De tien strategieën van mediamanipulatie

De media kunnen heel goed worden gebruikt om het publiek te manipuleren. Wat voor soort psychologische strategieën worden hier dan echter voor gebruikt? Ontdek het hier!
De tien strategieën van mediamanipulatie
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 20 juli, 2019

In dit artikel gaan we het hebben over de tien strategieën van mediamanipulatie van Sylvain Timsit. De media kunnen veel invloed hebben op de publieke opinie.

Zo hebben de nieuwsmedia meerdere malen bijgedragen aan het creëren of vernietigen van sociale bewegingen, het verborgen houden van financiële crises, en wisten ze zelfs de vonken van ideologische trends aan te wakkeren.

Er zijn door de jaren heen daarom ook veel studies gedaan naar en theorieën bedacht over de invloed van de media. Een van deze theorieën staat bekend als de tien strategieën van mediamanipulatie, en werd bedacht door de Franse auteur Sylvain Timsit.

Mensen schrijven deze theorie vaak ten onrechte toe Noam Chomsky, maar eigenlijk is Timsit de oorspronkelijke bedenker ervan. Zijn doel was om te laten zien hoe de media psychosociale hulpmiddelen gebruiken om de aandacht van het publiek af te leiden van de dingen die er echt toe doen.

De media manipuleren de publieke opinie namelijk door de echte problemen minder belang te geven. Het doel hiervan is om de samenleving onderdaniger en minder kritisch te maken

Tien strategieën van mediamanipulatie

1. De strategie van afleiding

Dit is een van de meest elementaire elementen van mediamanipulatie. Afleiding is wanneer de media proberen de aandacht van het publiek weg te leiden van belangrijke kwesties.

De media bombarderen het publiek voortdurend met informatie over oppervlakkige dingen. Hierdoor zal het publiek namelijk minder geïnteresseerd zijn in essentiële vraagstukken over politiek, cultuur, de economie of sociale kwesties.

Het idee is om de gedachten van mensen ver weg te houden van echte problemen en ze te richten op dingen die er eigenlijk niet toe doen. Op deze manier blijft het publiek gefocust op onzinnigheden en heeft het geen ruimte of tijd om na te denken over andere dingen.

Slachtoffer van brainwashing

2. Problemen creëren en vervolgens oplossingen bieden

Deze strategie bestaat uit het creëren van een probleem dat een bepaalde reactie uitlokt bij het publiek. Vervolgens accepteert de meerderheid het probleem en zal het zelfs om een ‘oplossing’ vragen. Dit is dan de oplossing die de overheid eigenlijk vanaf het begin al wilde opleggen.

Bijvoorbeeld door een economische crisis te creëren, zodat het publiek een inbreuk op hun arbeidsrechten of verminderde werkzekerheid als ‘noodzakelijk kwaad’ zal accepteren. Nog een voorbeeld is het laten plaatsvinden of intensiveren van stedelijk geweld, zodat mensen een meer repressief beleid zullen eisen.

3. De geleidelijke strategie

Het doel is om het publiek maatregelen te laten aannemen die eigenlijk onacceptabel zijn, maar acceptabel lijken door ze een voor een te introduceren. Dit kan zelfs in de loop van meerdere jaren gebeuren.

Sommige mensen zijn van mening dat dit is hoe radicale sociaal-economische strategieën zoals het neoliberalisme werden opgelegd tijdens de jaren tachtig en negentig. Langzaam maar zeker werden er steeds meer industrieën geprivatiseerd en werd de werkzekerheid verminderd.

4. Uitstel

Nog een manier om mensen een impopulair idee te laten accepteren is, door het te presenteren als iets dat weliswaar pijnlijk is maar tevens in de toekomst noodzakelijk zal zijn. Het is voor de meeste mensen namelijk een stuk makkelijker om een toekomstige situatie dan een onmiddellijke situatie te accepteren.

Dit komt omdat toekomstige situaties in het hier en nu nog geen invloed op hen hebben. Dit geeft de massa meer tijd om te wennen aan het idee van verandering. Vervolgens zullen ze het met tegenzin accepteren als de tijd daar is.

5. Het publiek kleineren

Nog een van de strategieën van mediamanipulatie van Timsit is, om het publiek te kleineren. De media doen dit door kinderachtig taalgebruik, argumenten, personages en intonaties te gebruiken.

Ze doen alsof de kijkers niet volwassen genoeg zijn of niet in staat zijn om bepaalde ideeën te begrijpen. Op die manier kan het zijn dat de kijker op een nog kinderachtigere manier reageert wanneer de media het publiek proberen te misleiden.

Strategieën van mediamanipulatie

6. Een beroep doen op de emoties van mensen

Het activeren van de emotionele kanten van mensen is een klassieke strategie om hen ervan te weerhouden bepaalde situaties rationeel te analyseren. Bovendien kun je door een beroep te doen op iemands emoties, zijn instinctieve gedrag manipuleren, wat meestal gebaseerd is op verlangen of angst.

7. Mensen onwetend houden

Nog een strategie van mediamanipulatie is om ervoor te zorgen dat het publiek niet in staat is om de technologie te begrijpen die wordt gebruikt om hen te controleren. Om dit voor elkaar te krijgen kunnen er bewust bezuinigingen worden toegepast in het onderwijs, studiebeurzen, masteropleidingen met hoge kosten, moeilijke loopbanen enz.

8. Het publiek ertoe brengen om middelmatigheid te aanvaarden

Het idee hier is om de overtuiging te promoten dat het goed is om een ​​ongeschoolde, niet-intellectuele persoon te zijn. Je kunt hier veel voorbeelden van zien in tv-shows.

9. De neiging tot zelfverwijt versterken

Deze strategie houdt in dat je anderen wijsmaakt dat alle tegenslag in hun leven volledig hun eigen schuld is. Het zit mensen niet mee omdat ze niet intelligent genoeg zijn, weinig vaardigheden hebben of niet hard genoeg werken. Hierdoor zullen mensen namelijk zichzelf de schuld geven in plaats van te rebelleren tegen het systeem.

Anderen de schuld geven

10. Individuen beter kennen dan zij zichzelf kennen

Deze laatste strategie houdt in dat autoriteiten een systeem ontwikkelen dat hen in staat stelt individuen beter te kennen dan zij zichzelf kennen. Dit kan worden bereikt door gebruik te maken van biologie, neurowetenschap en psychologie. Deze strategie is zeer effectief om de massa te beheersen.

Kortom, als we ons bewust zijn van deze strategieën van mediamanipulatie, kunnen we zelf bepalen hoeveel we ons laten beïnvloeden door de media. Of op z’n minst hoe we op hun manipulatiestrategieën willen reageren.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.