Helden geven soms ook op
Helden zijn overal om ons heen te vinden. Onze helden zijn de mensen die onvermoeibaar tegen kanker hebben gevochten of een andere langdurige, slopende of fatale ziekte. De mensen die, met hun gevoel voor humor en hun moed, hun glimlach naar de wereld nooit verloren zijn, ongeacht hun tegenslagen.
Onze helden hebben ons geleerd dat het het waard is om te vechten. Ze hebben ons geleerd dat de wereld van kleur kan veranderen, afhankelijk van het glas waardoorheen we haar bekijken, dat onze ware vrienden er altijd voor ons zijn, en dat de dingen die de moeite waard zijn altijd net iets meer moeite kosten.
Ook hebben ze ons geleerd, dit geldt tenminste voor mij, dat je sommige gevechten beter kunt staken op het moment dat het einde in zicht is gekomen. Ze hebben mij geleerd dat eerlijk tegen jezelf zijn en je gevoelens tonen niet betekent dat je een lafaard bent. Maar bovenal, hebben ze mij geleerd dat opgeven vaak niet goed ontvangen wordt, zelfs al is dit in sommige gevallen het meest natuurlijke om te doen.
De pijn van weg willen gaan
Toen mijn held erachter kwam dat hij ziek was, kon hij het amper geloven, hij was volledig in shock. Ontkenning was de eerste fase van zijn rouwproces. Het nieuws was overweldigend en moeilijk te verteren. In deze fase koos hij ervoor om zichzelf te beschermen tegen de pijn, tenminste een beetje.
Toen hij medische onderzoeken moest ondergaan, begon hij zijn toestand beter te begrijpen. Hij voelde zich net een proefkonijn, dat nergens controle over had. Het enige dat hij voelde was pijn. Deze pijn en dit gebrek aan controle bracht hem in de tweede fase: woede. In deze fase werd hij volledig onbenaderbaar, moeilijk en koppig. Een bepaalde tijd leek het alsof hij iedereen om zich heen de schuld gaf voor zijn pijn. Ik wist echter dat dit voor hem gewoon de manier was om met zijn situatie om te gaan.
De derde fase, ook wel onderhandelen genoemd, ging vrij snel voorbij, omdat zijn toestand snel achteruitging. Soms had hij een goede dag, maar hij wist niet hoe lang dit soort momenten zouden duren en of deze dag eigenlijk zijn laatste goede dag zou zijn. Hij probeerde zijn ziekte te overwinnen, maar er veranderde niets.
Daarna stak depressie zijn lelijke kop op, ‘als ik doodga’ veranderde namelijk in ‘wanneer ik doodga’. Hij liet zich door de kop van depressie echter niet bang maken, voor het eerst begon hij namelijk niet meer aan zichzelf te denken, maar aan de mensen om hem heen, de mensen die hij achter zou laten.
Daarna kwam dus acceptatie, de laatste fase, de onvermijdelijke fase. Je accepteert de dood als slechts een ander onderdeel van het leven, omdat alles nu eenmaal een einde heeft. Het probleem is dat de mensen die van jou houden dit helemaal niet kunnen accepteren, omdat ze hetgeen jij wilt niet op de eerste plaats willen zetten.
Mijn held vertelde ons dat hij niet meer zou vechten, dat hij afscheid wilde nemen van iedereen, omdat hij niet wilde dat wij hem zouden zien aftakelen, omdat vechten helemaal niets meer opleverde. Zijn lot was al geschreven en hij had besloten om te wachten op de dood, en vroeg hier respect voor. Hij vertelde ons dat het enorm veel pijn doet om afscheid te moeten nemen van de mensen die je achterlaat, maar dat het nog meer pijn doet om te leven, en dat de lichamelijke pijn van het leven de dood iets minder beangstigend maakt.
“De dood bestaat niet. Mensen gaan alleen dood wanneer ze vergeten worden; als jij mij kunt herinneren, dan zal ik altijd bij je zijn.”
-Isabel Allende-
Het egoïsme van niet loslaten
Gezegd wordt dat groei inhoudt dat je afscheid leert te nemen. Wat betekent dat ik een grillig, bang, klein meisje ben, dat zich met al haar kracht aan jou vastklampt. Ik wil niet te vroeg afscheid van jou nemen. Ik wil bij je zijn tijdens jouw laatste dagen, ik wil dat je vecht met al je kracht om nog een paar uur van leven bij elkaar te schrapen.
Tegelijkertijd weet ik echter ook dat de pijn die je voelt ondraaglijk is, en dat het egoïstisch van mij is om jou ervan te weerhouden verder te gaan, om boos op je te worden dat je ervoor hebt gekozen om op te geven, alsof dat iets slechts is. Ik gedraag me op deze manier, omdat jou te moeten verliezen het pijnlijkste is dat ik ooit zal doorstaan, maar jij hebt mij geleerd dat het mogelijk is om te leven met pijn.
Maak je geen zorgen, vandaag heb ik namelijk besloten om ook de fase van acceptatie te betreden. Ik heb geaccepteerd dat je moet vertrekken en dat ik jou dus zal verliezen. En maak je geen zorgen, misschien zal ik zeggen dat mijn leven na jou vertrek volledig voorbij zal zijn omdat jij mijn hele leven bent, maar dit is niet waar. Ik ben gewoon egoïstisch en ik wil niet leven in een wereld zonder jou. Toch zal ik mezelf niet verliezen in mijn verdriet. Ik zal jou nooit vergeten en ik zal een gelukkig leven leiden als eerbetoon aan jou en wat jou niet gegund was.
Jullie zullen altijd mijn helden zijn
Aan iedereen die ervoor heeft gekozen om op te geven, ik wil jullie eraan herinneren dat helden niet altijd een cape dragen of superkrachten hebben. Soms dragen ze een rugtas vol geweldige verhalen, dromen, vrienden en familieleden die ze achter moeten laten, maar die ze nooit zullen vergeten.
De enige manier om betekenisvol te leven is door je eigen pijn te accepteren. Accepteer dat niet alle verhalen een gelukkig einde kennen na een lange reis. In plaats daarvan eindigen sommige verhalen in het midden. En hoewel het verhaal niet volledig is afgelopen en het geen gelukkig einde heeft, is het toch een verhaal dat zijn stempel achterlaat.
In Hollywood is het een mooi cliché om mensen af te beelden die vechten tot het bittere einde, wiens moed nooit wankelt, dit is echter niet hetgeen we vaak zien in het echte leven. Ook helden geven op, dit betekent echter niet dat ze hierdoor minder heldhaftig zijn.