Zeg dit niet tegen iemand die lijdt aan angst
Wat zeg je tegen iemand die lijdt aan angst? Hoe reageer je op die geliefde die op het punt staat een paniekaanval te krijgen? Mensen zijn snel geneigd om te zeggen dat ze moeten “kalmeren” en zich geen zorgen moeten maken.
Het effect van zulke woorden op hen zal echter het tegenovergestelde zijn van wat je verwacht. Ja, zelfs als je het beste met ze voor hebt.
Angst is niet iets wat een persoon naar wens kan beheersen. Dat komt omdat het angstige brein anders in elkaar zit. Er is geen aan/uit knop. In feite is het mechanisme een stuk subtieler. Het enige wat je dus met zo’n advies doet, is ze verder onder druk zetten waardoor ze zich nog ongemakkelijker voelen.
Albert Ellis wijst er in zijn boek How to Make Yourself Happy op dat angst een vorm van mentale pijn is. Het is meestal erg intens en verwoestend, en het beperkt het menselijk potentieel volledig.
Interessant hierbij is dat de eerste stap om er beter mee om te gaan niet is om het te blokkeren, maar om de aanwezigheid ervan te accepteren. Dit komt omdat emotionele pijn een ander deel is van wie mensen zijn, en niemand is ervan vrijgesteld.
Wanneer je dus geconfronteerd wordt met iemand die lijdt aan angst, probeer dan niet te vertellen dat degene zich moet ontspannen. Zeg dan niet dat ze niet zo geobsedeerd moeten raken en moeten stoppen met zich zorgen te maken.
Vertel hen vooral niet dat wat ze voelen niet echt is. Dit soort zinnen blokkeert alleen maar de communicatie. Zo zul je niet goed kunnen begrijpen wat er precies met hen gebeurt.
Zeg niet tegen iemand die lijdt aan angst dat hij zich geen zorgen moet maken
Iemand die lijdt aan angst zou maar wat graag willen kalmeren. Als er iets is wat ze zouden willen, is stoppen met het voelen van die pijn in hun buik. Waarom zou iemand spierspanning en hartkloppingen willen voelen?
Het gerommel van verontrustende gedachten die zo moeilijk te controleren zijn, is geen fijn gevoel. Mensen die deze psychologische realiteit meemaken voelen zich dus vaak alsof ze op het punt staan een hartaanval te krijgen. Soms hebben ze ook het gevoel dat ze alle controle kwijtraken.
Iemand met angst vertellen dat hij zich geen zorgen moet maken, is dus net zoiets als een drenkeling vertellen dat hij uit het water moet komen. Ze kunnen er niets aan doen en in werkelijkheid hebben ze een andere vorm van hulp van jou nodig.
Er is echter nog iets waar je rekening mee moet houden: angst verschijnt vaak zonder waarschuwing. Het is dus niet nodig om in een moeilijke situatie onder stress te staan.
In feite duikt de angstdemon op in de meest onschuldige en onvermoede situaties. Wanneer het met je gebeurt, is het heel gewoon dat iemand in je omgeving je blijft vertellen dat er niets is om je zorgen over te maken. Dat alles in orde is en dat je het jezelf aandoen. Zoals je ziet, verergeren dergelijke suggesties de situatie alleen maar.
Minder advies en meer empathie
Vertel angstige mensen niet dat ze zich geen zorgen hoeven te maken. Zeg ook niet dat ze moeten ontspannen en de realiteit onder ogen moeten zien. Doe deze twee dingen niet, en wel om een eenvoudige reden: omdat het door angst gevangen brein niet zal luisteren als het in de waakstand staat.
Het is niet in staat om bevelen, suggesties en goedbedoelde adviezen te verwerken. Als je dat doet, zul je snel de nutteloosheid van je advies inzien. Want als er iets is wat een angstig persoon wel verwacht, dan is het je empathie.
De beste manier van handelen is soms niets te zeggen. Het is genoeg om er voor hen te zijn en hen te laten weten dat ze op je kunnen rekenen voor wat ze ook nodig hebben.
Er zal snel een kans zijn om naar geschikte strategieën te zoeken. Soms is het echter het beste om gewoon jezelf te zijn. Om een rots in de branding te zijn voor degenen die te maken hebben met hun getijden, crises en stormen.
Een studie uitgevoerd door de afdeling psychofarmacologie van de Universiteit van Chemin de Ronde, in Parijs, zegt dat de hersenen van een persoon met angst geleidt worden door cortisol, adrenaline, en noradrenaline (Engelse link).
Zij zeggen dat het zeer moeilijk is om in een dergelijke toestand na te denken, zodat elk advies onder deze omstandigheden weinig zin heeft.
Wat moet je iemand met angst vertellen?
Als je je afvraagt wat zou kunnen zeggen tegen iemand die lijdt aan angst, is het antwoord simpel: zeg minder, doe meer. In plaats van goedbedoeld advies te geven, observeer en sta voor ze klaar. Probeer te begrijpen wat ze doormaken. Begrijp vooral dat er veel soorten angst zijn. Dat wat geschikt is voor de ene persoon, is het misschien niet voor een ander.
Het beste wat je dus kunt doen, is dingen vragen of zeggen zoals:
- “Wil je dat ik bij je blijf?“
- “Ik weet dat je op dit moment onder stress staat en het lijkt erop dat je er geen controle over hebt, dus laten we ondertussen samen ademen.”
Soms is het voldoende dat iemand een serene en geruststellende aanwezigheid heeft. Later kun je ze misschien helpen om hulp te zoeken, maar in de tussentijd weet je hoe je er voor iemand moet zijn en geef je genegenheid en empathie. Het is makkelijker dan het lijkt.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Millan, M. J. (2003). The neurobiology and control of anxious states. Progress in Neurobiology. Elsevier Ltd. https://doi.org/10.1016/S0301-0082(03)00087-X