Wat politici zeggen met hun non-verbale taal

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 30 januari, 2023

Veel van de populairste politici gebruiken een specifieke verbale taal. Meestal maken ze hier gebruik van om te communiceren met hun volgers. Maar als het gaat om massacommunicatie, kunnen gebaren en non-verbale communicatie eigenlijk veel meer impact hebben dan de woorden zelf.

Mensenmassa’s hebben geen hoge aandachtsspanne als ze naar politici luisteren. Ze onthouden de algemene boodschap van de woorden. En ze concentreren zich vooral op de boodschappen die in leuzen worden ingepakt. Het imago van de leider daarentegen heeft wel een grote impact. De communicatiespecialisten van elke partij zijn hier daarom heel voorzichtig mee. De manier waarop de politicus zich kleedt, zijn stemgeluid, gezichtsuitdrukkingen tellen allemaal. Zelfs zijn gebaren leiden tot een specifiek gevoel naar hem toe.

De politiek raakt steeds meer verweven met entertainment. Televisiedebatten zijn in veel landen doorslaggevend geweest bij verkiezingen. De media hebben bijna nog nooit zo’n grote invloed gehad op het aantal stemmen. En de meeste burgers houden zich stevig vast aan tradities en gevoelens als het gaat om deelname aan de politiek van hun land.

Onderzoekers hebben zeven gebaren opgepikt die we veel kunnen zien bij politici die erin slagen de sympathie van de massa te winnen. Deze poppenkast is ook veel te zien bij andere soorten leiders, zoals zakenmensen, managers of ‘invloedrijke’ tv-persoonlijkheden. Ze hebben ook andere gebaren opgepikt die verborgen boodschappen onthullen. We zullen daar hieronder dieper op ingaan.

De 7 effectieve gebaren die politici gebruiken

Mensen associëren onbewust mensen die bepaalde gebaren gebruiken met het gevoel dat ze krachtig zijn. Dit is uiteraard van toepassing op politieke leiders. Sommige politici gebruiken deze gebaren van nature, maar anderen moeten oefenen om ze natuurlijk te maken. Dit zijn de non-verbale aspecten die deze mensen gebruiken:

• Ze fronsen hun wenkbrauwen niet. Een ontspannen voorhoofd toont namelijk macht en controle over de situatie. Het geeft een gevoel van vertrouwen en veiligheid. Een gerimpeld voorhoofd vertoont daarentegen tekenen van spanning en ongemak.
• Ze kijken mensen recht in de ogen aan. Of recht in de camera, waardoor ze de mensen thuis recht aankijken. Mensen geloven mensen die hen recht in de ogen kijken eerder dan mensen die dit niet doen.
• Hun ademhaling is kalm en consistent. Dit is een teken van zelfbeheersing en laat zien dat ze overtuigd zijn van wat ze zeggen. Het betekent dat ze niet struikelen over hun woorden, of buiten adem raken. Het geeft aan dat ze hun ‘hoofd koel’ houden of ‘attent’ en intelligent zijn.
• Ontspannen handen en vingers. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, leiden gesloten vuisten, wijzende vingers en andere soortgelijke gebaren tot een gebrek aan vertrouwen. Ontspannen handen wijzen echter op intimiteit en warmte.
• Ze houden hun benen en voeten stil. Dit brengt een boodschap over van kracht, veiligheid en openhartigheid.
• Ze raken hun gezicht niet aan. Wanneer mensen zien dat iemand zijn gezicht aanraakt terwijl hij een toespraak houdt, dan krijgen ze het idee dat die persoon liegt of zich verward voelt.
• Een weloverwogen en gebalanceerde begroeting. Altijd vriendelijk zijn en naar iedereen zwaaien wekt vertrouwen op.

Wat mensen tegenwoordig dan ook van hun politieke leiders verwachten, is dat ze een soort beschermende, betrouwbare vriend zijn. Het is hetzelfde met bedrijfsleiders of iedereen die maar een leiders- of machtspositie heeft.

Andere onthullende gebaren

Politici en leiders creëren altijd een visuele impact met hun aanwezigheid. Het is hun eerste mededeling voor hun volgers. Als het gaat om deze visuele impact, dan zijn er vier gebieden die veel invloed hebben: gelaatsuitdrukking, lichaamstaal, manier van aankleden en netheid. Al deze elementen maken deel uit van non-verbale taal en creëren een ‘indruk,’ dat wil zeggen, ze drukken een stempel op onze waarneming.

Als er sprake is van een verborgen boodschap, dan zullen sommige elementen van de non-verbale taal dit weggeven. Hier zijn er een aantal:

• Overmatig knipperen. Neurologisch gezien zegt dit dat de persoon in zijn hoofd denkt aan een uitweg omdat hij zich in het nauw gedreven voelt. Het is een gebaar dat je veel ziet bij politici die moeten praten over een onderwerp waar ze zich niet prettig bij voelen.
• Spanning in de kaakspieren. Dit uit zich in moeilijkheden in het stemgebruik, of als buitensporige stijfheid in de onderkant van het gezicht. En het heeft ermee te maken dat mensen bang zijn dat anderen erachter zullen komen wat ze denken of voelen over iets.
• Even pauzeren om adem te halen. Dit is een gebaar dat de onoprechte politici verraadt. Het wijst op een conflict tussen wat ze zeggen en wat ze denken. Pokerspelers gebruiken dit om de ‘hand’ van de andere persoon te raden.

Politici maken steeds meer gebruik van massapsychologie om hun kiezers te kunnen beïnvloeden. Het is een subtiel wapen, maar het is zeer effectief. Soms gebruiken mensen non-verbale taal namelijk als een communicatiemiddel, maar andere keren als een manier om te manipuleren. Door te weten hoe je de lichamaamsuitdrukkingen van leiders moet interpreteren, ben je in een betere positie om de invloed die ze op je hebben te controleren.