Constructieve klachten kunnen problemen veranderen

Constructieve klachten zijn veel positiever en redelijker dan destructieve klachten. Iedereen heeft het recht om te klagen. De manier waarop we klagen is echter belangrijk, evenals de achterliggende factoren. In dit artikel gaan we ontdekken hoe je erachter kunt komen of je klagen constructief of destructief is.
Constructieve klachten kunnen problemen veranderen
Sergio De Dios González

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 11 juni, 2023

Een constructieve klacht komt voor als er een oneerlijke beslissing is genomen, en de betrokkene probeert zijn rechten te beschermen of een eerlijker behandeling te eisen. In feite wordt constructief klagen gedefinieerd door de wens om een probleem op te lossen of een situatie om te buigen naar een positievere toestand.

In de wereld van vandaag heeft klagen geen goede reputatie. Er bestaat inderdaad een vooringenomen idee dat klagen betekent dat je zwak bent en anderen onnodig kwelt. Hoewel dit in bepaalde omstandigheden waar kan zijn, is het ook waar dat er momenten zijn waarop klagen volkomen legitiem is. Het is in deze gevallen dat constructieve klachten op hun plaats zijn.

Elke oproep om niet te klagen mag je rechten en wensen niet schenden. Het is immers niet omdat anderen misschien niet lastig gevallen willen worden, dat jij je meningsverschillen of klachten voor jezelf moet houden. In feite zouden we zowel individueel als collectief onze toevlucht moeten nemen tot constructief klagen als we dat nodig achten.

“Niemand in de geschiedenis van de mensheid heeft ooit iets opgelost door alleen maar te klagen. Elke kwestie of omstandigheid moet proactief worden opgelost, dat wil zeggen door te zoeken naar alternatieven, na te denken over oplossingen en actie te ondernemen.”

-Laura Arias-

Constructieve klachten

Een klacht is een uiting van verdriet, ergernis of pijn. Het is een reactie op een situatie die ongemak veroorzaakt. Het doel ervan is hulp in te roepen of de aandacht van anderen te trekken. Dit met het doel dat ze de moeilijkheid opmerken of de omstandigheden achter de klacht wijzigen.

Dit is de essentie van de constructieve klacht. Het is een actie die niet alleen geldig, maar vaak ook noodzakelijk is. Als een arts je bijvoorbeeld onderzoekt en drukt op een deel van je lichaam dat pijn doet, verschaft jouw klacht hem de informatie die hij nodig heeft om een diagnose te stellen.

Als er bijvoorbeeld een aardbeving is geweest en iemand onder het puin ligt, kan hij geen andere keuze hebben dan te klagen als hij gelokaliseerd wil worden.

Evenzo kan het uiten van onenigheid of ontevredenheid het verschil maken tussen willekeur en rechtvaardigheid. Als je baas je bijvoorbeeld systematisch aanvalt, is het je goed recht om een formele klacht in te dienen.

De essentie van de constructieve klacht is namelijk dat deze een duidelijk en gedifferentieerd doel heeft: een probleem zichtbaar maken, met als doel een oplossing te vinden. Daarom is constructief klagen redelijk en positief gedrag waardoor een bepaalde situatie of omstandigheid verbeterd kan worden.

Klanten klagen bij serveerster
Als een klacht niet constructief is, wordt het moeilijker om de situatie te verbeteren.

De destructieve klacht

Niemand klaagt zonder reden. Maar sommige mensen maken van de daad van klagen wel hardnekkig gedrag zonder duidelijk doel. In de regel proberen ze niet alleen anderen te ergeren. Ze voelen zich bijna altijd oprecht geïrriteerd of geërgerd, maar ze zijn vaak ondergedompeld in een neurotisch web.

Sommige mensen klagen om zichzelf tot slachtoffer te maken (Spaanse link). Hun doel is de positie van een martelaar in te nemen en daarin te volharden. In dit geval is klagen een middel om die existentiële positie te voeden en te versterken.

Deze mensen missen of hebben iets nodig. In plaats van een oplossing te zoeken, maken ze echter van de kwestie een situatie die voor hen voordelen oplevert. In feite winnen ze de aandacht van anderen of geven ze hen een (irrationeel) schuldgevoel.

Maar, ze zijn niet geneigd dit bewust te doen. Ze lijden eigenlijk echt en hebben gewoon de hardnekkige gewoonte om te klagen. Bovendien ontlenen ze er, zonder het helemaal te beseffen, bepaalde voordelen (Spaanse link), reëel of vermeend, aan om dit te doen. Dus volharden ze in dit gedrag. Zelfs als ze er op den duur alleen maar in slagen anderen tot wanhoop te drijven en onverschillig te maken voor hun lijden.

Ruziënde man en vrouw
Destructief of constructief, in elke klacht is altijd ongemak aanwezig.

Verander de manier waarop je klaagt

Zowel constructieve als destructieve klachten bevatten elementen van ongemak. Het verschil tussen beide ligt in het doel achter de uiting van ergernis, verdriet of onenigheid. Een goede manier om erachter te komen of je klacht constructief of destructief is, is door je af te vragen wat je doel is.

Wil je anderen een slecht gevoel geven? Ergert het je dat iedereen het goed lijkt te hebben, terwijl jij lijdt? Wil je dat ze je meer aandacht geven of je situatie begrijpen? Als dat zo is, moet je misschien onderzoeken wat er achter je verlangen zit om het gedrag van anderen te veranderen.

Misschien moet je nadenken, niet over wat anderen doen of niet doen, maar over wat maakt dat je je aan hen wilt ergeren of dat ze je willen begrijpen. Dat kan de sleutel tot alles zijn. In feite kan het de eerste stap zijn naar het indienen van een constructieve klacht en het oplossen van je ongemakkelijke gevoelens.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Gómez, Y. H., Hernández, A. Z., & Febles, J. R. (2020). La victimización. Consideraciones teórico-doctrinales. Derecho y cambio social, (61), 392-413.
  • Venegas Páez, F. V., & Martínez López, J. (2015). Ganancia secundaria: a propósito de un caso. Revista CONAMED, 20(2), 88-91.
  • Robles, E. C., Torres, F. H., & Dolci, G. E. F. (2011). Consideraciones teóricas en torno de la psicología de la queja en el contexto médico. Revista CONAMED, 16(1), 39-45.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.