Wat is precies de rol van de ouders bij eetstoornissen?
De rol van de ouders bij eetstoornissen is heel ingewikkeld. Kinderen dwingen om te eten, hen straffen, boos op hen worden…absoluut geen begrip tonen voor wat met de kinderen gebeurt.
Veel ouders weten niet wat ze moeten doen wanneer ze vermoeden dat één van hun kinderen misschien aan een eetstoornis lijdt. Velen van hen gaan dan over tot ontkenning. Ze geloven namelijk dat het onmogelijk is dat dit echt gebeurt.
“Dat kan mijn kinderen gewoon niet overkomen. Het is onmogelijk dat zij aan boulimie of anorexia lijden.” Deze houding is nadelig wanneer er sprake is van een onderbouwd vermoeden. Ontkenning kan namelijk de diagnose uitstellen en de tussenkomst ingewikkeld maken.
We mogen de ouders de schuld niet geven voor deze houding. Angst is een veel voorkomende emotie. Het treft ons allemaal op één of andere manier. Als ouders een consultatie voor hun kind uitstellen, dan betekent dit niet dat ze niet het beste voor hun kind willen.
Anderzijds zijn de tienerjaren vaak heel moeilijk. In die levensfase ervaren jonge mensen veranderingen. Ze kunnen leiden tot innerlijke en uiterlijke conflicten.
Geschreeuw, ruzies, gebrek aan begrip en zinnen als “De onzin van een tiener” gaan dan gepaard met de sociale druk die in vele gevallen bestaat. Dit alles kan vele eetstoornissen veroorzaken die dan te laat gediagnosticeerd worden.
De rol van de ouders bij eetstoornissen is heel ingewikkeld. Ze moeten aanvaarden wat gebeurt en dan enkele strategieën in gang zetten om hun kinderen te helpen.
De gezinsdynamiek en de rol van de ouders bij eetstoornissen
Meerdere studies hebben de invloed van de gezinsdynamiek op eetstoornissen bestudeerd. Er is bijvoorbeeld de publicatie van Bernice L. Rosman, Lester Baker en Salvador Minuchin Psychosomatic Families: Anorexia Nervosa in Context.
Zij probeerden om gemeenschappelijke patronen vast te stellen bij gezinnen waarin sprake was van minstens één geval van anorexia nervosa.
De resultaten hebben enigszins de gezinsdynamiek belicht die meestal overheerst. Dit waren enkele kenmerken: onzekere hechtingspatronen, overbescherming, starheid, gebrek aan communicatie en de kinderen betrekken in conflicten tussen de ouders.
“11 % van de tienermeisjes en tienerjongens lopen het risico op een eetstoornis.”
-gegevens van de Abb Foundation-
Een andere soortgelijke Selvini-studie getiteld Self-Starvation kwam tot de ontdekking dat gezinnen met een dochter met anorexia de volgende kenmerken vertoonden:
- Communicatieproblemen: ze luisteren niet en wijzen de pogingen van andere mensen om te communiceren af.
- De ouders nemen geen leiderschap of verantwoordelijkheid op.
- Er is sprake van slechte relaties tussen ouders en kinderen.
- De kinderen betrekken zichzelf bij de problemen van hun ouders.
Deze studies richtten zich op anorexia. De informatie kan echter wellicht ook toepasbaar zijn op andere vormen van eetstoornissen zoals boulimie. De gezinsdynamiek en de rol van de ouders zijn twee heel belangrijke factoren bij eetstoornissen. Zijn die factoren echter de enige?
Waarom treden eetstoornissen op?
De familie van een kind is niet verantwoordelijk voor zijn eetstoornis. De gezinsdynamiek en de rol van de ouders zijn inderdaad heel belangrijk. Toch kunnen tieners aan een eetstoornis lijden in een gezin waarin de voorheen vermelde omstandigheden niet bestaan.
Er is echter nog een andere veel voorkomende risicofactor bij jonge mensen: een gebrek aan een positief zelfvertrouwen. Bovendien kan een laag zelfvertrouwen, vooral wanneer het verbonden is met het lichaamsbeeld, de factor zijn die de meeste invloed heeft op de ontwikkeling van eetstoornissen.
“Sinds wanneer is de zoektocht naar perfectie iets geworden dat ons zoveel lijden bezorgd?”
-Anoniem-
Stoornissen als depressie of bipolariteit kunnen ervoor zorgen dat tieners voeding gebruiken als een systematische beloning of straf. Dit kan uiteindelijk de oorzaak worden van de ontwikkeling van een schadelijk voedingspatroon. Dit voedingspatroon is dan gebaseerd op afwisselende perioden van binge-eten en strenge inperkingen.
Het is moeilijk om met eetstoornissen om te gaan. Tieners kunnen zichzelf immers in hun kamer opsluiten. Soms houden ze op met communiceren en naar rede te luisteren. Schelden, straffen en niet begrijpen wat hen overkomt, kan de situatie nog erger maken. Het is dus belangrijk dat de ouders weten hoe ze in deze gevallen moeten handelen.
In het geval van eetstoornissen is de rol van ouders erg belangrijk
Ouders kunnen een enorme ondersteuning zijn voor elke tiener die een eetstoornis doormaakt. Ze kunnen echter ook hun kinderen naar beneden halen als ze niet het juiste doen. Ouders kunnen een geweldige hulp zijn als ze proberen om de patronen van hun kinderen te leren kennen.
Ze kunnen dan gemakkelijk vaststellen of er enige verandering in hun voedingspatroon is. Toch kunnen ouders best professionele hulp zoeken telkens als ze twijfels hebben of hun kind misschien al of niet aan een eetstoornis lijdt.
Het is ook normaal dat de ouders frustratie voelen als de evaluatie van de deskundige de diagnose bevestigt. Ze kunnen dan namelijk het gevoel hebben dat hun kind geen vooruitgang maakt of slechter wordt. Ouders kunnen zelfs hun kind de schuld geven zonder te begrijpen dat ze waarschijnlijk zelfs nog een ergere periode doormaken.
Anderzijds is het ook niet ongewoon dat ouders afwijzing en onbeleefdheid vanwege hun kind te verduren hebben. De kans bestaat immers dat hun kind niet open zal staan voor de maatregelen die de ouders nemen voor de bescherming van het kind.
Dit is ook de reden dat het belangrijk is om samen met de professionele hulpverlener het kind te begeleiden. De ouders moeten de maatregelen aan het kind uitleggen. Bovendien moeten ze vermijden om toe te geven aan de verleiding om hen als een klein kind te behandelen.
Richtlijnen en “regels” die kunnen helpen
Het is noodzakelijk dat de ouders samenblijven, elkaar ondersteunen en hun emoties uitdrukken. Het is ook belangrijk dat zij de richtlijnen opvolgen die de hulpverlener opgesteld heeft. Als zij een specifieke deskundige niet vertrouwen, dan mogen ze niet aarzelen om te veranderen.
Dit is nog een andere belangrijke richtlijn voor de rol van de ouders van een kind met een eetstoornis. Ze mogen de eetstoornis niet het middelpunt van het leven van iedereen maken. Ja, ze moeten het aanpakken en ermee omgaan. Een tiener met dit probleem betekent echter veel meer dan alleen dat.
Ze hebben immers ook dromen, verwachtingen en gevoelens… Ouders mogen de “rest van hun leven” niet minimaliseren. Dit is een noodzakelijke motivatie om in staat te zijn uit deze situatie te raken.
Wanneer de tiener één van de vooropgestelde richtlijnen niet naleeft, dan is het bovendien nodig om hierover een gesprek te voeren. Dit gesprek heeft als doel te vermijden dat het opnieuw gebeurt. Het moet een corrigerend maar ook motiverend gesprek zijn.
Er zijn twee doelstellingen: de tiener zover krijgen dat hij of zij zich engageert en ervoor zorgen dat ze gemotiveerd zijn om het te doen. De ouders mogen hun kind niet laten opgeven. Dit is geen optie.
Moeilijk maar niet onmogelijk
Zoals we gezien hebben, is de rol van de ouders bij eetstoornissen heel belangrijk. Ze worden echter met een ingewikkelde uitdaging geconfronteerd. Dat betekent dus dat ze op zoek moeten gaan naar professionele hulp.
Zelfs met de hulp van een deskundige is het een lang proces om door een eetstoornis heen te komen. Het vereist geduld, intelligentie, liefde en wilskracht.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Rosman, B.L., Baker, L., Minuchin S., Psychosomatic Families: Anorexia Nervosa in Context, Harvard University Press, 1978.
- Palazzoli, M.S., Self-starvation: From Individual to Family Therapy in the Treatment of Anorexia Nervosa, J. Aronson, 1996.
