Dwangmatige seksuele gedragsstoornis

Mensen met een dwangmatige seksuele gedragsstoornis lijden enorm. Sterker nog, voor hen verliest seks de plezierige aard die het voor de meesten van ons heeft.
Dwangmatige seksuele gedragsstoornis

Laatste update: 30 december, 2022

Er zijn veel verschillende soorten verslavingen. Wil een gedrag echter als verslavend worden beschouwd, dan moet het aan de volgende eisen voldoen. Het komt met een bepaalde frequentie en intensiteit voor en er wordt veel geld en tijd in geïnvesteerd. Bovendien veroorzaakt het grote interferentie in de gezins-, sociale en werkrelaties van het individu. In dit artikel gaan we het hebben over een dwangmatige seksuele gedragsstoornis en enkele interventies om het te behandelen.

Het was in 2018 dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) seksverslaving classificeerde onder het label dwangmatige seksuele gedragsstoornis. Voordat we gaan uitleggen hoe we kunnen ingrijpen bij seksverslaving, gaan we deze stoornis definiëren.

Vrouw pakt laken vast
Als een gedrag zoals seks een dwingende behoefte wordt, is er sprake van een verslavingsprobleem.

Dwangmatige seksuele gedragsstoornis

Als je dorst hebt neem je een drankje. Maar stel je voor dat je dorst hebt en 24 uur lang niet kunt drinken. Dan zet iemand een glas water voor je neer. Zo voelen mensen met dwangmatige seksuele gedragsstoornis zich. Ze presenteren extreem intense en ook herhaalde seksuele impulsen. Deze duren zes maanden of langer.

Hun leven draait om hun herhaalde seksuele activiteiten. Dat gezegd hebbende, proberen ze wel hun impulsen te weerstaan, maar slagen daar niet in. Als gevolg daarvan is de bevrediging die ze uit hun seksuele activiteiten halen nogal gering. Het kan zelfs zo zijn dat die er niet is.

Dwangmatige seksuele gedragsstoornis is een klinische aandoening die vaker voorkomt bij mannen. Het treft tussen de één en zes procent van de bevolking. Het is een nieuw ontstane klinische aandoening en vereist nader onderzoek. Het is echter in verband gebracht met aandoeningen als depressie, angst, verslavingen en persoonlijkheidsstoornissen.

Volgens Vizcaíno (Spaanse link) (2011) zijn de meest voorkomende vormen van dwangmatig seksueel gedrag masturbatie (73 procent), langdurige promiscuïteit (70 procent), en afhankelijkheid van pornografie (53 procent).

“Daarnaast kunnen de complicaties van de stoornis de aanwezigheid van seksueel overdraagbare aandoeningen inhouden, evenals de aanwezigheid van ongewenste zwangerschappen.”

-Vizcaino-

Interventies bij een dwangmatige seksuele gedragsstoornis

In 2019 stelde Hallberg een cognitief-gedragstherapeutische therapie voor seksverslaving voor. Deze bestaat uit het volgende.

  • Psycho-educatie met betrekking tot cognitieve gedragstherapie voor dwangmatige seksuele gedragsstoornis.
  • Psycho-educatie met betrekking tot de excessen en tekorten van gedrag. Ook wordt voorgesteld de mogelijkheid te overwegen om een functionele analyse van het gedrag uit te voeren. Dit betekent het vaststellen waarom hyperseksueel gedrag verschijnt.
  • Motiverende interventie.
  • Na identificatie van de waarden van de patiënt wordt begonnen met gedragsactivering.
  • Psycho-educatie met betrekking tot hoe zowel disfunctionele gedachten als overtuigingen het gedrag beïnvloeden.
  • Cognitieve discussie en gedragsexperimenten tussen de sessies door. Tijdens dit proces wordt de patiënt probleemoplossende technieken geleerd.
  • Interpersoonlijke gedragsactivering. Dit bestaat uit training in vaardigheden om assertiever te zijn, conflicten op een gezondere manier te hanteren, en zich in te zetten voor interpersoonlijke doelen.

Tot slot moet men een samenvatting van de behandeling maken. Daarnaast moet een resultaatbehoudsprogramma worden ontworpen en uitgevoerd om terugval in verslavend seksueel gedrag te voorkomen.

De behandeling van Hallberg is georganiseerd in zeven wekelijkse sessies van 150 minuten. Gebleken is dat het de scores van hyperseksualiteit bij patiënten vermindert.

Het heeft ook verbeteringen opgeleverd in de symptomen van depressie. Verder werd ook geconstateerd dat de tevredenheid van de patiënten groot was. Ook bleven de door de behandeling teweeggebrachte veranderingen maandenlang gehandhaafd.

“Het is niet de seks die het plezier geeft, maar de minnaar.”

Marge Piercy

Man in therapie
Cognitieve gedragstherapie is de meest gebruikte interventie bij seksverslaving.

Andere behandelingen

Er zijn maar een paar interventies die speciaal in het leven zijn geroepen om hyperseksueel gedrag aan te pakken. Hier zijn er twee van.

De ESTEEM-behandeling (Effective Skills to Empower Effective Men). Deze bestaat uit een interventie van tien sessies gedurende twaalf weken. De resultaten wezen op verbeteringen in alle onderzochte klinische variabelen. Een daarvan was bijvoorbeeld de vermindering van hyperseksueel gedrag.

MAT (Meditation Awareness Training). Dit is een op meditatie gebaseerde interventie. De bedenkers ervan, Gordon, Shonin en Griffiths waren het erover eens dat meditatie nuttig zou kunnen zijn voor mensen met hyperseksueel gedrag.

Voor hun studie dienden ze deze therapeutische methode toe aan een 30-jarige man. Er was vervolgens een grote verbetering in zijn seksuele gedrag. Bovendien was er een vermindering van de tijd die hij besteedde aan seksuele ontmoetingen en het consumeren van internetporno.

Onderzoekers hebben ook onderzocht welke medicijnen effectief zouden kunnen zijn bij de behandeling van deze stoornis. Selectieve serotonine heropnameremmers zijn de meest gebruikte medicijnen. Ze worden alleen gebruikt of in combinatie met topiramaat, naltrexon of lamotrigine.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Pedrero, F. E. (2020). Manual de Tratamientos Psicológicos. Pirámide.
  • Vizcaíno, E. V., Alfaro, G. P., & Valladolid, G. R. (2011). Adicciones sin sustancia: juego patológico, adicción a nuevas tecnologías, adicción al sexo. Medicine-Programa de Formación Médica Continuada Acreditado, 10(86), 5810-5816.
  • Sánchez Zaldívar, S., & Iruarrizaga Díez, I. (2009). Nuevas dimensiones, nuevas adicciones: la adicción al sexo en internet. Psychosocial Intervention, 18(3), 255-268.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.