De tien beste citaten van William James

De tien beste citaten van William James
Sara Clemente

Geschreven en geverifieerd door Psycholoog en journalist Sara Clemente.

Laatste update: 27 december, 2022

De bijdragen van William James aan de filosofie en de psychologie hebben tot vele theorieën en verklaringsmodellen voor beide disciplines geleid. Hij wordt beschouwd als de vader van de Amerikaanse psychologie wegens zijn pragmatische en functionalistische benadering. De volgende citaten van William James vatten zijn visie op de psychologie samen.

William James werd in een rijke familie in de Verenigde Staten geboren. De periode van de jaren ’70 in de 19e eeuw was een cruciaal keerpunt in zijn leven. Hij ging door een diepe emotionele crisis. Hij trouwde en begon in 1872 als professor aan de universiteit van Harvard te werken. Vanaf dat moment heeft hij zich gewijd aan de diepgaande studie van de relatie tussen bewuste en emotionele toestanden.

De 10 beste citaten van William James

Zijn eerste boek, ‘De Principes van de Psychologie’, maakten van hem een heel invloedrijke denker. Dit boek werd ook zijn grootste bijdrage aan het psychologisch onderzoek. Deze auteur heeft in zijn kielzog een reeks prachtige citaten achtergelaten. Deze citaten van William James hebben een geweldige betekenis en bevatten een grote wijsheid.

“Alles dat je stevig vasthoudt in je verbeelding, kan van jou zijn.”

De geest als het voorwerp van kennis

William James heeft het Harvardlaboratorium voor psychologie opgericht. Daar is hij begonnen met de School voor Functionele Psychologie. Dit model richtte zich op de studie van de geest als een functioneel en fundamenteel nuttig lichaamsdeel.

“De grootste ontdekking van mijn generatie is dat een menselijk wezen zijn leven kan veranderen door zijn houdingen te veranderen.”

De geest als het voorwerp van kennis

Hij zag het bewustzijn als een rivier, een voortdurende stroom van gedachten, ideeën en mentale beelden. Dat is de reden dat men niets in de geest kan afzonderen of opslaan om te bestuderen. Alles kan immers alleen in de context begrepen worden.

“De meest onveranderlijke barrière in de natuur is die tussen de gedachten van één mens en die van een ander.”

Door deze quotes van William James wordt duidelijk dat het functionalisme de principes van de gedragspsychologie omarmt, omdat men het bewustzijn als een geheel erkent, niet slechts als een som der delen.

“Geloof schept het eigenlijke feit.”

Onze ontoegankelijke gedachten

William James geloofde dat onze overtuigingen, ideeën en gedachten aan onszelf toebehoren. Dit maakt ons ontoegankelijk voor anderen. Dit idee van privatisering en ondoordringbaarheid heeft doorslaggevende effecten gehad op ons filosofisch begrip van de psychologie.

“Telkens wanneer twee mensen elkaar ontmoeten, zijn er eigenlijk zes mensen aanwezig. Er is elke persoon zoals hij zichzelf ziet, elke persoon zoals de ander hem ziet en elke persoon zoals hij echt is.”

Op een bepaalde manier ging dit over het erkennen van een beperking. Het was toegeven dat de experimentele psychologie nooit volledig zou begrijpen hoe het menselijk denken werkt. Dit betekent dat het van de volgende veronderstelling uitgaat. Door de menselijke geest te bestuderen onderzoeken we eigenlijk een abstracte constructie, het ‘zelf’.

“Onze kijk op de wereld wordt werkelijk gevormd door wat we beslissen om te horen.”

Een pragmatische focus: de werking van de geest

Het belangrijkste idee van dit model is dat de waarheid datgene is wat eigenlijk werkt. Voor William James was het begrip “waarheid” gebaseerd op bruikbaarheid. Om het in pragmatische termen te zeggen, wat nuttig is, is waar. De gevolgen, de repercussies en wat we uit iets halen, maken het mogelijk om het als waar of vals te klasseren.

“Er bestaat geen ergere leugen dan een waarheid die verkeerd begrepen wordt door de mensen die het horen.”

Dit is één van de beroemdste citaten van William James. Deze uitspraak is overweldigend en verwoordt tegelijkertijd zijn ideeën over de waarheid heel duidelijk. Voor hem bestaat er geen absolute waarheid, alleen maar standpunten.

“Er bestaat geen standpunt dat totaal openbaar en universeel is.”

Het volgende citaat gaat over hoe we onze eigen betekenis over ervaring creëren of hoe ons gedrag gebaseerd is op resultaten. Wat betekent dit? We beoordelen dingen na de feiten. Dit kan een heel relatieve manier zijn om betekenis te vinden.

“Als je gelooft dat je lang genoeg slecht voelen of piekeren een gebeurtenis uit het verleden of uit de toekomst zal veranderen, dan zit je op een andere planeet met een ander systeem van de werkelijkheid.”

Een pragmatische focus, de werking van de geest

Eén van de voornaamste psychofysiologische theorieën over emoties

Deze theorie is bekend als de theorie van James-Lange. William James bracht het in 1884 op hetzelfde moment naar buiten als Carl Lange, hoewel ze het onafhankelijk van elkaar deden. Het is gebaseerd op het idee dat een emotie het resultaat is van een inwendige waarneming van fysiologische veranderingen. Dit betekent dat we niet huilen omdat we verdrietig zijn. We zijn verdrietig omdat we waarnemen dat we huilen.

“Een handeling lijkt te volgen op een gevoel, maar eigenlijk gaan handelen en voelen samen; en door de handeling te regelen, die onder de meer rechtstreekse controle van de wil staat, kunnen we onrechtstreeks het gevoel regelen.”

Deze theorie is ‘psychofysiologisch’. Het gaat over een relatie tussen veranderingen in het lichaam en de waarneming van prikkels die een emotie veroorzaken.

Deze citaten van William James symboliseren de meest opmerkelijke denkwijzen van William James. Velen zien hem wegens zijn manier van denken als de vader van de psychologie. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.