Emotieregulatie bij werknemers in de gezondheidszorg

Gezondheidswerkers (artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, enz) worden dagelijks geconfronteerd met uitdagingen die hun eigen geestelijke gezondheid kunnen beïnvloeden. Het is moeilijk om niet ten prooi te vallen aan de emotionele last die gepaard gaat met de behandeling van patiënten die zich in een slechte gezondheidstoestand bevinden.
Emotieregulatie bij werknemers in de gezondheidszorg

Laatste update: 08 maart, 2020

Emotieregulatie bij werknemers in de gezondheidszorg helpt hen het nut en de voorbijgaande aard van emoties te erkennen. Bovendien helpt het hen om de impact van hun gedachten onder controle te houden en zorgt het ervoor dat ze niet ten prooi vallen aan emotionele gehechtheid.

In het algemeen betekent emotionele zelfregulatie dat je je emoties kunt herkennen, beheren en beheersen. De psychologie definieert het als een basisproces van emotionele intelligentie dat cruciaal is voor het ontwikkelen van communicatievaardigheden. Deze vaardigheden zijn namelijk nodig bij het werken met patiënten.

Echter, om emotieregulatie uit te voeren als je in een zorgomgeving werkt, moet je eerst begrijpen wat het inhoudt. Training in emotieregulatie is “het vermogen om open te staan voor zowel aangename als onaangename gevoelens” (Fernandez, 2010).

Het model van emotieregulatie van Hervàs, gebaseerd op emotieverwerking (2011) verdeelde dit proces in verschillende taken, of fasen, die men moet voltooien om de genoemde regulatie te bereiken:

  • Openheid – om je eigen emoties te identificeren, te beleven en vervolgens uit te drukken.
  • Emotionele aandacht – het vermogen om je emoties te herkennen en je ervan bewust te zijn.
  • Het labelen of identificeren van emoties en deze een naam geven.
  • Acceptatie of omarming van de emoties die je ervaart.
  • Analyse – de betekenis en de gevolgen van emoties weerspiegelen en begrijpen.
  • Emotieregulatie.
Vrouw bij arts

De relatie tussen gedachte en emotie

Er is een tweerichtingsrelatie tussen emoties en gedachten. Beide vullen elkaar aan en als de ene faalt, loopt de andere gevaar. Dus een constante negatieve gedachte waar je jezelf niet los van kunt maken, beïnvloedt de manier hoe je je voelt. Op dezelfde manier beïnvloedt een negatieve emotie die de werkelijkheid niet weerspiegelt onvermijdelijk je gedachten.

Een algemeen voorbeeld hiervan bij werknemers in de gezondheidszorg is bijvoorbeeld dat ze denken dat ze door tijdgebrek niet goed voor een patiënt kunnen zorgen. Die ontevredenheid leidt vervolgens tot gevoelens van frustratie, stress of hulpeloosheid. Tegelijkertijd ‘voeden’ die emoties die gedachten, waardoor de situatie nog erger wordt.

Een oplossing van dit probleem zou zijn om bijvoorbeeld de situatie te veranderen door er naar te handelen. Dit is echter soms onmogelijk, vooral in zorgomgevingen waar werknemers te maken hebben met patiënten die niet beter worden of patiënten met terminale ziekten of met beperkte middelen.

Daarom is het nodig om mechanismen te hebben die helpen emoties te beheersen. Dat is namelijk de enige manier waarop werknemers in de gezondheidszorg hun patiënten een kwaliteitsbehandeling kunnen geven.

Stress bij werknemers in de gezondheidszorg

Meerdere studies bevestigen een negatieve relatie tussen emotionele intelligentie en professionele stress. Verder zegt onderzoek ook dat meer emotionele intelligentietraining leidt tot lagere stressniveaus en burn-out preventie (Bajo Gallego en González Hervías, 2014).

De voordelen van emotieregulatie met mindfulness voor patiënten

Mindfulness betekent bewustzijn, dat bestaat uit focussen op het huidige moment en de aandacht in het hier en nu te plaatsen. Het is echter dat je dit doet:

  • Zonder te oordelen.
  • Zonder verwachtingen.
  • Door je geest te openen voor alles dat je omringt.
  • Vanuit een leerstandpunt en met de geest van een beginner.
  • Met zelfcompassie
Emotieregulatie in gezondheidszorg is heel belangrijk voor patiënt en werknemers

Er is aangetoond dat mindfulness de emotieregulatie verhoogt. Bovendien verbetert het ook de relatie tussen zorgverlener en patiënt. Meer specifiek, mindfulness:

  • Verhoogt het algemene welzijn en vermindert disfunctionele emotionele toestanden en lichamelijke symptomen bij chronische ziekten.
  • Helpt verdere verslechteringen te voorkomen bij patiënten met Alzheimer.
  • Komt ten goede aan patiënten die lijden aan stress, angst en depressie.
  • Helpt de negatieve effecten van chronische stress bij kankerpatiënten tegen te gaan.
  • Verbetert fysiek functioneren, lichaamspijn, algemene gezondheid, sociaal functioneren en geestelijke gezondheid bij patiënten met fibromyalgie.

Het doel van mindfulness is niet om van je gedachten af te komen, maar om je gedachten en gevoelens te accepteren om jezelf ervan te distantiëren. Mindfulness helpt je te begrijpen dat je door tijdelijke emotionele toestanden gaat die niet bepalen wie je bent. Daarom, als je regelmatig mindfulness beoefent, word je een expert in het reguleren van je eigen emoties.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Gutiérrez, G. S. (2011). Meditación, mindfulness y sus efectos biopsicosociales. Revisión de literatura. Revista electrónica de psicología Iztacala, 14(2), 26-32.
  • Hernández, D. J. Q., Barrachina, M. T. M., Fernández, I. I., del Pino, A. S., & Hernández, J. R. (2014). Efectos de un programa de intervención neuropsicológica basado en mindfulness sobre la enfermedad de Alzheimer: ensayo clínico aleatorizado a doble ciego. Revista Española de Geriatría y Gerontología, 49(4), 165-172.
  • Hervás, G., Cebolla, A., & Soler, J. (2016). Intervenciones psicológicas basadas en mindfulness y sus beneficios: estado actual de la cuestión. Clínica y salud, 27(3), 115-124.
  • Gil, V. A. (2015). Mindfulness: una propuesta de intervención psicológica en atención primaria. Revista Electrónica Psyconex, 7(11), 1-18.
  • Moscoso, M. S. (2010). El estrés crónico y la Terapia Cognitiva Centrada en Mindfulness: Una nueva dimensión en psiconeuroinmunología. Persona: Revista de la Facultad de Psicología, (13), 11-29.
  • Justo, C. F., Mañas, I. M., & Martínez, E. J. (2010). Mejora en algunas dimensiones de salud percibida en pacientes con fibromialgia mediante la aplicación de un programa de meditación mindfulness. Psychology, Society & Education, 2(2), 117-130.
  • Fernández, B. P. (2010). Inteligencia emocional para médicos del siglo XXI. El médico, 22-25.
  • Delgado, L. C., Guerra, P., Perakakis, P., Viedma, M. I., Robles, H., & Vila, J. (2010). Eficacia de un programa de entrenamiento en conciencia plena (mindfulness) y valores humanos como herramienta de regulación emocional y prevención del estrés para profesores. Psicología Conductual, 18(3), 511.
  • Mateo, A. F., Faixa, T. R., & Martín-Asuero, A. (2014). Mindfulness y regulación emocional: Un estudio piloto. Revista de psicoterapia, 25(98), 123-132.
  • Muñoz, M. D., & de la Fuente, F. V. (2010). La Pirámide de Necesidades de Abraham Maslow. Obtenido de HYPERLINK” http://coebioetica. salud-oaxaca. gob. mx/wp-content/uploads/2018/libros/ceboax-0530. pdf” http://coebioetica. salud-oaxaca. gob. mx/wp-content/uploads/2018/libros/ceboax-0530. pdf.
  • Leal-Costa, C., Díaz-Agea, J. L., Tirado-González, S., Rodríguez-Marín, J., & Van-der Hofstadt, C. J. (2015, August). Las habilidades de comunicación como factor preventivo del síndrome de Burnout en los profesionales de la salud. In Anales del Sistema Sanitario de Navarra (Vol. 38, No. 2, pp. 213-223).
  • Hervás, G. (2011). Psicopatología de la regulación emocional: el papel de los déficit emocionales en los trastornos clínicos. Psicología conductual, 19(2), 347.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.