? Misschien denk je terug aan iets uit het verleden, misschien heb je spijt van een fout die je maakte of misschien denk je aan dat project van morgen. Keer terug, keer altijd terug en waardeer wat je nu voor je hebt, het hier en nu.
• Maak verbinding met jouw huidige emotie. Vaak maken we gedurende de dag meer verbinding met emoties uit het verleden. Misschien door nostalgie, door spijt, door terug te denken aan de teleurstelling van gisteren. Dit is echter allemaal verleden tijd en het verleden kan niet worden uitgewist of aangepast. Leer om je huidige emotie te herkennen en te beleven.

–Afbeeldingen met dank aan ‘Art in the Dark’ en Christian Schloe–