Heb jij een messiascomplex?
Als een persoon bereid is om in extreme mate (van intensiteit of frequentie) met een ander mee te voelen, kan het zogenoemde messiascomplex optreden. Zo’n persoon helpt anderen en houdt van anderen zonder eerst zichzelf te helpen of lief te hebben.
Het messiascomplex ontstaat bij mensen die overmatig verwikkeld zijn in het lijden van anderen. Mensen die geloven in het motto, “als ik het niet doe, doet niemand het.” Als we alleen maar rekening houden met de perspectieven, verlangens en gevoelens van andere mensen raakt ons leven uit balans.
Het is belangrijk te beseffen dat jezelf in iemand anders’ schoenen plaatsen niet hetzelfde is als met deze schoenen weglopen. Deze empathische beweging is nodig om anderen te begrijpen, maar kan ook erg gevaarlijk zijn, als we onszelf verliezen in de ander.
Mensen die ervan overtuigd zijn dat de behoeftes van een ander altijd voorrang hebben op hun eigen behoeftes laten anderen hun koers bepalen. Het probleem is dat dit gebrek aan zelfzorg niet gecompenseerd kan worden door de zorg van anderen. Een persoon kan deze kloof zelden overbruggen.
Jezelf vergeten om voor anderen te zorgen
Voor mensen met het messiascomplex is zorgen voor iemand de manier om hun liefde te uiten. Niemand dwingt zhen om voor anderen te zorgen. Ze worden aangetrokken tot mensen die verzorgd willen worden, en eindigen hierdoor keer op keer in onevenwichtige en afhankelijke relaties.
Als ons eigen leven de laatste prioriteit is omdat we altijd voor anderen zorgen, komen we in conflict met onszelf. We raken verward, gestrest, en in sommige gevallen zelfs depressief.
Om dit te voorkomen moeten we onthouden dat anderen uiteindelijk zelf in hun eigen behoeftes moeten voorzien. Ook al is er niets mis met hulp bieden waar we kunnen, ze zijn zelf verantwoordelijk. Als we effectieve hulp willen bieden is het essentieel om eerst voor onszelf te zorgen. Zo niet, dan zullen we niet genoeg kracht hebben om echt van nut te zijn.
Iedere keer als we onszelf vergeten, versterken we gevoelens van schuld en pijn. Wat beweegt ons om altijd onze aandacht te richten op de behoeftes van anderen? Liefde, de angst afgewezen te worden, de behoefte aan herkenning, schuldgevoel?
Als we voor anderen zorgen vanuit angst, schuldgevoel, of een behoefte aan herkenning, krijgen een ‘messiascomplex’. Hier raken we uiteindelijk zelf het slachtoffer van.
Boeddhistische wijsheid over het messiascomplex
Een monnik, doordrongen van de Boeddhistische doctrine van liefde en compassie voor alle leven wezens, vond tijdens een pelgrimstocht een gewonde en hongerige leeuwin. De leeuwin was zo zwak dat ze niet meer bewoog. Rondom haar jankten pasgeboren welpjes om de melk van hun uitgedroogde moeder. De monnik begreep de pijn, hulpeloosheid en impotentie van de leeuwin. Hij besloot naast haar te gaan liggen, zodat ze hem kon verslinden en daarmee de levens van haar welpjes kon redden.
Dit Boeddhistische verhaal laat duidelijk het risico zien dat mensen lopen als ze te veel meeleven met het lijden van anderen. Toegewijd maar gewond, klaar om al hun liefde op te geven en niets voor zichzelf over te houden. Uiteindelijk blijven ze over met een gevoel van leegte, al weten ze niet waarom.