Hoe kun je iemand met hypochondrie helpen?

Wat is hypochondrie? Wat veroorzaakt het? Wat kun je doen om iemand die het heeft te helpen? In het artikel van vandaag proberen we een paar van deze vragen te beantwoorden.

Het is niet gemakkelijk om iemand met hypochondrie te helpen. Jezelf blootstellen aan de zorgwekkende symptomen van mensen met deze stoornis kan veel frustratie veroorzaken, vooral als het om een familielid gaat. Dit geldt vooral als de middelen die je tot je beschikking hebt om de persoon te helpen beperkt zijn.

Bovendien voelen hypochonders vaak een gebrek aan emotionele bevestiging van hun klachten, waardoor ze vaak de voorkeur geven aan isolement en eenzaamheid.

Onafhankelijk van het feit of de ziekte mogelijk echt is of niet, ervaren mensen met hypochondrie wel degelijk de symptomen waarover ze klagen. Met andere woorden, ze doen niet alsof. Terwijl medisch onderzoek het bestaan van een lichamelijke ziekte kan uitsluiten, hebben hypochondrische patiënten de neiging om meer tests en onderzoeken te vragen om hun vermoedens tegenover anderen te bevestigen.

Hypochondrie: emotionele en gedragsmatige componenten

Hypochondrie wordt gekenmerkt door overdreven bezorgdheid over iemands gezondheid en mogelijke oorzaken van ziekte. De belangrijkste emotionele component is een angst die specifiek met gezondheid te maken heeft. Een persoon met hypochondrie schrijft bijna alle signalen van zijn lichaam toe als tekenen van een mogelijk ernstige ziekte die zijn welzijn of zelfs zijn leven bedreigt.

Deze angst hangt vaak samen met bezorgdheid. Het is het zichtbare deel van angststoornissen, meer bepaald van gegeneraliseerde angststoornis (GAD).

Een ander belangrijk onderdeel van hypochondrie is het herhaaldelijk zelfonderzoek in verband met lichamelijke symptomen en de veranderingen die ze in het lichaam teweegbrengen. Bijvoorbeeld moedervlekken, gewicht, verwondingen, en soorten pijn. Ze proberen met deze waarnemingen aan te tonen dat hun ziekte echt is.

Hypochondrie op het Internet: ziekten verzamelen

Wat komt er op een zoekmachine naar boven als je “hoofdpijn” intypt? Lezen over bepaalde symptomen op het internet geeft hypochonders gereedschap, of wat ze denken dat gereedschap is, voor zelfdiagnose.

Als ze eenmaal denken te weten wat ze hebben, gaan ze op zoek naar meer informatie, maar besteden alleen aandacht aan de dingen die bevestigen wat ze al geloven. Al het andere negeren ze. We noemen dit confirmation bias.

Internet zoekmachines zijn een tweesnijdend zwaard in de zin van het voeden van angsten over je gezondheid. Het is geweldig dat deze informatie voor iedereen beschikbaar is. Maar als de informatie verkeerd geïnterpreteerd en beheerd wordt, zal ze alleen maar veel angst opwekken.

Het kan de interventie ook bemoeilijken, omdat het Internet “bewijs” levert aan iemand met hypochondrie en hem ervan overtuigt dat zijn problemen echt zijn. Ze geloven niet dat het alleen maar het gevolg is van hun angst.

Hoe iemand met hypochondrie helpen

We zijn allemaal wel eens hypochondrisch geweest, in verschillende mate. Het is nu een beetje een lopende grap dat, als je een willekeurig symptoom dat je hebt googelt, je uiteindelijk zult denken dat je kanker hebt. Echte hypochonders laten zich echter niet gemakkelijk ontmoedigen.

Zelfs het oordeel van een medisch deskundige is niet genoeg om hen ervan te overtuigen dat er niets aan de hand is. De persoon is er zo van overtuigd dat hij een ernstige ziekte heeft, dat negatieve testresultaten en medische adviezen niets doen om zijn angst te kalmeren.

Dat gezegd hebbende, kunnen enkele strategieën iemand met hypochondrie helpen.

Valideer hun ervaring

Dit is een van de belangrijkste punten. Mensen met hypochondrie vinden zichzelf vaak niet in staat over hun symptomen en angsten te praten.

Bijgevolg betekent het valideren van hun ervaring dat je je in de schoenen van de ander moet verplaatsen. Je moet proberen te begrijpen hoe ze zich in de gegeven omstandigheden zouden kunnen voelen.

Probeer de dingen door hun ogen te zien en de wereld vanuit hun perspectief te begrijpen. Dat is niet gemakkelijk, en als je er niet opzettelijk mee bezig bent zul je uiteindelijk het tegenovergestelde doen. De volgende zinnen, hoewel vaak waar, zullen niet helpen om de angst van een hypochonder te verminderen:

• “Dat is niets.”
• “De dokter gaat je vertellen dat het niets is, je zult zien.”
• “Mijn vader heeft die ziekte echt gehad. Als je het echt had, zou het niet zo goed met je gaan.”
• “Als de dokter je al gezegd heeft dat je in orde bent, waarom wil je dan nog een keer gaan?”

Houd enige afstand tot de cyclus van klachten

Met andere woorden, bemoei je niet met de klachten van de patiënt. Mensen met hypochondrie zoeken vaak geruststelling bij de mensen om hen heen. Ze hebben er behoefte aan andere mensen te horen zeggen dat het wel goed komt met hen of dat hun ingebeelde ziekte een goede prognose heeft.

De opluchting die dit geeft is echter van zeer korte duur. Het duurt niet lang of ze komen weer naar je toe voor geruststelling, en je belandt in een gevaarlijke cyclus.

Ontwikkel alternatieven voor geruststellend zoekgedrag

Een manier om iemand met hypochondrie te helpen is hem te helpen activiteiten te vinden die hij leuk vindt en die onverenigbaar zijn met het zelfonderzoek.

Lichamelijke oefening kan in het begin juist een stressfactor zijn, omdat het “symptomen” kan opwekken die nog eens bijkomen bij al het “bewijsmateriaal” dat ze over hun ziekte en angsten verzamelen.

Maar nadat ze een vorm van lichaamsbeweging doen die bij hun lichamelijke toestand past, overheerst een gevoel van welbevinden. Dat maakt het moeilijker voor ze om zich op hun klachten te concentreren.

Moedig ze aan om hulp te zoeken

Als je iemand kent met hypochondrie, kan het zijn dat hij meer hulp nodig heeft dan jij hem kunt geven. Als je het allemaal in je eentje probeert aan te pakken, kan je geduld en energie al snel opraken.

We raden je niet aan om het zover te laten komen. Moedig in plaats daarvan je geliefde aan om zo snel mogelijk professionele psychologische hulp te zoeken. Als je het nog niet gedaan hebt en je voelt je opgebrand, wacht dan niet langer!

Iemand met hypochondrie zal waarschijnlijk aarzelen om die stap te zetten, omdat het voelt als tijd en energie investeren in iets dat niet de oorzaak van zijn probleem is. Een strategie om hen te overtuigen is dan ook om het voor te stellen als een manier om met hun angst om te gaan en hypochondrie niet eens te noemen, ook al denk je dat dat de werkelijke oorzaak van hun problemen is.