Hoe kalm te blijven als een dierbare kanker heeft

Kanker is een woord dat de wereld van iedereen kan doen schudden, of je nu patiënt bent of een geliefde van een patiënt. In het laatste scenario kun je een uiterst belangrijke rol spelen. Ontdek hier hoe je dit kunt doen.
Hoe kalm te blijven als een dierbare kanker heeft
Rocío García Garzón

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Rocío García Garzón.

Laatste update: 01 december, 2023

Kanker is een overweldigende realiteit. We weten allemaal wat het is en horen de term dagelijks. Toch blijft het woord in staat om veel angst, bezorgdheid en stress te veroorzaken. Vooral als je hoort dat een dierbare kanker heeft.

Het aantal gevallen van kanker onder de huidige bevolking is extreem hoog. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt zelfs voor een toename. Ze suggereren dat de 14 miljoen gediagnosticeerde gevallen op dit moment zullen stijgen tot ongeveer 22 miljoen in het jaar 2030. Kanker zal dus een probleem zijn waar velen mee te maken krijgen, zowel de patiënten als hun familieleden.

Als je deze ziekte aan den lijve ondervindt, zoals wanneer een dierbare kanker heeft, heb je te maken met een van de moeilijkste ervaringen van je leven. Het is zonder twijfel een van de pijnlijkste situaties die een mens ooit kan meemaken.

Dat komt door de zeer negatieve connotaties en de extreme mate van onzekerheid die het met zich meebrengt. Daarom is kalm blijven absoluut essentieel om deze beproeving het hoofd te bieden en te boven te komen.

“De grootste ontdekking van mijn generatie is dat een mens zijn leven kan veranderen door zijn houding te veranderen.”

William James

Vrouw met kanker knuffelt een andere vrouw

De impact van de diagnose

Wanneer iemand de diagnose kanker krijgt, worden hij en zijn hele sociale omgeving psychologisch enorm beïnvloed. Want, zoals iedereen weet, is kanker een zeer ernstige ziekte. Bovendien zijn de evolutie en ontwikkeling ervan onvoorspelbaar.

Ondanks de medische vooruitgang en het toenemende aantal kankeroverlevers, roept de ziekte nog steeds onvermijdelijk overweldigende gevoelens en gedachten aan de dood op. Daarom heb je de neiging om automatisch dramatische gedachten te denken. Deze slurpen je energie op en zorgen er tegelijkertijd voor dat je je enorm verdrietig voelt.

In feite voel je je moe, verdrietig, angstig, boos en vooral gefrustreerd. Daarom neem je misschien niet de beste beslissingen. Sterker nog, vaak veroorzaakt de diagnose een crisis bij zowel de patiënt als zijn omgeving.

Hoe blijf je kalm als een dierbare kanker heeft?

De diagnose is het moment van impact

Bovendien is het in veel gevallen het meest gecompliceerde moment. Het is het moment waarop de realiteit begint door te dringen. Maar om dit ene levensveranderende moment te verwerken, heeft de patiënt er nog veel meer nodig. Daarom moet je geduld hebben met een dierbare met kanker. Want je moet omgaan met al hun twijfels en angsten.

Jezelf kennen is de sleutel tot emotioneel beheer

Volgens de neurowetenschappen genereren we ongeveer 60.000 gedachten per dag. De meeste daarvan zijn negatief, herhalend en hebben te maken met het verleden. Het ergste hiervan is dat je geneigd bent ze te geloven.

Daarom komen zulke gedachten vaker en intenser voor, zowel bij de patiënt als bij familieleden, wanneer iemand de diagnose kanker krijgt, of eigenlijk bij elk ander negatief nieuws. Door dit soort gedachten onder controle te houden, kun je de patiënt beter helpen.

“Toen ik de diagnose kanker kreeg, wist ik dat het enige wat ik kon beheersen was wat ik at, wat ik dronk en wat ik dacht.”

-Kris Carr-

De WHO stelt dat onze geestelijke gezondheid extreem belangrijk is voor ons welzijn

Volgens het tijdschrift The Lancet Psychiatry ontwikkelt ongeveer 25 procent van de mensen met kanker een stemmingsstoornis. Dit overkomt ook de mensen om hen heen. Daarom is het belangrijk dat je jezelf niet verwaarloost en dit is iets wat helemaal aan jou is.

Kennis is macht

In de regel is de eerste reactie op de diagnose kanker angst en verbijstering. Dit komt door angst voor het onbekende. Beide gevoelens komen voort uit onwetendheid. Daarom help je de patiënt door een plan uit te werken van wat er nu gaat gebeuren.

Het is onvermijdelijk om kanker te associëren met de dood. Dat is al jaren zo. Het aantal overlevenden van kanker neemt echter toe. Toch is het een onderwerp waar de patiënt misschien nog over moet praten.

Als dit het geval is, moet je naar ze luisteren, zelfs als je geneigd bent om het gesprek van het onderwerp af te leiden. Bovendien, als de diagnose terminaal is en je tussenkomst palliatief wordt, wordt je hulp in dit stadium nog belangrijker.

Communicatie en hulp

We leren niet hoe we moeten sterven. Sterker nog, op dit moment zijn er niet echt regels of normen om te volgen. Je kunt echter wel hulp bieden. Je kunt de patiënt bijvoorbeeld helpen om afscheid te nemen op de manier die hij of zij wil. Als ze het niet weten, kun je ze helpen beslissen.

Communicatie op deze meest gevoelige momenten is uiterst belangrijk. Want als communicatie stroomt, vergroot het de eenheid. Bovendien betekent communicatie met anderen dat de zorg voor de patiënt niet op één persoon neerkomt.

Twee handen houden één hand vast

Wanneer het woord kanker voor het eerst aan de horizon verschijnt, zijn er onvermijdelijk gevoelens van angst, bezorgdheid en hulpeloosheid. Deze komen voort uit de erkenning van het feit dat het leven in één moment voorgoed kan veranderen.

“Bovenal is kanker een spirituele reis die me veerkracht en geloof heeft geleerd.”

-Kris Carr-

In feite is de schaduw van kanker vaak zo dreigend dat je je krachten moet bundelen. Dit betekent dat je samenwerkt met de artsen, verpleegkundigen en psychologen, maar ook met de patiënt en al zijn naasten. Het kan echt een wereld van verschil maken.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Bárez, M. (2002). Relación entre percepción de control y adaptación a la enfermedad en pacientes con càncer de mama. (Tesis doctoral no publicada). Universitat Autònoma de Barcelona, Barcelona. Recuperado de http://hdl.handle.net/10803/4740
  • Baider, L. (2003). Cáncer y familia: aspectos teóricos y terapéuticos. Revista Internacional de Psicología Clínica y de la Salud, 3(3), 505-520. Recuperado de http://www.aepc.es/ijchp/articulos_pdf/ijchp-85.pdf

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.