Heb jij ooit gehoord van ‘murderabilia'?
Vandaag gaan we het hebben over ‘murderabilia’. De nieuwe film van Quentin Tarantino heeft de belangstelling voor het verhaal over moorden door de cult van Charles Manson opnieuw leven ingeblazen. Dit was een gebeurtenis die Hollywood op zijn kop zette en tot op de dag van vandaag mensen blijft fascineren.
Deze fascinatie heeft geleid tot talloze theorieën met een gemeenschappelijke noemer: een morbide fascinatie voor de omstandigheden rond de moord op Sharon Tate. Haar zaak lijkt de oorsprong te zijn van het onderwerp van het artikel van vandaag: murderabilia.
Gelukkig is Tarantino briljanter en volwassener dan ooit en slaagde hij erin het verhaal heel anders te vertellen. Hij richtte zijn camera op de vreugde en het talent van de jonge actrice vóór haar moord.
Vanuit die invalshoek slaagde Tarantino erin de herinnering aan Sharon Tate te herstellen tot een levendige, getalenteerde vrouw, niet alleen als een tragisch slachtoffer van moord. Het bloed en geweld zijn gereserveerd voor degenen die het verdienen (en dat is ongeveer alles wat ik daarover kan zeggen).
Wat is murderabilia?
Murderabilia is een woordspeling die verwijst naar de praktijk van het verzamelen van objecten die op een of andere manier verband houden met massamoordenaars of seriemoordenaars.
Er zijn talloze documentaires, films en tv-series over moordenaars. Het lijkt erop dat het publiek er nooit genoeg van krijgt. Sommige fans gaan zelfs zo ver als deze beroemde criminelen te aanbidden.
Mensen zijn altijd al gefascineerd door het macabere. Zozeer zelfs dat er een hele branche is gebaseerd op één woord: moord. Voor de families van de slachtoffers is het echter ziekmakend om mensen te zien betalen voor dingen die toebehoorden aan de dader die hun lijden veroorzaakte.
Het kapitalisme heeft zeker zijn donkere kant. Het zou echter niet mogelijk moeten zijn om geld te verdienen aan een verkrachting of een moord. Verkopers verdedigen zichzelf tegen critici door te beweren dat zij gebruik maken van hun recht op vrije meningsuiting en een vrije markt. Ze verkopen omdat er een markt is voor hun producten.
Helaas is het neveneffect van dit soort zaken dat het sterren maakt van seriemoordenaars. Ondertussen zullen de lichamen van de slachtoffers (vooral bij verkrachtings- en moordzaken) vrijwel anoniem blijven. Het zal de inhoud zijn van horrorverhalen voor toekomstige generaties.
Overdag een middelmatige kunstenaar, ’s nachts een moordenaar
Kunst van de beroemdste Amerikaanse criminelen is alledaags of gewoon slecht. Hun werk vertoont een opmerkelijk gebrek aan een creatieve vonk of originaliteit. Het bekritiseren van hun werk zegt echter meer over de criticus dan over de kunstenaar.
Het is moeilijk voor het publiek om te geloven dat zo’n monster iets kan maken dat zo saai is. De echte persoon zelf verbleekt in vergelijking met de legende.
De schilderijen van John Wayne Gacy bijvoorbeeld, zouden absoluut niets waard zijn als hij niet iets vreselijks had gedaan. Niemand koopt ze omdat ze zo mooi zijn.
Het concept van murderabilia is vergelijkbaar met de bijna religieuze honger van mensen naar de dood, van de relikwieën van heiligen tot de gruwel van openbare executies. De menigte eiste niet alleen het lichaam van de martelaar, maar begeerde ook de heilige lijkwade.
Waar is murderabilia begonnen?
Dit soort ‘kunst’ en het verzamelen ervan zou als een brug kunnen zijn tussen de gewone man en de beruchte, harteloze en antisociale moordenaar.
Kunst wordt een artefact van het bewuste, normaal zo kortstondig, waardoor je het onderdrukte materiaal, de duistere kant van je leven, kunt ontdekken. Met andere woorden, kunst kan een soort spiegel zijn tussen de kunstenaar en de waarnemer.
Het is waar dat deze theorie een van de meest hoopvolle perspectieven biedt. Het gaat er namelijk vanuit dat een deel van de geest van de moordenaar zich kan uiten op niet-gewelddadige wijze.
Aan de andere kant brengen kunst, films en documentaires de kijker in contact met misdaden en geweld, wat hun nieuwsgierigheid wekt maar ook kalmeert. De fascinatie voor dit soort verhalen varieert van de normale nieuwsgierigheid van een omstander tot een persoonlijke fascinatie voor een bepaalde moordenaar of misdaad.
Waarom zou iemand de spullen van een moordenaar kopen?
De verzamelobjecten kunnen positieve associaties in de geest van de verzamelaar veroorzaken, waardoor deze naar hun gewenste mentale toestand worden getransporteerd. Dit is gemakkelijk te begrijpen in het geval van mensen die gewelddadig nieuws als een onpersoonlijk soort entertainment beschouwen.
Verzamelaars kunnen ook worden gemotiveerd door essentialistische redeneringen en noties van ‘beroemd worden’. Ze hopen dat de kwaliteiten van beroemdheden (goed of slecht) besmettelijk zijn zodra ze hun bezittingen hebben verworven. Het bezitten van dit soort objecten geeft hen ook een soort specifieke toegang tot een beroemd persoon.
Wat kopen murderabilia-fans?
Het gevaar van de fascinatie voor moordenaars is het perverse gevoel van sympathie dat verzamelaars voelen voor elementen uit het leven van de moordenaar. Mensen willen alles kopen, van een haarlok tot originele kunstwerken.
Enkele van de duurste murderabilia die ooit zijn verkocht zijn onder andere:
- de enveloppen van de de BTK Killer
- de handtekening van Albert Fish
- foto’s van de gebroeders Kray
- het pistool van Jack Ruby, de kerstkaart van Ted Bundy
- een haarlok van Charles Manson
- de Ford Sedan van Ed Gein
- de tekeningen van John Wayne Gacy
De dingen die Ted Kaczynski achterliet toen hij in 1966 werd gearresteerd, werden verkocht tijdens de meest spraakmakende murderabilia-veiling tot op heden. De items die in 2011 online werden verkocht waren:
- Kaczynski’s sweater met capuchon
- zijn zonnebril
- een Smith-Corona typemachine
- brieven van zijn tante Frida
- zijn handgeschreven manifest
Terwijl Ted Kaczynski, bekend als de ‘Unabomber’, die een moordenaar was net als de anderen, maken zijn intellect en de argumenten in zijn manifest zijn murderabilia aantrekkelijker voor verzamelaars dan bezittingen van meer bloeddorstige moordenaars.
Veel murderabilia-verzamelaars zijn vrouwen
Vrouwen zijn vaak meer geïnteresseerd in verhalen over verkrachting, ontvoering en moord. Mannen, als ze de keuze hebben, geven meestal de voorkeur aan oorlogsverhalen. Ook geven vrouwen de voorkeur aan boeken met veel nauwkeurige details over de misdaad boven de boeken die lastige vragen vermijden.
Een verklaring hiervoor kan zijn dat vrouwen statistisch gezien vaker slachtoffer zijn van verkrachting, terwijl mannen vaker het slachtoffer zijn van geweldsmisdrijven. Vrouwen zijn ook vaker fan van seriemoordenaars.
Sommige onderzoekers beweren dat de obsessies van vrouwen met extreem gewelddadige mannen te wijten zijn aan een anachronistische evolutionaire strategie die is overgebleven van onze voorouders. Geweld, zeggen ze, is een teken van de meest waardevolle man in de groep.
Tot slot is er nog een theorie dat vrouwen zich aangetrokken voelen tot mannen die open wonden uit hun verleden hebben omdat ze hen kunnen helpen genezen. Ze kunnen het beest temmen en de arme mishandelde kleine jongen genezen.