‘Beste docent’: een filmpje om leerlingen met ADHD beter te begrijpen
Kinderen die gediagnosticeerd worden met aandachtstekort-hyperkinetische stoornis (ADHD) gedragen zich vaak anders in een klaslokaal dan hoe de leraren graag zouden willen dat leerlingen zich gedragen. Dit zorgt ervoor dat sommige leraren maatregelen treffen die niet altijd het beste zijn in een dergelijke situatie. Als we onszelf in het kind zouden kunnen verplaatsen, dan zouden we misschien in staat zijn om te begrijpen hoe hij deze situatie op school ziet. Hoe kunnen we leerlingen met ADHD beter begrijpen?
Het is makkelijk om te oordelen, geïrriteerd te raken en gebruik te maken van oplossingen die in ons opzicht gepast zijn. Toch kan het zijn dat we hiermee alleen maar meer barrières creëren in de educatie van deze kinderen. Misschien letten ze wel op, alleen niet op de conventionele of politiek correcte manier waar wij aan gewend zijn. Wellicht denken wij dat ze helemaal niet willen leren, terwijl het in werkelijkheid iets is waar ze ontzettend van genieten. Kinderen met ADHD willen graag iets zeggen tegen hun docenten (of ouders, grootouders, vrienden…) Ben je bereid om te luisteren?
Zelfregulatie van emoties en de ADHD-student
Een leerling die ADHD heeft, ervaart vaak meer moeilijkheid om zijn emoties te controleren, reguleren en handhaven. Daarom lijken ze altijd op de meest ongeschikte momenten dit soort gedrag te vertonen. Dit gebrek aan controle zorgt ervoor dat een kind met ADHD zijn emoties op een veel intensere en ongecontroleerde manier uit. In de ogen van de volwassenen, staat deze manier gelijk aan onvolwassen gedrag.
Onvolwassenheid is echter niet het geval. Tenminste, niet in de traditionele zin van het woord. We hebben hier te maken met kinderen. Ze zijn jong, en daarom dus ook onvolwassen. Of komt iedereen misschien volwassen op aarde?
Straf uitdelen om ervoor te zorgen dat een leerling met ADHD zijn ongepaste gedrag zal veranderen is volkomen nutteloos. In plaats van het kind te straffen voor zijn, onbedoeld, slechte gedrag, moeten we werken aan emotionele handhaving.
Wanneer een leerling met ADHD gestraft wordt, zodat hij zijn emoties onderdrukt en onder controle houdt, kunnen we zelf al raden waar dit toe zal leiden: een defensief kind. Als we niet in staat zijn om ons dit te realiseren, dan doen we eigenlijk niets anders dan de leerling met ADHD aanwijzen, hem/ haar een label opplakken, en gevoelens van onzekerheid aanmoedigen. Hier zal de leerling in geen enkel opzicht iets aan hebben.
Ik ben niet minder dan ‘normaal’, ik ben niet minder waard, ik ben niet minder capabel. Ik ga gewoon op een andere manier te werk.
Willen we echt dat kinderen met ADHD een laag zelfvertrouwen ontwikkelen? Is dat wat we de kinderen in ons klaslokaal willen onderwijzen? We maken ons zorgen omdat ze niet op een conventionele manier leren. Maar misschien zouden we onszelf moeten afvragen of het niet beter zou zijn om niet langer te proberen om hen te veranderen, en in plaats daarvan juist de manier waarop we hen proberen te onderwijzen, te veranderen. We verwachten dat kinderen op hun plaats blijven zitten, rustig, en dat ze stil blijven terwijl ze moeten luisteren naar informatie waar ze niets van begrijpen. We willen dat ze zich gedragen als volwassenen, maar we mogen niet vergeten dat het nog maar kinderen zijn.
Hoe kun je leerlingen met ADHD beter begrijpen?
In het filmpje, maken de kinderen dit zeer duidelijk. Kleintjes met ADHD hebben er behoefte aan om te bewegen en hun creativiteit de vrije loop te laten. Geen enkel kind kan voor zeer lange tijd stilzitten en zijn mond houden! Dat ze in de rondte bewegen, betekent nog niet dat ze afgeleid zijn, het is simpelweg hun manier om iets te leren. Als ze stil zouden zitten als standbeelden, dan zouden ze hier helemaal niet in slagen.
Het is helemaal niet nodig om een leerling te straffen of een uitbrander te geven alleen maar omdat hij uit het raam kijkt. We hebben dit allemaal meerdere malen gedaan en het maakt niet uit. Na een minuutje, richten we onze aandacht weer op de les. Dit is volkomen normaal. Een straf uitdelen, zoals het kind zijn pauze ontnemen, is verschrikkelijk voor een kind met ADHD. Dit soort kinderen hebben juist behoefte aan lichamelijke activiteiten. Kinderen hebben er net als wij behoefte aan om af en toe de stekker eruit te trekken. Denk je echt dat het ontnemen van rust, ontspanning en plezier hen zal helpen om te leren?
Kinderen met ADHD hebben meer steun en hulp nodig. En als wij hen deze steun en hulp niet geven, dan zullen ze ook niet in staat zijn om te doen wat wij zeggen, omdat ze niet zullen weten hoe. Geduld en rust zijn twee essentiële eigenschappen om aan dit soort kinderen uit te leggen wat ze nodig hebben en om enige twijfels die ze misschien hebben weg te nemen. Hoewel het probleem misschien kan zijn dat hetgeen we hebben uitgelegd veel informatie omvat.
Dit is een zeer belangrijk punt. Veel kinderen trekken zich terug omdat ze een heleboel informatie ontvangen die ze niet begrijpen. Het tegenovergestelde kan zich ook voordoen, dat een kind juist verveeld raakt omdat het niet genoeg informatie ontvangt. Het vinden van de juiste balans tussen deze twee extremen heeft veel te maken met de kunst van het lesgeven. In het geval van kinderen met ADHD, moeten we onthouden dat het voor hen uitermate moeilijk is om te moeten werken met heel veel informatie, vooral als ze die informatie ook nog eens op een statische manier ontvangen.
Als er één ding is dat kinderen met deze stoornis nodig hebben, dan is het wel acceptatie voor hun manier van leren, begrijpen en bevatten. Hun hersenen zijn niet hetzelfde als de hersenen van anderen, maar dit betekent lang niet dat ze minder capabel zijn dan andere leerlingen. Ze hebben gewoon iets meer geduld en begrip nodig en een stuk minder straf.
Door de oorsprong van dit soort stoornissen of hoe het is voor de mensen die er last van hebben, niet te begrijpen, zijn we geneigd om ons onwetend te gedragen ten opzichte van kinderen die eigenlijk gewoon willen leren.
We begrijpen ze niet, waardoor we ze ook niet kunnen geven wat ze nodig hebben. We zouden ze niet moeten overladen met informatie, we zouden ze niet expres moeten vervelen door van ze te verlangen dat ze alle informatie die we ze voorschotelen in zich opnemen, en we zouden ze ook niet moeten straffen. Als we leerlingen met ADHD op die manier behandelen, dan dumpen we simpelweg onze frustratie op hen.
Kinderen met ADHD zijn intelligent en willen graag leren. Ze doen hun uiterste best, en ze verdienen van ons precies hetzelfde.
