De emotionele ontwikkeling van een kind

Hoe en wanneer ontwikkelen kinderen zich op emotioneel vlak? Lees verder en ontdek het antwoord op deze vraag.
De emotionele ontwikkeling van een kind
Paula Villasante

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Paula Villasante.

Laatste update: 27 december, 2022

De emotionele ontwikkeling van een kind laat hem bewust worden van de oorsprong en de ontplooiing van zijn emoties. Ze beginnen de emoties te lezen in de gezichtsuitdrukkingen van andere mensen. Dat betekent dat ze die ook interpreteren volgens de sociale context.

De verandering en groei die op emotioneel niveau van hen verwacht wordt, is afkomstig uit twee gebieden. Enerzijds stamt het af van de ervaringen die zich in hun context voordoen. Aan de andere kant ontspringt het uit hun maturiteit.

Dat is de reden waarom ze bepaalde emotionele doelen stellen met betrekking tot zichzelf en anderen. De manier waarop kinderen verschillende soorten emoties vertonen, varieert grotendeels afhankelijk van hun vroegere ervaringen.

Het heeft ook veel te maken met hun leergeschiedenis. Het resultaat is dat dit tot belangrijke verwezenlijkingen leidt op vlak van begrijpen, van emotionele beheersing en van empathisch reageren.

Verderop in dit artikel hebben we over drie aspecten in de emotionele ontwikkeling van kinderen. Ze laten ons zien hoe bekwaam kinderen op emotioneel vlak zijn.

Emotioneel inzicht

Emotioneel inzicht

Tijdens de emotionele ontwikkeling van een kind is vooral het verwerven van inzicht belangrijk. Aan de ene kant is er sprake van inzicht in hun emoties en anderzijds is er het inzicht in de emotionele dubbelzinnigheid en de regels van het zich uitdrukken.

Emoties begrijpen en leren om dingen te bekijken door gebruik te maken van emoties is iets dat zich in de vroege jaren ontwikkelt. Op de kleuterschool ervaren jongens en meisjes steeds meer uiteenlopende situaties die verschillende emoties teweegbrengen.

Ze beginnen hun emoties te begrijpen wanneer ze beginnen rekening te houden met andere kinderen en bovendien ook met zij willen of nodig hebben.

Hun emotionele invalshoek en begripsniveau hangt vaak af van de samenleving en de thuis waarin ze opgroeien. Wat kinderen geloven en verwachten, is uiteindelijk verbonden met omgevingsfactoren en met hun persoonlijke gesteldheid.

De maatschappij moedigt verschillende regels aan om emoties uit te drukken. Door middel van nabootsen en indirect leren verwerven kinderen een inzicht in deze regels. Culturele factoren leggen dus beperkingen en regels op wat betreft emotionele uitdrukking. Deze regels omtrent emotionele uitdrukking omvatten onder andere de volgende aspecten:

  • De intensiteit van de uitdrukking
  • Volharding
  • Remmingen

Emotionele dubbelzinnigheid begrijpen is nog een ander aspect. Het betreft het vermogen dat we nodig hebben om de aanwezigheid van meerdere tegenstrijdige emoties te begrijpen, te leren kennen en te onderscheiden.

De mogelijkheid om dit te begrijpen is een basispunt voor jonge kinderen om behendigheid te verwerven wanneer ze stabiele relaties met grote emotionele lading in de hand moeten houden.

Emotionele controle als onderdeel van de emotionele ontwikkeling bij kinderen

Emoties zijn hoe we contact maken met de werkelijkheid. Om dit te bereiken moeten ze daarom flexibel zijn en aansluiten bij de situatie en evenzeer bij hun doelstellingen.

Er zijn vele manieren waarop we strategieën gebruiken om ons emotioneel niveau te regelen. Het zal immers altijd afhangen van de individuele situatie. Geleidelijk leren kinderen dat sommige strategieën in bepaalde situaties doeltreffend zijn. Deze strategieën zijn ook afhankelijk van wat ze ermee hopen te bereiken.

De soepelheid waarop ze de emoties beheren, ontwikkelen en zich eigen maken, zal de bruikbaarheid van die controle aantonen. Die is immers nodig om aangepast gedrag en het sociaal-emotionele aanpassingsvermogen bij te stellen.

Empathie en de emotionele ontwikkeling van kinderen

Empathie in de emotionele ontwikkeling bij kinderen

Empathie is het vermogen van iemand om de emotionele situatie van iemand anders te begrijpen. Het houdt ook de vaardigheid in om om een positieve manier te reageren op hoe die persoon zich voelt. Om die reden is empathie een emotioneel onderdeel dat alleen optreedt nadat het kind de volgende dingen verwezenlijkt heeft:

  • Eerst en vooral het vermogen om de eigen emoties te begrijpen.
  • Ten tweede, de vaardigheid om de emoties van andere mensen te begrijpen.
  • Ten derde, het vermogen om de eigen emoties te regelen.

Deze drie aspecten zijn gericht op sociale situaties die het kind toelaten de omvang van zijn doelen te ontleden en emotionele daden te belichten. Het geeft kinderen bovendien ook de mogelijkheid om te begrijpen waarom ze verschillende emoties voelen.

Dit is de reden waarom vele factoren een invloed hebben om de emotionele ontwikkeling van een kind. We moeten echter ook opmerken dat hun familie en sociale omgeving ervoor moeten zorgen dat kinderen hun emoties op de juiste manier kunnen ontwikkelen. Zo ontwikkelen kinderen de strategieën die we in dit artikel besproken hebben.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Izard, C. E. (1994). Innate and universal facial expressions: evidence from developmental and cross-cultural research.
  • López, G. C. H., & Vesga, M. C. G. (2009). Interacción familiar y desarrollo emocional en niños y niñas. Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, niñez y juventud, 7(2), 785-802.
  • López, F., Fuentes, M. J., & Etxebarria, I. O. MJ (1999) Desarrollo afectivo y social. Madrid: Pirámide.
  • Gnepp, J., & Chilamkurti, C. (1988). Children’s use of personality attributions to predict other people’s emotional and behavioral reactions. Child development, 743-754.
  • Brown, J. R., & Dunn, J. (1996). Continuities in emotion understanding from three to six years. Child development, 67(3), 789-802.
  • Dennis, T. (2006). Emotional self-regulation in preschoolers: the interplay of child approach reactivity, parenting, and control capacities. Developmental psychology, 42(1), 84.
  • Sroufe, L. A., & Donís Galindo, M. S. (2000). Desarrollo emocional: la organización de la vida emocional en los primeros años. Oxford University Press México,.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.