Houden angst en een laag zelfbeeld verband met elkaar?

Door aan onszelf te twijfelen en een negatieve dialoog te voeden waarin onszelf voortdurend wordt geboycot, wordt beetje bij beetje de gevangenis van angst opgebouwd. Het is het resultaat van die onzekerheid die het leven oxideert en die bijna zonder dat we het beseffen tot angst en rusteloosheid leidt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 09 februari, 2024

De relatie tussen angst en een laag zelfbeeld heeft een directe invloed op andere dimensies, zoals je stemming of alle projecten die je onderneemt. Het kan zijn dat je jezelf beperkt tot het gebruik van bepaalde technieken om stress en angststoornissen te beheersen en daardoor specifieke triggers over het hoofd ziet.

Achter die angst, rusteloosheid en negatieve symptomatologie schuilt een geest die gewend is zichzelf te saboteren.

Cognitief psychotherapeut Albert Ellis heeft er terecht op gewezen dat zelfbevrediging een van de meest voorkomende oorzaken van angst is. De angstige geest is altijd bang om bepaalde doelen niet te bereiken, om te falen of om kwetsbaar of onvolmaakt te zijn. Het is gemakkelijk om steeds meer te geloven dat je bepaalde doelen niet bereikt omdat je ze niet kunt of gewoon niet verdient.

In veel gevallen wordt angst gevolgd door hulpeloosheid. Dit is iets om in gedachten te houden, want een gebroken zelfbeeld leidt tot angsten, onzekerheden en het onvermogen om je eigen leven te managen.

Angst en een laag zelfbeeld, de oorzaken die deze relatie verklaren

Je zou verschillende dingen ontdekken als je je zou verdiepen in je gedachten en de innerlijke dialoog die in je hoofd stroomt.

Je zou dingen tegen jezelf kunnen zeggen als “Ik heb mijn angst niet onder controle,” “Ik heb niet de vaardigheden om hiermee om te gaan,” “Ik kan beter vermijden om dit te doen want het is het niet waard en ik zal waarschijnlijk falen,” of “Ik hou niet van mijn lichaam.”

In feite verbergen veel mensen zich achter hun angst om te voorkomen dat ze met hun lage zelfbeeld, de hoofdoorzaak van het probleem, te maken krijgen.

Zo komt het vaak voor dat ze opmerkingen maken als:

• “Ik ga niet naar dat sollicitatiegesprek omdat het me angstig maakt.”
• “Ik ga niet schrijven naar de persoon die ik leuk vind omdat mijn angst alles zal verpesten.”

In deze gevallen zijn ze zich er niet van bewust dat de oorspronkelijke hoofdoorzaken van de angst en van die gedachten hun eigen onzekerheid en een laag zelfbeeld zijn.

Lees verder voor meer uitleg die de relatie tussen angst en een laag zelfbeeld rechtvaardigt.

Angst en een laag zelfbeeld – de eeuwige angst voor afwijzing

Een versterker van het zelfbeeld is een goede opvoeding. Een positieve band met de ouders en je veilig en geliefd voelen zijn namelijk essentiële voedingsstoffen. Dit genereert ongetwijfeld een positief zelfbeeld.

Als dit echter mislukt, valt bijna alles in duigen. Een moeilijke jeugd en zelfs slachtoffer zijn van pesten leiden vaak tot een eeuwige angst voor afwijzing. Die angst, de angst om steeds weer afgewezen te worden (op persoonlijk of professioneel vlak), geeft uiteindelijk vorm aan latere angststoornissen.

De relatie tussen een laag zelfbeeld en perfectionisme

Onderzoekers voerden een interessant onderzoek (Engelse link) uit aan de Curtin University in Australië. Dr. Sarah Egan toonde aan dat er een significante relatie bestaat tussen perfectionisme, angst en een laag zelfbeeld. Bovendien is dit verband vaak aanwezig bij eetstoornissen.

De behoefte om alles goed te doen is een weerspiegeling van angst en een laag zelfbeeld. Twijfels en onzekerheid steken echter al snel de kop op, evenals de zelftwijfel van degenen die twijfelen aan zichzelf en aan wat ze met veel moeite hebben gedaan. Al deze situaties leiden tot frustratie en angst.

Een geest die zich alleen richt op de negatieve kant van de dingen

De geest is vaak gevangen in die cognitieve en emotionele focus waardoor licht, moed of optimisme zelden binnenkomen. Het is die tunnelvisie waarin er geen ander perspectief is dan fatalisme of mislukking. Achter dit persoonlijke perspectief ligt de kiem van een laag zelfbeeld, waardoor geleidelijk de gevangenis van angst wordt opgebouwd.

Het is niet gemakkelijk om uit deze psychologische toestanden te komen. Vaak creëren angst en een laag zelfbeeld een vicieuze cirkel waar je moeilijk uit komt. Het is niet gemakkelijk om die mal te doorbreken en de persoon te laten zien dat het aan hem is om te veranderen en zijn welzijn te verbeteren.

Maar iedereen kan het, en de manier om te beginnen met verbeteren is door te werken aan zelfwaardering. Je moet dus werken aan je zelfperspectief. Je angsten en bezorgdheid zullen verdwijnen zodra je begint in te zetten op jezelf. Het enige wat je hoeft te doen is een vleugje zelfvertrouwen, veiligheid, illusie en een vitaal doel aan je dagelijks leven toevoegen.

Iedereen heeft de capaciteit en het potentieel om in dit proces te investeren. Eigenwaarde is tenslotte de spier die de wereld beweegt en je gemotiveerd houdt.