Heb jij weleens van het Jeruzalemsyndroom gehoord?

Heb jij weleens van het Jeruzalemsyndroom gehoord?
Roberto Muelas Lobato

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Roberto Muelas Lobato.

Laatste update: 27 december, 2022

Het Jeruzalemsyndroom is een psychische aandoening die toeristen treft die Jeruzalem bezoeken, maar ook degenen die er wonen. Deze aandoening is gebaseerd op waanvoorstellingen en wordt gecategoriseerd samen met psychose.

Normaal gesproken  identificeren  mensen die dit syndroom hebben zich met personages uit de Bijbel, en imiteren ze wat ze weten over deze personages.

Sommige van de personages die gewoonlijk geïdentificeerd worden zijn Mozes, Koning David, Jezus van Nazareth en Johannes de Doper. Mannen hebben de neiging mannelijke personages na te bootsen, terwijl vrouwen vrouwelijke karakters lijken na te bootsen.

Ook de geloofsovertuiging beïnvloedt dit, omdat christenen zich meestal identificeren met personages uit het Nieuwe Testament. Op dezelfde wijze imiteren Joodse mensen, voor wie het Nieuwe Testament geen deel uitmaakt van hun geloofsovertuiging, personages uit het Oude Testament.

Waarom Jeruzalem?

Man bij de klaagmuur van Jeruzalem

De grootste toeristische trekpleister van Israël is de Klaagmuur, ook wel bekend als de westelijke muur. Het is gelegen in het centrum van Jeruzalem.

Dagelijks gaan er honderdduizenden bezoekers naar de muur om te bidden, foto’s te maken of een ceremonie of demonstratie bij te wonen. De historische en spirituele omgeving die men daar ervaart, is zo sterk dat het syndroom hierdoor kan ontstaan.

Veel mensen die de muur bezoeken, worden aangetrokken door een zoektocht naar bovennatuurlijke ervaringen, die spiritueel of religieus kunnen zijn. Zo worden ze aangetrokken door de sfeer die het creëert, vooral na middernacht.

Mensen met het Jeruzalemsyndroom lopen door de straten van de stad Jeruzalem om in het openbaar, als Bijbelse personages, te prediken. Ze ruilen ook hun kleding om voor gewaden en lakens.

Het Jeruzalemsyndroom

Dr. Yair Bar-El, psychiater, was de eerste die het Jeruzalemsyndroom klinisch identificeerde. Meer dan 400 toeristen die krankzinnig waren verklaard, voornamelijk joden en christenen, werden onderzocht. Daarna vond de dokter enkele gemeenschappelijke kenmerken en identificeerde zo de symptomen die dit syndroom kenmerken.

Dit syndroom wordt gedefinieerd als een hysterische dissociatieve aandoening. Patiënten krijgen een andere persoonlijkheid die ze zich later niet meer kunnen herinneren.

De spirituele sfeer van de oude stad Jeruzalem, vol religie, geschiedenis, ideologie en mythologie, breidt zich nog verder uit door de gebeurtenissen die daar hebben plaatsgevonden: oorlogen, kruistochten, bloedbaden, en nog meer. Het zijn er zo veel dat mensen die de stad bezoeken er niet onverschillig voor kunnen zijn.

“Ik had dat emotionele punt bereikt waar ik hemelse sensaties ervoer gegeven door de beeldende kunst en hartstochtelijke gevoelens. Toen ik Santa Croce verliet, klopte mijn hart. Het leven was uitgeput in mij, ik was bang om te vallen.”

-Marie-Henri Beyle (Stendhal)-

Het Jeruzalemsyndroom kan worden vergeleken met het syndroom van Florence of Stendhal. Dit werd ontdekt onder toeristen die naar Florence gingen en zich op een vreemde en irrationele manier begonnen te gedragen. Deze toeristen kregen te maken met vertigo, verwarring, trillingen en depressie. Sommigen hadden zelfs hallucinaties na het zien van zoveel kunstwerken op één plek.

Dit syndroom wordt echter veroorzaakt door de schoonheid van kunst en steden, terwijl het Jeruzalemsyndroom te wijten is aan religie.

De symptomen van het Jeruzalemsyndroom

Jeruzalemsyndroom

Toeristen met symptomen van het Jeruzalemsyndroom worden nerveus of angstig zonder duidelijke reden. Ze zonderen zich meestal af van de mensen met wie ze reizen en isoleren zichzelf.

Later beginnen ze reinigende handelingen uit te voeren in badkamers en douches. Ze wisselen van kleding om er als Bijbelse mensen uit te zien. De meest voorkomende uitdrukking die ze gebruiken om te beschrijven wat er met hen gebeurde, is ‘plotseling veranderde er iets’.

Na een paar dagen keren ze terug naar de werkelijkheid, en velen schamen zich ervoor. Ze kunnen niet uitleggen wat er met hen is gebeurd en hebben spijt dat ze zich zo hebben gedragen. Gedacht wordt dat de mensen met het Jeruzalemsyndroom al een aanleg voor dit syndroom hadden voordat ze naar Jeruzalem kwamen. Eenmaal daar wordt het slapende syndroom wakker.

Heb jij Jeruzalem wel eens bezocht? Als je er bent en je ziet dat mensen op straat prediken of zichzelf wassen in een fontein, denk dan niet dat ze gek. Misschien lijden ze aan het Jeruzalemsyndroom of misschien ervaar je het zelfs zelf wel.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Bamforth, I. (2010). Stendhal’s Syndrome. British Journal of General Practice60(581), 945-946.
  • Bar-El, Y., Durst, R., Katz, G., Zislin, J., Strauss, Z., & Knobler, H. Y. (2000). Jerusalem syndrome. The British Journal of Psychiatry176(1), 86-90.
  • Calabrese, J., & Al Khalili, Y. (2019). Psychosis. StatPearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546579/
  • Kalian, M., & Witztum, E. (2000). Comments on Jerusalem syndrome. The British Journal of Psychiatry176(5), 492-492.
  • Villar, J. L. (2015). El síndrome de Jerusalén:¿ los vascos y la religión?. In El peso de la identidad: mitos y ritos de la historia vasca (pp. 81-107).
  • Witztum, E., & Kalian, M. (1999). The” Jerusalem syndrome”–fantasy and reality a survey of accounts from the 19th century to the end ot the second millennium. The Israel journal of psychiatry and related sciences36(4), 260.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.