De voors en tegens van opgroeien met conservatieve ouders

Opgroeien met conservatieve ouders betekent dat je een aantal waarden en opvoedingspraktijken meekrijgt die van invloed zijn op onze persoonlijkheid. Lees verder als je meer wilt weten.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 27 december, 2022

De familiale omgeving waarin je bent opgegroeid en de opvoedingsstijl die je hebt gekregen, hebben je gevormd. Ze beïnvloedden de houding en waarden die je ontwikkelde, je zelfbeeld, en de manier waarop je leerde omgaan met anderen. Elke opvoedingsstijl heeft echter zijn voor- en nadelen. Daarom willen we vandaag onderzoeken wat de invloed is van opgroeien met conservatieve ouders op hun kinderen.

Deze informatie is natuurlijk relevant als je kinderen hebt of van plan bent kinderen te krijgen. Het is inderdaad belangrijk om je bewust te zijn van hoe jouw daden hun leven zullen beïnvloeden. Maar het is ook uiterst nuttig voor je om jezelf als volwassene te begrijpen. Als je bijvoorbeeld bent opgevoed door conservatieve ouders, kan dit een stempel op je hebben gedrukt.

Conservatieve ouders

Het is niet gemakkelijk om een eenduidige en goed gedefinieerde definitie van conservatieve ouders te maken, omdat ze kunnen verschillen in belangrijke aspecten van persoonlijkheid en opvoeding. Ze worden echter gekenmerkt door het waarderen en respecteren van tradities, de hiërarchie van de leeftijd en de moraal. Zij brengen deze ideeën over op hun kinderen.

Wij associëren conservatieve mensen meestal met bepaalde politieke en religieuze ideologieën, maar deze aspecten gaan niet altijd hand in hand. In wezen impliceert conservatief zijn een zekere terughoudendheid ten aanzien van (persoonlijke en sociale) veranderingen en een vaste overtuiging dat de conventionele moraal de meest aangewezen is.

Deze grondslagen kunnen zich in meer of mindere mate en op zeer uiteenlopende manieren manifesteren. Als gevolg daarvan zijn niet alle conservatieve gezinnen even autoritair, veeleisend of compromisloos. Niettemin zijn er bepaalde gemeenschappelijke kenmerken die de opvoeding van hun kinderen plegen te beïnvloeden.

De voor- en nadelen van opgroeien met conservatieve ouders

Vandaag de dag lijken conservatieve gezinnen misschien geen goede opgroeimilieus. Toch hebben ze in feite bepaalde voordelen en positieve kwaliteiten voor kinderen. Daarvan springen de volgende in het oog:

Emotionele expressie

Hoewel we conservatieve ouders gewoonlijk associëren met streng ouderschap, blijkt uit onderzoek (Engelse link) dat ze geneigd zijn aanhankelijk te zijn. In feite lijkt strengheid in deze gevallen niet in strijd te zijn met affectiviteit.

Affectiviteit vormt een centraal onderdeel van de relatie tussen ouders en kinderen. Het uit zich in bemoedigende woorden, lichamelijk contact en veelvuldige uitingen van genegenheid.

Respect

Binnen traditionele waarden is respect een van de belangrijkste pijlers. Kinderen die in een dergelijke omgeving opgroeien, leren over het algemeen beleefd en vriendelijk te zijn en op gepaste wijze met gezag om te gaan. Bovendien wordt hun een houding van waardering en bewondering voor oudere familieleden bijgebracht. Dit zorgt voor een echt rijke generatie-uitwisseling.

Verantwoordelijkheid

Het vermogen om verantwoordelijk te zijn, hard te werken en doorzettingsvermogen te hebben kan ook worden versterkt door op te groeien met conservatieve ouders. Daardoor leren ze meestal hun verantwoordelijkheden te nemen, hun school- en thuisverplichtingen na te komen en de consequenties van hun daden te aanvaarden.

Grenzen

Dit soort ouders is meestal goed in het afdwingen van grenzen terwijl hun kinderen opgroeien. Ze vertragen, beperken of controleren eerder het gebruik van technologische apparaten of de tijd die ze hun tieners toestaan uit te gaan. Bovendien geloven ze er niet in om hun kinderen te vroeg volwassen te laten worden en pleiten ze ervoor om elke groeifase op het juiste moment te beleven.

Het gevoel erbij te horen

Een grote waarde van een gezin van dit type is dat het voor kinderen mogelijk is om een groter gevoel van erbij horen te ontwikkelen. Dat komt omdat de tradities, rituelen en gedeelde tijd aanleiding geven tot een grote familiecohesie. Dit bevordert een echt gevoel van groepsidentiteit.

De nadelen van opgroeien met conservatieve ouders

Helaas zijn het niet allemaal voordelen. In feite zijn er verschillende praktijken en houdingen in dit soort gezinnen die uiterst schadelijk kunnen zijn voor de emotionele ontwikkeling van kinderen. De volgende zijn het vermelden waard:

Emotionele onderdrukking

Ondanks dat ze aanhankelijk zijn, is het waarschijnlijk dat dit type ouder de emotionele expressie van hun kind verkeerd behandelt. Ze streven consequent naar gehoorzaamheid en respect.

Daarom beschouwen ze driftbuien, uitingen van woede, onenigheid of afkeer van de kant van hun kinderen vaak als onverdraaglijk. In plaats van zich in hen in te leven en hen te begrijpen, zullen conservatieve ouders hen uitschelden, straffen en onderdrukken.

Gebrek aan vrijheid in de vorming van individualiteit

Conservatieve ouders verwachten van hun kinderen dat zij zich aan bepaalde waarden en verwachtingen houden. Dit betekent dat ze meestal geen vrije vorming van hun individualiteit toestaan. In feite vinden zij dat de opvattingen van hun kinderen moeten overeenkomen met die van henzelf. Dit geldt ook voor de levensvisie van hun kinderen en eventuele toekomstplannen.

Bovendien kan het, afhankelijk van de mate van conservatisme, in het gezin worden afgekeurd dat een zoon kunstenaar wil worden, een dochter wil werken en vrijgezel wil blijven, of dat een van hen een andere ideologie of een ander religieus standpunt heeft dan het gezin.

Intolerantie

In samenhang met het bovenstaande kunnen conservatieve gezinnen intolerant worden ten aanzien van bepaalde aspecten. Dit is een houding die veel schade kan aanrichten. Bijvoorbeeld als een kind een andere seksuele geaardheid heeft dan de norm.

Conservatieve ouders kunnen deze ideeën overdragen op hun kinderen, die dan racistische, seksistische en homofobe gedachten ontwikkelen. Nogmaals, dit hoeft niet in alle gevallen te gebeuren, aangezien elk gezin anders is.

Fysieke straf

Sommige onderzoeken (Engelse link) hebben ontdekt dat conservatieve (specifiek religieuze) gezinnen vaker fysieke straf gebruiken als correctiemiddel. Dit is in overeenstemming met het streven naar gehoorzaamheid en de totstandbrenging van hiërarchische en verticale relaties die in deze gezinsomgevingen overheersen.

De negatieve effecten van lichamelijke straf op kinderen zijn welbekend en gedocumenteerd. Het kan belangrijke emotionele gevolgen hebben.

Kinderen nemen dezelfde attitudes aan als hun conservatieve ouders

Als laatste punt is het vermeldenswaard dat opgroeien met conservatieve ouders het waarschijnlijker maakt dat kinderen uiteindelijk dezelfde attitudes zullen aannemen. Dit blijkt uit onderzoek (Engelse link) waarbij werd vastgesteld dat kinderen de neiging hebben zich te identificeren met de opvattingen van ouders van hetzelfde geslacht en deze over te nemen.

Kortom, het is aan elk gezin afzonderlijk om de opvoedingsstijl te kiezen die ze willen toepassen. Het is echter belangrijk dat zij zich bewust zijn van de gevolgen die deze keuze kan hebben voor hun kinderen en de toekomstige volwassenen die zij zullen worden.