Een boeddhistisch verhaal over geduld en mentale rust

Soms is handelen niet de beste optie. Dit geldt met name als je handelt op basis van een impuls. In staat zijn om te wachten en geduld op te brengen is dan ook van essentieel belang. Dit is ook precies de les die dit boeddhistische verhaal ons wil leren.
Een boeddhistisch verhaal over geduld en mentale rust
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 27 december, 2022

Als mensen hebben we vaak de slechte gewoonte om alles ‘nu’ te willen en alles gelijk te doen. We komen liever later op een beslissing terug dan van tevoren een beetje geduld op te brengen. Mensen geven vaak liever op dan dat ze meer moeite doen. We delen boeddhistisch verhaal dat ons wijst op het belang van geduld om mentale rust te vinden.

Vaak stoort het ons om onze wensen uit te moeten stellen en nog iets langer te moeten wachten. Sterker nog, vaak is het zo dat als we nog even moeten wachten, onze geest ons gelijk overspoelt met allerlei zorgen en verwachtingen. Dit doet onze geest voornamelijk in een poging om de tijd die we moeten wachten te versnellen.

Als gevolg daarvan gaan we op een zeer vlot tempo door het leven en worden we geteisterd door zowel interne als externe afleidingen.

We dwalen van de ene plaats naar de andere, en de enige richting die we aanhouden is de richting die lijdt tot onmiddellijke bevrediging. Vergeet daarnaast ook het geroezemoes van je innerlijke stem niet, aangezien je zorgen aanwezig zijn in alles wat je doet.

Het is alsof we er op een of andere manier aan verslaafd zijn. We houden ervan om over dingen na te denken, hypotheses te vormen en verstrikt te raken in de labyrinten en vicieuze cirkels van onze overtuigingen.

Misschien negeren we echter het belangrijkste: hoe we onszelf kunnen bevrijden uit deze valkuilen die we voor onszelf gegraven hebben. Hoe kunnen we onszelf bevrijden uit onze mentale valkuilen? Wij delen een boeddhistisch verhaal dat je hier misschien bij kan helpen.

De geest is een buitengewone teraardebestelling als het op de juiste manier wordt gebruikt. Wordt het op de verkeerde manier gebruikt, dan kan het echter zeer destructief worden. Om het nauwkeuriger te zeggen, het is niet zozeer dat je je geest verkeerd gebruikt – je gebruikt het meestal helemaal niet. Het maakt gebruik van jou. Dit is de ziekte. Je gelooft dat je je geest bent. Dit is de waan. Het instrument heeft je overgenomen.

-Eckhart Tolle-

Vrouw met haar gezicht in haar handen

Een boeddhistisch verhaal

Laten we dan nu een zeer wijs en nuttig boeddhistisch verhaal met je delen.

Boeddha en zijn discipelen besloten een reis te maken waarbij ze verschillende gebieden en steden zouden moeten doorkruisen. Op een dag zagen ze in de verte een meer. Ze besloten daar te stoppen omdat ze dorst hadden.

Toen ze bij het meer aankwamen, zei Boeddha tegen zijn jongste en meest ongeduldige discipel: “Ik heb dorst. Kun je me wat water uit dat meer brengen?”

De discipel ging naar het meer toe, maar toen hij bij het meer aankwam, zag hij dat er een ossenkar doorheen reed. Beetje bij beetje werd het water troebeler.

Toen dit gebeurde, dacht de discipel: “Ik kan de leermeester dit modderige water niet geven om te drinken.” Dus keerde hij terug en zei hij tegen Boeddha: “Het water is erg modderig, ik denk niet dat we het kunnen drinken.”

Ongeveer een half uur later vroeg Boeddha de discipel om terug te gaan naar het meer om wat water voor hem te halen. Het water was echter nog steeds vies. Toen hij terugkwam, zei hij tegen Boeddha: “We kunnen dat water niet drinken. We moeten naar de stad lopen om iets te drinken te vinden.”

Boeddha antwoordde hem niet. Hij maakte echter ook geen beweging. Hij bleef gewoon zitten waar hij zat. Na een tijdje vroeg Boeddha de discipel nogmaals om terug te gaan naar het meer en hem wat water te brengen.

Omdat hij zijn meester niet wilde uitdagen, ging de discipel voor een derde keer naar het meer. Hij was echter woedend omdat hij niet begreep waarom zijn leermeester hem nog een keer had gevraagd terug te gaan. Omdat het water modderig was, konden ze het niet drinken.

Toen hij bij het meer aankwam, zag hij echter dat het water nu kristalhelder was. Hij vulde zijn kruik met water en bracht het naar Boeddha. Boeddha keek naar het water en zei tegen de discipel: “Wat heb je gedaan om het water schoon te maken?” De discipel begreep de vraag niet. Het was duidelijk dat hij niets had gedaan.

Boeddha keek hem aan en legde uit: “Je wachtte en liet het voor wat het was. Daarom kon de modder naar de bodem zakken en is het water nu helder. Je geest werkt net zo! Als je geest troebel is, moet je het laten voor wat het is.

Geef het wat tijd. Wees niet ongeduldig. Integendeel, wees juist geduldig. Uiteindelijk zal het vanzelf weer in balans raken. Je hoeft geen moeite te doen om het te kalmeren. Alles gaat vanzelf over zolang je er niet aan vast blijft houden.”

Geduld om mentale rust te vinden

Dit is een boeddhistisch verhaal waarin geduld de sleutel is. Het gaat over hoe belangrijk het is om te kunnen wachten, de tijd te respecteren en even stil te staan als de gelegenheid daarom vraagt, vooral als het gaat om je gedachten. Sterker nog, hoe meer je jezelf overweldigd voelt, hoe belangrijker het is om je gedachten een halt toe te roepen voordat ze je helemaal overnemen.

Vrouw die vrede en rust uitstraalt

Niets doen, dingen wat tijd geven en wachten zijn goede opties om een geest die van streek is te kalmeren. Boeddhisten noemen een geest die op een opgewonden manier van gedachte naar gedachte springt, totdat je uitgeput en in de war bent, een ‘apengeest’.

Als je wordt meegesleept door ongeduld, woede, stress of frustratie, zul je uiteindelijk overhaaste beslissingen nemen. Het is daarom altijd beter om een paar minuten de tijd te nemen om even rustig adem te halen.

Emotioneel afstand nemen van wat er is gebeurd en weer in contact komen met jezelf. Alleen dan bereik je mentale rust, net zoals aan het einde van het boeddhistische verhaal hierboven.

Soms gaat het niet zozeer om handelen of iets gelijk doen. Juist integendeel, soms gaat het over kalm zijn en je niet laten meeslepen door de afleiding van directheid en genot.

Het is simpelweg stilzitten, getuige zijn van de gedachten die aan je voorbijgaan. Gewoon getuige zijn, je er niet mee bemoeien, er zelfs niet over oordelen, omdat het moment waarop je oordeelt, je geen zuivere getuige meer bent. Op het moment dat je zegt ‘dit is goed, dit is slecht’, ben je al in het denkproces gesprongen.

-Osho-

Met andere woorden, je moet de wateren van je geest tot rust laten komen en zolang wachten als nodig is. Wanneer je je geest kalmeert en mentale rust vindt, zullen je emoties namelijk in overeenstemming komen met je gedachten. Hierdoor zul je openstaan voor verschillende perspectieven en standpunten. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.