Het verband tussen sociale media en depressie

Hoe beïnvloeden sociale media onze stemmingen? Op welk punt kan het gevaarlijk worden? Ontdek het hier.
Het verband tussen sociale media en depressie
José Padilla

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog José Padilla.

Laatste update: 17 november, 2022

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) lijden wereldwijd ongeveer 280 miljoen mensen aan een depressie (Engelse link). Daarom kunnen we met een gerust hart stellen dat het een veelvoorkomende stemmingsstoornis is die overal ter wereld voorkomt.

Naar schatting 3,8 procent van de mensen heeft er zelfs last van. Daartoe behoren 5,0 procent van de volwassenen en 5,7 procent van de volwassenen ouder dan 60.

Onderzoekers uit verschillende disciplines, die de prevalentie van deze stoornis willen begrijpen, hebben vastgesteld dat het gebruik van sociale media een belangrijke risicofactor (Engelse link) kan zijn.

Volgens een studie (Engelse link) gepubliceerd in het Journal of Social and Clinical Psychology  kan het zelfs een oorzakelijke factor zijn. Dit onderzoek stelde dat hoe minder tijd individuen sociale media gebruikten, hoe minder depressief en eenzaam ze zich voelden.

Verder is uit recent onderzoek (Engelse link) gebleken dat mensen die voortdurend sociale media gebruiken meer kans hebben om binnen de volgende zes maanden een depressie te ontwikkelen, ongeacht hun persoonlijkheid.

Vrouw in bed met mobieltje
Volgens onderzoek hebben mensen die hoog scoren op de aangenaamheidsschaal minder kans om depressief te worden.

Sociale media gebruik gekoppeld aan depressie

Zoals we al hebben vermeld, het gebruik van sociale media verband houdt met depressie. Het aantal onderzoeken dat heeft onderzocht hoe persoonlijkheidskenmerken met de twee elementen zouden kunnen interageren is de laatste tijd echter aanzienlijk toegenomen. Zo heeft een studie, gepubliceerd in het Journal of Affective Disorders Reports, zich op deze kwestie gestort.

De gegevens werden verkregen uit een Amerikaanse steekproef van 978 mensen in de leeftijd van 18 tot 30 jaar. De gebruikte maten waren onder meer de PHQ-19 ( Patient Health Questionnaire ).

Die beoordeelt depressie evenals de Big Five Inventory die openheid, consciëntieusheid, extraversie, aangenaamheid en neuroticisme. Om het gebruik van sociale media te meten werd een zelfrapportage gebruikt van de top tien sociale media die de deelnemers gebruikten.

De resultaten van de studie

Een van de bevindingen was dat mensen hoog in aangenaamheid 49 procent minder kans hadden om depressief te worden. Dit in vergelijking met mensen die laag scoorden in deze categorie. Aan de andere kant hadden mensen met hoge scores op neuroticisme twee keer zoveel kans om een depressie te ontwikkelen. Dit in vergelijking met mensen met een laag neuroticisme.

De relatie tussen neuroticisme en depressie komt overeen met eerdere studies. Experts beschrijven dit persoonlijkheidskenmerk namelijk als een sterke voorspeller van depressieve stoornissen (Kotov et al., 2010; Noteboom et al., 2016). Bovendien wordt neuroticisme in verband gebracht (Engelse link) met verminderde levenstevredenheid en verminderd positief affect.

De meest relevante van deze resultaten was dat het gebruik van sociale media het risico op toekomstige diagnoses van depressie verhoogde. Dit ongeacht het persoonlijkheidstype. Bovendien was voor elk persoonlijkheidskenmerk het gebruik van sociale media sterk geassocieerd met de ontwikkeling van depressie.

Waarom leiden sociale media tot geestelijke gezondheidsproblemen?

De verklaringen achter het verband zijn dat mensen op sociale media zichzelf eerder vergelijken met anderen die hun beste leven lijken te leiden. Dit kweekt wrok, een laag zelfbeeld en andere problemen die samenhangen met het zelfbeeld en het zelfconcept.

Een andere verklaring is dat, paradoxaal genoeg, sociale media mensen kunnen isoleren en hen eenzaam doen voelen. Dat komt omdat de tijd die ze eraan besteden ruimte wegneemt voor sociale interacties in het echte leven. Bovendien beïnvloeden sociale media de manier waarop mensen hun relaties onderhouden en met anderen omgaan.

“Virtueel contact maken met mensen kan het risico op miscommunicatie of misperceptie vergroten, wat leidt tot relatieproblemen en het mogelijke risico op het ontwikkelen van geestelijke gezondheidsproblemen”, beweerde Merril, een van de auteurs van de studie.

Deze studie is een van de vele die zich uitspreken over de negatieve effecten van sociale media op de geestelijke gezondheid.

Verschillende studies hebben namelijk al aangegeven dat langdurig gebruik van sociale media-platforms gerelateerd kan zijn aan negatieve signalen en symptomen van depressie, angst en stress (Berryman et al, 2018; O’Reilly et al, 2018). Ook kunnen ze druk uitoefenen op mensen om zich te conformeren aan bepaalde stereotypen of om net zo populair te zijn als anderen.

Triest meisje kijkt op mobiel
Sociale media moedigen vergelijkingen met anderen aan, wat het gevoel van eigenwaarde aantast.

Hoe de negatieve effecten van sociale media te voorkomen

Allereerst moeten we benadrukken dat sociale media niet allemaal slecht zijn. Het heeft wel degelijk een aantal positieve punten. Het komt er namelijk op neer dat je weet hoe je het moet gebruiken. Om negatieve effecten te voorkomen is het cruciaal dat je goed oplet hoe je het dagelijks gebruikt (hoeveel en waarvoor).

We stellen voor dat je apps op je mobiele telefoon installeert die je helpen bijhouden hoeveel en hoe je sociale media gebruikt. Als deze te vervelend worden, overweeg dan om je meldingen een tijdje uit te schakelen of de app van je telefoon te verwijderen totdat je je beter voelt.

Het tweesnijdende zwaard van de verschillende digitale platforms is duidelijk.  Ze kunnen je weliswaar helpen om te socialiseren als je je down voelt. Aan de andere kant kunnen ze ook je ongezonde gedachtepatronen verergeren.

Tot slot, als je het gevoel hebt dat je niet kunt omgaan met je sociale media gebruik of de depressieve symptomen die het kan opwekken, overweeg dan om contact op te nemen met een therapeut. Een getrainde geestelijk verzorger zal je helpen een plan te ontwerpen dat is afgestemd op je eigen problemen en behoeften.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Berryman, C., Ferguson, C. J., & Negy, C. (2018). Social media use and mental health among young adults. Psychiatric quarterly89(2), 307-314.
  • Hunt, M. G., Marx, R., Lipson, C., & Young, J. (2018). No more FOMO: Limiting social media decreases loneliness and depression. Journal of Social and Clinical Psychology37(10), 751-768.
  • Ivie, E. J., Pettitt, A., Moses, L. J., & Allen, N. B. (2020). A meta-analysis of the association between adolescent social media use and depressive symptoms. Journal of affective disorders275, 165-174.
  • Jensen, R. A., Kirkegaard Thomsen, D., O’Connor, M., & Mehlsen, M. Y. (2020). Age differences in life stories and neuroticism mediate age differences in subjective well‐Applied Cognitive Psychology34(1), 3-15.
  • Karim, F., Oyewande, A. A., Abdalla, L. F., Ehsanullah, R. C., & Khan, S. (2020). Social media use and its connection to mental health: a systematic review. Cureus12(6).
  • Kotov, R., Gamez, W., Schmidt, F., & Watson, D. (2010). Linking “big” personality traits to anxiety, depressive, and substance use disorders: a meta-analysis. Psychological bulletin136(5), 768.
  • O’reilly, M., Dogra, N., Whiteman, N., Hughes, J., Eruyar, S., & Reilly, P. (2018). Is social media bad for mental health and wellbeing? Exploring the perspectives of adolescents. Clinical child psychology and psychiatry23(4), 601-613.
  • Merrill, R. A., Cao, C., & Primack, B. A. (2022). Associations between social media use, personality structure, and development of depression. Journal of Affective Disorders Reports10, 100385.
  • Noteboom, A., Beekman, A. T., Vogelzangs, N., & Penninx, B. W. (2016). Personality and social support as predictors of first and recurrent episodes of depression. Journal of affective disorders190, 156-161.
  • University of Arkansas. (2022, 3 de octubre). Social media use linked to developing depression regardless of personality. https://news.uark.edu/articles/62109/social-media-use-linked-to-developing-depression-regardless-of-personality
  • Depression Fact Sheet. (2020). Retrieved from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression (accessed March 09, 2021).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.