Cyberdating: misbruik en hoe je de controle terugkrijgt

Cyberdatingmisbruik is een vorm van geweld die langzaam maar zeker greep op de samenleving krijgt. Het komt vooral voor bij tieners en is in veel gevallen de eerste stap naar fysieke mishandeling.
Cyberdating: misbruik en hoe je de controle terugkrijgt
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 01 februari, 2024

Cyberdating misbruik is een vorm van geweld die de laatste tijd met wel 40 procent is toegenomen. Het komt meestal voor bij tieners en de mobiele telefoon is het belangrijkste mechanisme voor toezicht, overheersing en psychologisch misbruik. Is er een manier om het te voorkomen? Welke educatieve en preventieve richtlijnen kunnen ouders invoeren om de gevolgen te beperken?

De waarheid is dat de maatschappij te maken heeft met een relatief nieuw fenomeen dat de unanieme medewerking vereist van een groot deel van de sociale actoren, inclusief het gezin en de school. Cyberdating geweld bij jonge koppels laat eens te meer zien dat misbruik een realiteit is die zich blijft voordoen in elke vorm van communicatie of relatie tussen mensen.

Nieuwe technologieën zijn nu een extra mechanisme om overheersing uit te oefenen over de ander. Wat problematisch is, is dat recent onderzoek (Engelse link) aantoont dat psychologisch geweld voorkomt bij 9 van de 10 jonge koppels.

Tieners blijven bijvoorbeeld bepaalde schadelijke mythes geloven, zoals dat jaloezie een ondubbelzinnig teken van liefde is. En dat een stel het recht heeft om de grenzen van privacy en intimiteit te overschrijden als het gaat om het gebruik van mobiele telefoons. Dit alles leidt tot een even problematisch als zorgwekkend scenario.

A couple people playing with their phones.

Vier manieren om misbruik van cyberdating te voorkomen

“Met wie praat je? Wie is dat op de foto? Laat me je berichten lezen. Geef me de wachtwoorden van je sociale netwerken. Verwijder wat je op Instagram hebt geüpload, want ik vind het niet leuk.” Cyberpesten voorkomen is ingewikkelder dan je denkt, omdat één op de drie jongeren het onvermijdelijk vindt. De meesten denken dat dit soort dynamieken acceptabel zijn in relaties.

Momenteel is cyberpsychologie, dat nieuwe studiegebied dat de relatie tussen mensen en nieuwe technologieën analyseert, over één ding duidelijk. Cybergeweld tegen je partner is de meest voorkomende vorm van misbruik in tienerrelaties. Dat komt door de toegeeflijkheid en tolerantie tegenover dit soort gedrag, dat niet door iedereen in verband wordt gebracht met psychisch misbruik.

De slijtage is dus verwoestend als dit soort pesten een tijdje doorgaat. De slachtoffers vertonen ernstige problemen op alle niveaus: sociaal, emotioneel en lichamelijk. Veel van deze tieners zijn volledig ondergeschikt aan de voorstelling van romantische liefde.

Dit schema rechtvaardigt overheersing en het idee dat partner zijn betekent dat er in veel gevallen geen ruimte is voor privacy, intimiteit en zelfs minder individualiteit. De controle die over de mobiel wordt uitgeoefend, maakt er dus deel van uit, want de dominantie strekt zich uit tot elk gebied van het leven van de significante ander.

Dimensies waar jongeren rekening mee moeten houden

1. Misbruik van cyberdating: controleren is niet liefhebben

Tieners moeten veel van hun ideeën over relaties herformuleren. Scholen en instellingen moeten educatieve programma’s ontwikkelen om de fundamenten te verduidelijken waarop men gezonde, verrijkende en heilzame liefde bouwt. De maatschappij moet concepten ontsmetten zoals dat een koppel zijn je het recht geeft om je partner te controleren.

Daarom moeten jongeren, vooral tieners, van jongs af aan begrijpen dat een koppel zijn betekent dat je de ander kunt vertrouwen. Elke vorm van controle is onderdrukkend en pijnlijk en niets ervan is juist.

2. Het gebruik van je mobiele telefoon is van jou alleen

Je moet geen middelen geven aan cybercontrole. Deel dus nooit je wachtwoorden met je partner. Je hoeft je liefde niet te bewijzen door hem of haar de absolute controle over je mobiele telefoon te geven. De ander heeft niet het recht om je berichten te lezen, je te vragen bepaalde mensen te blokkeren of bepaalde berichten te verwijderen.

Je mobiele telefoon en wat je er elke dag mee doet is alleen van jou. Bovendien is het privé, intiem, persoonlijk en die dimensie hoort niet thuis in de handen van anderen. Zelfs als die handen van je partner zijn.

3. Hoe voorkom je misbruik van cyberdating? Liefde geeft je geen slecht gevoel

Elke twee seconden om een onmiddellijk antwoord vragen. Boos worden en je beledigen als je online bent en niet met ze praat. Je met minachting behandelen of je belachelijk maken om die foto die je op Instagram hebt geplaatst. Verbieden dat je met bepaalde mensen praat.

Eisen dat je ze je mobiele telefoon geeft als ze erom vragen. Om de paar minuten vragen waar je bent en wat je aan het doen bent. Dit zijn allemaal voorbeelden van cyberdatingmisbruik.

Je moet dus uitgaan van een eenvoudige regel van drie om dit soort controle te vermijden: alles wat je een slecht gevoel geeft en wat je als respectloos beschouwt, is niet geworteld in liefde.

A woman comforting another.

4. Alles kan beter gaan: aarzel niet om hulp te vragen

Zoals we in het begin al zeiden, normaliseren veel tieners psychologisch misbruik en cyberpesten. Dit komt omdat ze het vanzelfsprekend vinden dat deze praktijken van overheersing en denigrerend gedrag normaal zijn in een affectieve band en daarom kunnen ze maanden doorgaan zonder actie te ondernemen.

Tolerantie en, meer nog, het onvermogen om te begrijpen dat wat er gebeurt geweld is, maakt het voor hen vaak moeilijk om hulp te vragen.

De naaste omgeving, familie, school en vriendengroep moeten de signalen kunnen opmerken. Opvoeden in gezonde relaties en weten hoe je psychisch misbruik kunt herkennen is iets wat kinderen en tieners zo snel mogelijk moeten leren. Dit is de enige manier waarop ze deze realiteit kunnen herkennen als zij of hun vrienden het meemaken.

Tot slot, en niet minder belangrijk, moeten ze ook onthouden dat ze op elk moment uit die pijnlijke situatie kunnen komen. Alles kan dus beter worden, alles kan opgelost worden. Het enige wat ze dan hoeven te doen is hulp vragen aan een volwassene. De enige manier om cyberpesten te voorkomen is namelijk door kinderen op te voeden en als een team met hen samen te werken.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Borrajo E, Gámez-Guadix M, Calvete E. Cyber Dating Abuse: Prevalence, Context, and Relationship with Offline Dating Aggression. Psychological Reports. 2015;116(2):565-585. doi:10.2466/21.16.PR0.116k22w4
  • Muñoz, Riva, Marina (2015).  Violencia en el noviazgo: realidad y prevención. (Pirámide)
  • Wiederhold, Brenda. (2014). The Role of Psychology in Enhancing Cybersecurity. Cyberpsychology, behavior and social networking. 17. 131-2. 10.1089/cyber.2014.1502.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.