Wist je dat ons beschermd voelen ons gelukkig maakt?

Wist je dat ons beschermd voelen ons gelukkig maakt?
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 13 mei, 2019

Alle menselijke wezens hebben bescherming nodig. Soms zijn we kwetsbaar en voelen we een diepe behoefte aan bescherming. Dit is een fundamentele behoefte die bestaat vanaf het moment dat we geboren worden tot de dag dat we sterven. Ons beschermd voelen helpen ons om gezonde hechtingen te creëren met de mensen om ons heen.

Het verlangen en de behoefte om beschermd te zijn, zijn niet altijd intens. Uiteraard zijn deze gevoelens sterker wanneer je jezelf in een kwetsbare positie bevindt.

Dat kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer je ziek bent of wanneer je net naar een nieuwe plek verhuisd bent. Eigenlijk worden deze gevoelens intenser wanneer je met een situatie te maken krijgt dit op zich risicovol of onbekend is.

De fundamentele behoefte om beschermd te zijn stijgt ook als je in een kwetsbare emotionele toestand bent. Op momenten van onzekerheid, wanhoop of angst voel een grotere nood aan mensen en plaatsen die je een veilig gevoel geven.

Diep vanbinnen herkennen we allemaal deze gevoelens. Zorg je er echter werkelijk voor dat je deze beschermende banden in je leven ontwikkelt en versterkt?

“De ware test van de rechtvaardigheid van een systeem is de mate van bescherming die het aan de zwaksten verzekert.”

-Aung San Suu Kyi-

De oorsprong van ons beschermd voelen

Eigenlijk zijn beschermd zijn en ons beschermd voelen twee verschillende dingen. Soms gaan ze samen maar soms ook niet.

Je beschermd voelen veronderstelt een subjectieve zekerheid dat je de steun hebt die je nodig hebt om uit een situatie te raken waaruit je niet op je eentje komt. Beschermd zijn is concreter. Het verwijst naar het feit dat die theoretische steun werkelijk in daden omgezet wordt.

Ons beschermd voelen is een geruststellend gevoel. Je ervaart het in de eerste jaren van je leven. Het hangt dan grotendeels af van je moeder of van de persoon die haar plaats inneemt. In de eerste fasen van je leven wordt een verzegeling van bescherming of het gebrek daaraan in jou ingeprent.

De aanwezigheid van je moeder of de aanwezigheid van een volwassene die voor je zorgt, geeft jou het gevoel alsof er jou in die vroege levensjaren nooit iets slechts kan overkomen. De waarheid is echter dat er van alles kan gebeuren. Toch voelt het niet zo.

Het tegenovergestelde is ook waar. Als de persoon van de moeder of van een verzorger afwezig is, dan lijkt de hele wereld bedreigend. Dat gevoel blijft voor de rest van hun leven bij deze mensen aanwezig. Naarmate ze ouder worden, beïnvloedt het de manier waarop ze met andere mensen en met de wereld omgaan.

Je beschermd voelen, een kwestie van hechting

Ons beschermd voelen: een kwestie van hechting

Wanneer je opgroeit met het gevoel beschermd te zijn, dan leer je anderen en jezelf te vertrouwen. Het resultaat is dat het dan gemakkelijker is om nauwe emotionele banden met andere mensen te scheppen. Als je je integendeel overbeschermd voelde toen je klein was, dan zal je het moeilijk hebben om je emotioneel aan andere mensen te hechten.

Deze hulpeloosheid kan het jou ook moeilijk maken om te weten hoe je anderen moet beschermen. Ofwel ga je jezelf dan verwaarlozen om op deze manier voor anderen te zorgen, ofwel voel je overdreven jaloezie.

In dezelfde lijn kan het er ook toe leiden dat je een muur opricht voor de wereld. Deze barrière vervangt de bescherming die je nooit gehad hebt. Je gaat dan op zoek naar niet-bedreigende omgeving en verbergt je daar.

Dat kan een baan, een verslaving, een liefdespartner of iets anders zijn waarmee je het gevoel blootgesteld te worden en risico te lopen vermijdt. Daar voel je je veilig. Je hebt het ook moeilijk om er weg te gaan. De kostprijs is echter heel hoog.

Routines en beschermende relaties

Als je de last met je meedraagt dat je je altijd kwetsbaar gevoeld heb, dan betekent dit nog niet dat je hieraan moet blijven vast hangen. Je kan veel doen om je situatie te veranderen.

Het eerste dat je moet doen, is je bewust zijn van deze leegte. Weet dat het jou gevoeliger maakt voor angst en onzekerheid. Het vereist moed om te vermijden dat je erdoor verteerd wordt maar het is mogelijk.

Je moet het belang erkennen van het opbouwen van beschermende banden met andere mensen. Wat je dus moet leren, is geven wat je nooit gehad hebt. Soms kan je dit het best zelf leren door het iemand anders aan te leren.

Dat geldt voor het gevoel beschermd te zijn. Als je leert om andere mensen te beschermen, dan zal dit jou waarschijnlijk helpen om  je minder leeg te voelen. En dit zal niet het enige effect zijn. Je zal waarschijnlijk ook terugkrijgen van andere mensen wat je hen geeft.

Beschermende relaties

Als jij je als kind kwetsbaar gevoeld hebt, dan heb je waarschijnlijk een aanhoudend angstgevoel of een gevoel dat je uitgesloten en aan de kant gelaten wordt.

Om dat gevoel uit te wissen moet je bepaalde routines en gewoonten ontwikkelen die ervoor zorgen dat je het gevoel hebt dat je erbij hoort. Deel uitmaken van een stabiele groep is een manier waarop je meer vertrouwen kan hebben in de wereld.

Tot slot

Jezelf afzonderen en muren optrekken is geen goed idee. Het zal je geen veiliger gevoel geven. Uiteindelijk zal je je ook niet beschermd voelen. Jouw angstgevoelens zullen integendeel intenser worden. Hoe beangstigend het ook is, je moet de deur openen en de zon naar binnen laten schijnen.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.