Welke factoren beïnvloeden onze stemming?

Onze stemming is wat men van binnen voelt, of dat nou aangenaam of onaangenaam is. In dit artikel kijken we naar wat hierop van invloed is.
Welke factoren beïnvloeden onze stemming?
Francisco Pérez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Francisco Pérez.

Laatste update: 27 december, 2022

Onze stemming is niet alleen datgene dat ons laat glimlachen, proesten of huilen. Over het algemeen staat het in verband met iets externs – zoals een situatie, plaats, andere mensen, enzovoort – of interne gedachten.

Stemming draait exclusief om onze eigen gevoelens, welke subjectief van aard zijn. Het dekt niet de externe manifestatie van deze gevoelens zoals gedrag. Wanneer we onze interne gevoelens en de externe uitdrukking hiervan bespreken, hebben we het over affect, niet stemming.

Een goede stemming betekent opgewekt zijn

We horen mensen vaak zeggen dat ze in een goede of juist slechte bui zijn (of we zeggen dit zelf over anderen). We zeggen deze dingen wanneer we onze stemming willen uiten onder bepaalde omstandigheden. 

Wanneer we in een goede bui zijn, voelen we dat onze vitale zintuigen versterkt zijn en dat we steviger in onze schoenen staan. We voelen ons namelijk gelukkig en in harmonie met alle positieve gebeurtenissen om ons heen.

Als we in een goede bui zijn, zijn we optimistisch en willen we dingen ondernemen. We willen bijvoorbeeld de verbinding aangaan met andere mensen, plezier hebben en gebruik maken van onze dagelijkse ervaringen.

Zo hebben we ook een vergroot vermogen tot weerstand waarmee we onze mogelijke obstakels beter aan kunnen. Daarom minimaliseren we tegenslagen door er weinig aandacht aan te besteden. Dat is het effect van het optimisme dat voortkomt uit onze goede stemming.

Blije vrouw

Wanneer we een slechte stemming hebben, willen we niet in de buurt van anderen zijn

Als onze stemming daarentegen slecht is, zijn we pessimistisch en voelen we ons vaak apathisch. Zo komen we ook vaak kouder over en hebben we minder interesse in dingen die meer dan een absoluut minimum aan moeite kosten.

Tegenslagen lijken nog irritanter en moeilijker om te overwinnen. Dit verslechtert onze stemming echter nog meer. Wanneer onze stemming slecht is, hebben we liever dat anderen ons alleen laten en ons niet lastig vallen.

Welke factoren zijn van invloed?

Sommige factoren zijn extern en komen voort uit de omliggende omgeving in iemands leven. Andere factoren zijn intern en komen van binnenuit. Deze verschijnen in de vorm van fysieke gewaarwordingen, gedachten of gevoelens – of een combinatie hiervan.

We hebben geen manier waarop we de factoren die onze stemming beïnvloeden goed kunnen classificeren. Dat komt doordat ze zo persoonsgebonden zijn. Met andere woorden, iedereen is gevoelig voor bepaalde factoren op zijn eigen manier.

Dezelfde omstandigheden kunnen andere mensen dus anders beïnvloeden. Dit is grotendeels afhankelijk van hun temperament en karakter. Om dit te testen, kunnen we een simpel proefje doen.

Hierin moeten we naar een sociale bijeenkomst gaan en goed naar elke aanwezige kijken. We gaan namelijk proberen gemoedstoestand en stemming van iedereen proberen te achterhalen. We zullen waarschijnlijk iemand zien die opgewekt, stralend, spraakzaam en enthousiast is.

In dezelfde bijeenkomst zullen we waarschijnlijk ook iemand zien die stil, niet spraakzaam en afwezig is. We kunnen wellicht ook iemand zien die sarcastisch, arrogant en erg zeker van zichzelf is. Deze persoon weet altijd de aandacht op zichzelf te vestigen. Ten slotte kunnen we ook iemand alleen in een hoekje zien zitten die rustig van de muziek aan het genieten is.

Zoals we nu gezien hebben, zijn de bijeenkomst en omgevingsgerelateerde stimuli voor iedereen hetzelfde. Personen reageren hier onderling echter anders op. Daarom is onze stemming ook afhankelijk van wat we zelf denken en doen in bepaalde situaties.

Vrouw draagt twee hoofden

Ons levensverhaal bepaalt onze stemming

Wat geweldig is voor de ene, kan verschrikkelijk zijn voor de ander. Iedereen heeft zijn eigen ervaringen, lessen en herinneringen die hij verzameld heeft in zijn leven. Dit noemen we het “levensverhaal.”

Elk van deze ervaringen, lessen en herinneringen worden vergezeld door emoties. Deze specifieke emoties worden geactiveerd wanneer we bepaalde omstandigheden onder ogen komen die deze uitlokken.

Daarom heeft een specifiek incident op zich geen invloed op onze stemming. Het heeft wel invloed op onze waarneming hiervan en alle emotionele last waar het ons aan doet denken.

Alles dat zowel positieve als negatieve emotionele reacties uitlokt, heeft dus ook invloed op onze stemming. Daarom is het een goed idee om een lijst hiervan te maken zodat we onszelf beter kunnen leren kennen. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.