Ziekte en schuldgevoel: wat is de connectie?
Ziekte en schuldgevoel is een slechte combinatie die veel mensen treft. Wanneer sommige mensen gezondheidsproblemen hebben voelen ze zich ook vaak schuldig. Vragen als “Waarom ik?” of “Zal ik sterk genoeg zijn?” zijn vragen die ze zich vaak stellen wat leidt tot emotionele problemen. Ze geloven zelfs dat ze ziek geworden zijn omdat ze zwak zijn.
Schuldgevoel is een bepaalde vorm van angst. Als we het in onze jonge kinderjaren cultiveren dan kan het onze emotionele ontwikkeling blokkeren en onze gezondheid schaden. Zichzelf veroordelen, zich niet goed genoeg voelen en een gevoel van ontoereikendheid komen vaak voor bij mensen die zichzelf de schuld geven van hun ziekte.
Schuldgevoelens kunnen bovendien ons leven op vele manieren beïnvloeden en tot meer lijden aanzetten. Het kan bijvoorbeeld tot zelfdestructief gedrag leiden.
Ziekte en schuldgevoel in psychische stoornissen
Psychische stoornissen zijn aandoeningen die vooral gelinkt worden met schuldgevoelens. Deze aandoeningen zijn echter niet zo bekend als bijvoorbeeld kanker of multiple sclerose. Patiënten die er last van hebben, krijgen meestal niet dezelfde steun die mensen krijgen die aan deze ziektes lijden.
Net als met andere ziekten, kiezen mensen er niet voor om psychische stoornissen te krijgen. Onze maatschappij begrijpt dit echter nog steeds niet. Als iemand aan een mentale toestand lijdt, reageren hun geliefden dan eerder met minachting of angst vanwege hun gebrek aan kennis over deze ziekte.
Psychische pijn en emotioneel leed zijn minder dramatisch dan fysieke pijn. Ze komen echter vaker voor en zijn moeilijker te dragen.
Psychiatrisch stigma is misschien wel de meest significante factor die een negatief effect heeft op therapeutisch onderzoek en revalidatie met betrekking tot psychische stoornissen.
Dit verstoort daarnaast de toegang tot de behandeling en de naleving van de medische voorschriften. Het belemmert bijgevolg een effectieve, sociale re-integratie.
Bovendien dragen stigma en sociale uitsluiting aanzienlijk bij tot het individuele lijden. Het kan de prognose van een aandoening verergeren. Aan de ene kant doet het dat op individueel niveau waarbij mensen die aan een psychische stoornis lijden worden gekoppeld aan bepaalde ongewenste kenmerken of negatieve stereotypen.
Aan de andere kant dient het als een sociaal gebeuren, dat stereotypen en algemene sociale afwijzing overlapt.
De geestelijke gezondheid vraagt veel aandacht. Het is het laatste taboe en we moeten dit onder ogen komen en aanpakken.
-Adam Ant-
Waarom voelen zieke mensen zich schuldig?
Waarom heeft iemand die ziek is een schuldgevoel? Hoe komt het dat een kankerpatiënt zich schuldig voelt omdat ze de behandeling niet goed hebben doorstaan? Dit zijn heel moeilijke vragen. Het feit dat emoties overtuigender zijn dan logica in zeer emotionele situaties kan echter helpen om deze vragen te beantwoorden.
Soms is deze schuld gerechtvaardigd, zoals het geval is bij longkanker en roken. In vele andere situaties daarentegen voelen mensen die ziek worden zich echter vreselijk omdat ze niet in staat zijn om te controleren wat er met hen gebeurd is.
In deze gevallen worden ze het slachtoffer van het bedrieglijke idee dat ze controle hebben. Hierdoor voelen ze zich verantwoordelijk voor zaken die niet in hun handen liggen.
Mensen die deze vervorming ervaren voelen zich verantwoordelijk voor alles en iedereen. Als gevolg daarvan raken ze gestrest als er iets is dat ze niet kunnen controleren.
Ze voelen zich met andere woorden verantwoordelijk voor alles wat er gebeurt. Een dergelijke redenering kan er zo voor zorgen dat zieke mensen zich verantwoordelijk voelen. Dit kan ertoe leiden dat zij zich schuldig voelen aan hun ziekte.
Zoals we kunnen zien hebben ziekte en schuldgevoel vaak de neiging om hand in hand te gaan. Dit geldt vooral voor psychische stoornissen. H et moet één van de eerste prioriteiten zijn van gezondheidsdeskundigen en de mensen die door deze aandoeningen worden getroffen, om deze stigma’s te bestrijden waarmee de maatschappij hen associeert.