Hoe je leert 'nee' als antwoord te accepteren

Er bestaan duizenden teksten die draaien om het woord ‘nee’. Het is dan ook een belangrijk onderwerp. En hoewel je jezelf van tijd tot tijd dingen moet ontzeggen, teneinde discipline te ontwikkelen, is het evengoed essentieel om te leren hoe je een ‘nee’ van anderen kunt accepteren. Natuurlijk zijn sommige ‘nee’s’ erg moeilijk te aanvaarden, maar iedereen heeft daarmee te maken. Sterker nog, zulke op het eerste gezicht vervelende ‘even-slikken’-momenten bieden juist de uitgelezen mogelijkheid tot persoonlijke groei.

Om de waarde in te zien van het ontvankelijk zijn voor negatieve reacties, zou je eens moeten stilstaan bij wat er zou gebeuren als iedereen voortdurend ‘ja’ tegen je zou zeggen. Stel je een kind voor wiens wensen zonder uitzondering vervuld zouden worden. Zou het niet buitengewoon te lijden hebben onder het eigen onzekere, opvliegende en koppige karakter? Zou zo iemand überhaupt nog iets echt kunnen waarderen? Precies hetzelfde geldt in wezen voor een volwassene, voor wie dan ook.

De meeste mensen herinneren zich waarschijnlijk met genoegen die gevallen waarin een ‘nee’ uiteindelijk toch in een ‘ja’ veranderde. En dan hoofdzakelijk dankzij hun eigen inspanning. Obstakels overwinnen, vechten voor wat je gedaan wilt krijgen, is bijzonder bevredigend. De grenzen van het redelijke beperken onze vrijheid echter niet, maar beschermen juist onze geestelijke gezondheid en ontwikkeling. Vaker wel dan niet betaamt het ons dankbaar te zijn voor negatieve reacties.

Geconfronteerd worden met een limiet motiveert ons die te boven te komen. Moeilijkheden prikkelen onze intellectuele potentie en ons emotionele vernuft. Ze stellen ons in staat onszelf te overstijgen en te ontdekken wie we zijn en waartoe we in staat zijn. Ze helpen ons zelfvertrouwen te ontwikkelen en onze plek in de wereld te vinden.

De vele voordelen van het woord ‘nee’ te horen te krijgen

Diep van binnen ontvangt niemand graag ‘nee’ als antwoord, helemaal als datgene wat je ontzegd wordt erg belangrijk voor je is. Als iemand anders een relatie met jou wil beëindigen, kan dat een vernietigend effect hebben. Niet uitgekozen worden voor je droombaan, niet af kunnen reizen naar je ultieme vakantiebestemming of niet in aanmerking komen voor de studielening die je zo hard nodig hebt, zijn stuk voor stuk afwijzingen die akelig veel pijn doen.

Hoe onaangenaam het ook is om ‘nee’ te horen, je kan er wel degelijk enorm veel baat bij hebben, omdat:

• Het je helpt andermans opvattingen te erkennen en te accepteren. Begin meer en meer te beseffen dat een negatieve reactie zelden een veroordeling van jou als persoon is. Het betekent simpelweg dat diegene een andere kijk op de dingen heeft.
• Het je aanmoedigt om je doelstellingen opnieuw te evalueren. Het biedt je bij uitstek de kans om het belang te wegen van wat je precies probeert te bereiken. Misschien pas je je prioriteiten aan of stel je zelfs je ambitie bij.
• Het je wijst op je waanvoorstellingen en obsessies. Als je steeds weer ‘nee’ te horen krijgt, is dat wellicht een teken aan de wand dat je ergens (nog) niet klaar voor bent. Zit je mogelijkerwijs vast in je eigen halstarrigheid?
• Het je verbeelding en prestatievermogen stimuleert. Als het iets betreft wat je werkelijk moet en zal klaarspelen, wat je in al je vezels wil, kan dit je aanzetten tot grotere en creatievere daden.

Een ‘nee’ te boven komen

De beste verhalen over jezelf, en je beste eigenschappen, begonnen ooit – behoorlijk vaak – met het woord ‘nee’. Maar dat geldt ook voor je slechtste herinneringen. Onthoud dat, zoals eigenlijk altijd, het er niet zozeer om gaat wat er is gebeurd, maar veeleer om hoe je daar mee om bent gegaan. Een negatieve reactie ontvangen kan onopgesmukt je ware aard tonen.

Aanvankelijk haalt een ‘nee’ mensen uit hun comfortzone. Het fungeert als breekpunt, met als onverholen boodschap: je vrije doortocht wordt belemmerd. En jouw reactie daarop kan onverwacht uit de hoek komen, afhankelijk van het type persoon dat je bent en hoe belangrijk hetgeen je ontzegd wordt voor je is. Uit een woede-aanval blijkt direct onvolwassenheid. Als je jezelf echter ten volle vertrouwd, dan ga je deze uitdaging met opgeheven hoofd aan.

De eerste stap in het te bovenkomen van een ‘nee’ is acceptatie. En accepteren betekent begrijpen dat een werkgever, partner, het financiële systeem of wie dan ook het recht heeft om jou iets te ontzeggen. Dat is een legitieme optie. Niemand kan zaken voor zichzelf opeisen, enkel en alleen door er vurig naar te verlangen of vanwege wie ze toevallig zijn.

De tweede stap is je te bezinnen op je meest intieme wensen. Is dat wat je wilt en waar je star op staat, echt zo ontzettend belangrijk? Wat is de onderliggende boodschap die aan deze negatieve reacties ten grondslag ligt? Betekent het dat je niet capabel genoeg bent, niet bestand tegen de druk of zelfs op het verkeerde pad belandt? Betekent het dat je niet voldoende erkend wordt of dat je de situatie beroerd hebt ingeschat? Het antwoord op deze en soortgelijke vragen zal je vroeg of laat naar een hoger niveau tillen.