De linnenkast-metafoor voor traumapatiënten
Wanhopig, verloren, gebroken en radeloos. Psychische trauma’s laten langdurige emotionele breuken achter die met het blote oog niet zichtbaar zijn, maar die de levenskwaliteit van de getroffene ernstig beperken. In feite wordt vaak gezegd dat weinigen van ons erin slagen dit soort ervaringen te vermijden, omdat het lot zowel onvoorspelbaar als wreed is.
Dit betekent echter niet dat deze wonden niet kunnen helen. Sterker nog, de traumalijder kan weer opbloeien na de intense stress, permanente angst, slapeloosheid en relationele problemen van het trauma.
Zoals de neuroloog en psychiater Boris Cyrulnik opmerkte, wordt elke gewonde persoon gedwongen tot een metamorfose. Bovendien, hoewel pijn altijd een litteken achterlaat, kunnen we er een andere meer draaglijke en soms zelfs mooie betekenis aan geven.
Deze realiteit kan iemand bereiken door psychologische therapie. Het is in een omgeving van bescherming en menselijke verbinding dat de metamorfose begint. Om de reis naar genezing te begrijpen is er een nuttige metafoor om te begrijpen hoe deze verandering tot stand komt: de linnenkast-metafoor.
Trauma is een onverwachte gebeurtenis die ons leven en onze integriteit bedreigt. Het desintegreert ons en laat ons achter in uiterst kwetsbare en stressvolle situaties van kwetsbaarheid.
De toenemende incidentie van trauma
Onderzoek (Engelse link) van verschillende universiteiten over de hele wereld vermeldt het zorgwekkende feit dat meer dan 70 procent van de ondervraagden aangaf een trauma te hebben meegemaakt. Bovendien zochten velen geen psychologische hulp en bleven de gevolgen van posttraumatische stress ondervinden.
Deze situaties zijn overweldigend. Bovendien is iedereen vatbaar voor het ervaren van bedreigende omstandigheden. Inderdaad, vanaf het moment dat we geboren worden, worden we blootgesteld aan oneindig veel omstandigheden die onze fysieke en emotionele integriteit kunnen veranderen.
Bijvoorbeeld kindermishandeling, het verlies van een geliefde, seksueel misbruik, aanrandingen, pijnlijke emotionele relaties en ongunstige sociale gebeurtenissen.
De traumatische verwondingen die deze ervaringen achterlaten hebben invloed op alle gebieden van het leven van de lijder. Bijvoorbeeld emotioneel, cognitief, relationeel, fysiek, sociaal, enz. In deze situaties is het belangrijk om twee pijlers te hebben.
Ten eerste de steun van de omgeving. Ten tweede gespecialiseerde psychologische interventie. In feite vereist herstel een reeks stappen. Deze illustreren perfect de linnenkast-metafoor.
Soms slaan de hersenen traumatische herinneringen op op een manier die niet toegankelijk is voor het bewuste geheugen.
De linnenkast-metafoor
Therapeuten gebruiken de linnenkast-metafoor om te begrijpen hoe traumatische herinneringen georganiseerd zijn. In de regel vertoont een trauma-overlevende echt ongeordende herinneringen aan de pijnlijke gebeurtenis. Deze kunnen vaak geblokkeerd zijn, diep in hun geest verborgen, of zelfs gepaard gaan met volkomen irrationele en schadelijke ideeën.
De linnenkast-metafoor geeft de psycholoog en de cliënt een eenvoudig en illustratief beeld van hoe het therapeutische werk eruit zal zien. De cliënt moet zijn herinneringen uit die verborgen plaatsen halen, ze analyseren, en ze dan op de juiste plaats bewaren.
De hippocampus ‘verstopt’ onze mentale linnenkast
De hippocampus speelt een beslissende rol bij de vorming van psychologische trauma’s. Onderzoek (Engelse link) van de Ryerson Universiteit (Canada) stelt dat dit hersengebied aangetast raakt door ongunstige ervaringen. Niet alleen dat, maar het verandert die herinneringen in pijnlijke en stressvolle beelden.
De hippocampus is verantwoordelijk voor het labelen van herinneringen als traumatisch of niet-traumatisch. Metaforisch gezien is het verantwoordelijk voor het op een verontrustende manier in de diepte van de hersenen plaatsen van die herinneringen, waarbij ze gepaard gaan met negatieve valentie-emoties.
Deze zijn zo intens dat wat iemand in het verleden gebeurde zich vaak met dezelfde angst kan herinneren alsof het vandaag gebeurde.
De amygdala labelt herinneringen als gevaarlijk op de psychologische planken
Terwijl de hippocampus herinneringen als verontrustend classificeert, genereert de amygdala het gevoel van voortdurende dreiging. Hij vertoont gewoonlijk een hoge hyperactiviteit in omstandigheden die verband houden met een trauma. Hierdoor gelooft de traumalijder dat alle geassocieerde herinneringen en gewaarwordingen betekenen dat de dreiging zich opnieuw voordoet.
De linnenkast-metafoor suggereert dat de traumalijder deze twee entiteiten, die hun kleren (herinneringen) hebben verplaatst, onder ogen moet zien. Dat doen ze door ze anders te rangschikken en te labelen.
Traumatische herinneringen moeten grondig onderzocht en goed gelabeld worden voordat ze zorgvuldig opgevouwen en terug in de kast gelegd worden.
De mentale linnenkast ordenen om je leven te ordenen
Het doel van de linnenkast-metafoor is de patiënt te laten beseffen dat zijn geest herinneringen bevat die hij of zij opnieuw moet bekijken, op de juiste manier gelabeld en zorgvuldig weer opgeborgen.
Immers, het doel van therapie is niet om pijnlijke ervaringen uit te wissen, het is om hulpmiddelen te bieden zodat deze gebeurtenissen minder pijn doen. Ook, zodat de patiënt integer en met nieuwe krachten kan leven. Als we onze herinneringen niet ordenen, zal elke keer dat we de deur van het geheugen openen, de pijn weer verschijnen.
De linnenkast-metafoor in therapie
Daarom is het doel van de therapie deze feiten te integreren in het levensverhaal. Dat betekent dat ze toegankelijk zijn, maar op een minder psychologisch schrijnende manier. Om deze ongunstige herinneringen samen met de onschuldige in de mentale linnenkast te laten bestaan, moet de patiënt ze aan het licht brengen en analyseren.
Traumaslachtoffers voelen zich vaak schuldig aan wat er gebeurd is. Dit moeten ze herformuleren om te kunnen genezen. Psychologen bieden hen strategieën aan om de emoties die aan elke herinnering vastzitten te ventileren. Daardoor neemt de spanning af en dit bevordert de acceptatie. Dit is een echt gevoelige en moedige aanpak die hard werken vereist.
Het is inderdaad een feit dat velen van ons leven met uiterst schadelijke ervaringen, verborgen op onze mentale planken, zoals de linnenkast-metafoor stelt. We moeten leren ze te ordenen om evenwicht en orde in ons bestaan te vinden. De inspanning leveren is namelijk altijd de moeite waard.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Bremner JD. Traumatic stress: effects on the brain. Dialogues Clin Neurosci. 2006;8(4):445-61. doi: 10.31887/DCNS.2006.8.4/jbremner. PMID: 17290802; PMCID: PMC3181836.
- Logue MW, van Rooij SJH, Dennis EL, Davis SL, Hayes JP, Stevens JS, Densmore M, Haswell CC, Ipser J, Koch SBJ, Korgaonkar M, Lebois LAM, Peverill M, Baker JT, Morey RA. Smaller Hippocampal Volume in Posttraumatic Stress Disorder: A Multisite ENIGMA-PGC Study: Subcortical Volumetry Results From Posttraumatic Stress Disorder Consortia. Biol Psychiatry. 2018 Feb 1;83(3):244-253. doi: 10.1016/j.biopsych.2017.09.006. Epub 2017 Sep 20. PMID: 29217296; PMCID: PMC5951719.
