11 dingen die mensen zich vaak afvragen na het verlies van een dierbare
Het verlies van een dierbare veroorzaakt enorm veel verdriet en zorgt ervoor dat we terechtkomen in een staat van lethargie waar we nooit meer uit denken te kunnen komen. Dit is heel natuurlijk na een verlies, en elke persoon rouwt op een andere manier. Wanneer iemand ons verlaat, breekt er iets in ons. Het is een moeilijk gevoel om uit te leggen, en omvat een veelvuldigheid aan gedachten en vragen waar we vaak geen antwoord op hebben.
Om met deze gevoelens om te gaan en onszelf te kunnen helpen, moeten we onszelf toelaten de vragen die ons kwellen en onze gedachten bezighouden, te onderzoeken en aan tegen het licht te houden. We moeten onszelf de kans geven om naar onze gevoelens te luisteren en ze te uiten. Er bestaan veel, gevarieerde manieren om te reageren – van huilen en zenuwachtigheid tot verdriet en angst – we gaan allemaal op een verschillende manier om met verdriet.
Het is van essentieel belang dat we onszelf de tijd geven om te reageren en dingen te verwerken. En dat we de mensen die ons liefhebben ons hierbij laten helpen. Stilte, een blik, een aanraking en iemand aan onze zijde die geen haast heeft en zich niet ongemakkelijk voelt – deze gebaren zijn in dit soort situaties veel waardevoller dan woorden.
“Ik kijk naar de lucht en probeer jou tussen zoveel sterren te zien, ik zoek naar het verloren beeld van jou in de schaduw.
Ik teken je gezicht in de wolken die ik voorbij zie gaan, doelloos reizend, achter de maan aan…
En ik vraag: ‘waar ben je?’
En onmiddellijk wordt mijn hart in ontroering gebracht en geeft het mij dat met tranen gevulde antwoord dat ervoor zorgt dat ik alles weer begrijp: je bent niet hier, je blijft in mijn hart.”
-Onbekende auteur-
11 dingen die we onszelf afvragen na het verlies van een dierbare
Hoewel elke persoon het verlies van een dierbare op een andere manier beleeft, zijn er enkele vragen die in de meesten van ons opkomen wanneer we door een rouwproces gaan. We kunnen deze realiteit niet negeren, omdat het veel onrust en onzekerheid in onze emoties veroorzaakt. Laten we eens kijken naar enkele van de meest voorkomende (Martínez González, 2010):
1. Zal ik zijn/haar stem, lach, gezicht op een dag vergeten?
Na het verlies van een dierbare, proberen we zo hard mogelijk om deze persoon bij ons te houden in ons dagelijks leven. Het voelt als een soort verraad om ons diegene zijn lach, de blik op zijn gezicht en zijn manier van lopen niet te herinneren. De tijd doet die herinnering echter enigszins vervagen en we beginnen twijfels te krijgen. We zijn bang dat we de dingen die hem lichamelijk definieerden zullen vergeten.
Als dit een van de dingen is waar we over nadenken, moeten we onthouden dat onze dierbare nog altijd heel sterk aanwezig zal zijn in ons hart. Zelfs als hij er niet meer is, en we hem niet kunnen aanraken of naar hem kunnen luisteren. De genegenheid en de momenten die we samen hebben doorgemaakt, blijven in ons hart en niets of niemand kan dat van ons afnemen, zelfs de tijd niet.
2. Omgaan met verdriet: word ik gek?
Het verlies van een dierbare veroorzaakt een shocktoestand, een mentale blokkade, die buitengewoon lastig en vervreemdend is. Het tegelijkertijd ervaren van zoveel verschillende emoties, geeft ons het gevoel dat we de controle over onszelf verloren zijn. We moeten erop wijzen dat dit bijna altijd een zeer noodzakelijke overgangsfase is om te kunnen verwerken wat ons is overkomen. Het is als een afweermechanisme dat onze grote innerlijke kracht op één lijn brengt om de energie te produceren die we nodig hebben om het hoofd boven water te houden en door te gaan met ons leven.
3. Hoe lang zal het duren?
Het antwoord op deze vraag varieert sterk, omdat deze tijdsperiode afhangt van de omstandigheden, de persoonlijke kenmerken, de relatie die we hadden, de manier waarop het verlies plaatsvindt enz. Het eerste jaar na het verlies van een dierbare is echter altijd erg moeilijk, omdat alles ons herinnert aan de persoon die we verloren zijn. Met name bepaalde datums, zoals de eerste kerstdagen, de eerste verjaardagen, de eerste feestdagen enz.
De wanhoop die het niet kunnen delen van deze gebeurtenissen, prestaties en gevoelens veroorzaakt, zorgt ervoor dat we de tragedie meedogenloos alsmaar opnieuw beleven. Het is echter waar dat deze tijdsperiode geen passieve tijd is. Want het helpt ons om het overlijden van onze dierbare te accepteren en er langzaam mee te leren leven.
4. Zal ik ooit nog dezelfde zijn?
Het antwoord op deze vraag is NEE. Het verlies van een dierbare markeert ons, breekt ons op en zal ons onvermijdelijk veranderen. We verliezen een deel van ons leven, het deel dat verbonden was met deze persoon. In sommige aspecten worden we volwassener. We herstellen ons waardesysteem, we hechten belang aan andere dingen dan voorheen en we beginnen anders te denken. Dit alles vormt een leerproces dat ons er vaak toe aanzet om ons meer dan ooit toe te wijden aan het leven.
5. Waarom is mij dit overkomen? Waarom is hij/zij weg en waarom nu?
In een wanhopige poging om te proberen begrijpen wat onbegrijpelijk en oneerlijk is, stellen we onszelf onvermijdelijk dit soort vragen. Ze hebben als doel om ons te helpen de realiteit op een rationele manier te verwerken, analyseren en begrijpen. Dit komt omdat we de behoefte hebben om de situatie onder controle te krijgen en te handhaven om zo de angst te bestrijden.
Het verlies van een dierbare is altijd onwelkom en ongewenst. Bij het ontbreken van antwoorden zullen we onszelf uiteindelijk afvragen waar het eigenlijk allemaal nog over gaat. En dit is een vraag die ons zal helpen om onze ervaring en ons verdriet beter te herstructureren.
6. Ben ik ziek?
Nee. Angst en andere gevoelens in het geval van het verlies van een dierbare betekenen niet dat we ziek zijn. Het is namelijk een natuurlijk proces dat we moeten ondergaan. Dit betekent niet dat we geen speciale aandacht aan deze gevoelens moeten schenken. We zouden er altijd goed over moeten mediteren. We zullen een onbepaalde tijd nodig hebben om ons psychologisch evenwicht te herstellen, het deel van ons dat ons in staat stelt onze emoties en gedachten te beheersen.
7. Heb ik psychologische hulp nodig?
Je slecht voelen tijdens perioden van verdriet is eigenlijk zeer gezond. In het begin moet de rouwende persoon zichzelf uitdrukken, de dingen die door zijn hoofd gaan bespreken en zich de afwezigheid van zijn dierbare constant herinneren. Sommige mensen hebben een psycholoog nodig om grenzen te stellen aan het leed dat ze ervaren. En daarnaast om een persoon te zijn die naar hen luistert en ze onvoorwaardelijk begrijpt. Therapie biedt deze optie, maar ongetwijfeld heeft niet iedereen therapeutische hulp nodig op zijn weg. Dit is daarom afhankelijk van elke individuele situatie.
8.Wat moet ik doen met zijn/haar persoonlijke spullen?
Er zijn meestal twee uitersten wat betreft wat we moeten doen met de persoonlijke spullen van een dierbare. Sommige mensen ontdoen zich van alles met het idee dat het de pijn van hun herinneringen zal wegnemen. Anderen houden alles precies zo als de overleden persoon heeft achtergelaten. Elk van deze reacties laat ons zien dat er geen aanvaarding van het verlies is geweest. Als je iemand kent die zich in deze situatie bevindt, is het daarom raadzaam om die persoon te helpen zijn verlies te verwerken.
Er is geen ideale manier om dit te doen, maar we moeten proberen om uitersten te vermijden. Het gezondste is om dingen beetje bij beetje weg te doen of weg te geven. Wanneer we ons sterk genoeg voelen om dit te doen. We moeten echter in gedachten houden dat het bewaren van dingen met een meer sentimentele waarde ons zal helpen om ons de persoon met grotere genegenheid te herinneren.
9. Zal de tijd alles helen?
Tijd heelt niet alles, maar biedt zonder twijfel perspectief. Het verstrijken van de tijd en het opdoen van nieuwe ervaringen gaandeweg, helpt ons om op de een of andere manier afstand te nemen van de pijnlijke gebeurtenis. Dit brengt ons op het punt waarop we moeten kiezen welke houding we willen aannemen: we kunnen een defaitistische houding aannemen of we kunnen een overwinnende houding aannemen. De tijd helpt ons om over deze dingen na te denken.
10. Wanneer is het rouwproces voorbij?
Het rouwproces eindigt wanneer we weer belangstelling beginnen te tonen voor het leven. Wanneer onze energie gericht is op relaties, op onszelf, op onze werkprojecten. Als we de drang hebben om ons weer beter te voelen en we weer enthousiast over het leven zijn. Dat is het moment waarop we met genegenheid en nostalgie terug kunnen denken aan de persoon die we verloren zijn. De herinneringen zullen geen constante pijn meer veroorzaken.
11. Wat kan ik doen met alles wat ik ervaar en voel?
Na de wervelwind van emoties en sensaties die in ons is opgewekt, worden we geconfronteerd met hoe nuttig deze pijnlijke ervaring in ons leven zal zijn. Elk van deze gebeurtenissen heeft een intieme betekenis die we moeten verwerken, onderzoeken en ontcijferen om ons leven opnieuw op te bouwen. Het kan helpen om erover te schrijven, naar muziek te luisteren die ons helpt onze emoties te verwerken of een zinvolle activiteit uit te voeren. Dit maakt het makkelijker om met dankbaarheid terug te denken aan onze dierbare en ons hem/haar vanuit genegenheid te herinneren. We zullen ons ervan bewust zijn dat deze persoon ons nooit zal verlaten omdat hij/zij voor eeuwig in ons hart zal blijven in de vorm van herinneringen en levenslessen. We zullen zijn/haar ware essentie zijn, een essentie die nooit zal verdwijnen.
Uitgelichte afbeelding door Mayra Arvizo