Waarom kinderen het moeilijk vinden om over misbruik te praten

Volgens de voormalige Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela is kindermishandeling een van de meest weerzinwekkende daden die er bestaan. Ongetwijfeld ervaren slachtoffers negatieve gevolgen die vaak de loop van hun leven kunnen veranderen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gorka Jiménez Pajares.

Laatste update: 14 april, 2023

Nelson Mandela zei dat “misbruik van kinderen voor altijd in hun lichaam en in hun ziel blijft”. Het misbruiken van een kind is inderdaad een afschuwelijke daad. Bovendien betekent hun kwetsbaarheid na het trauma dat ze het moeilijk vinden om over het misbruik te praten.

In het geval van seksueel misbruik gaat het meestal gepaard met dwang. Zo gebruikt de pedofiel vaak verachtelijke methoden, zoals omkoping of intimidatie. Hierdoor wordt de geest van het kind aangetast door de giftigheid van het trauma en wordt het mogelijk beroofd van zijn onschuld.

Verloren kindertijd

Er zijn verschillende gevolgen van kindermisbruik. Dat gezegd hebbende, zijn er meestal gemeenschappelijke patronen die helpen de feiten vast te stellen. Woede of verdriet maken deel uit van deze gemeenschappelijke noemer. Het kind geeft ook voortijdig zijn kindertijd op en daarmee zijn onschuld en het daarmee samenhangende vertrouwen.

Bovendien heeft zijn gevoel van eigenwaarde eronder te lijden, omdat het zich schuldig voelt en zich diep schaamt. Het misbruik doet hen zichzelf vragen stellen als: “Waarom heb ik het niet tegengehouden?”, “Waarom ik?” Ze komen steevast terug met het antwoord dat ze zwak, minder bekwaam of zelfs slecht zijn.

Bovendien blokkeert de aversieve emotionele intensiteit van de ervaring vaak hun herinnering aan het trauma in hun geheugen. Het is alsof het in hun hoofd is opgesloten achter een deur waar weinig sleutels voor zijn.

Als gevolg van deze ontkenning ervaren ze concentratieproblemen en gaan hun schoolprestaties achteruit. Ze kunnen zelfs dissociatieve episodes ervaren en zich “loskoppelen” van de wereld, omdat die hun niet de veiligheid biedt die ze nodig hebben.

Bovendien hebben verschillende onderzoeken aangetoond dat zowel seksueel misbruik als de gevolgen ervan erfelijk kunnen zijn. Als een kind bijvoorbeeld leert dat het “normaal” is om misbruikt te worden (omdat het voor hen een manier van leven is geworden), zullen ze waarschijnlijk een onzekere gehechtheidsstijl ontwikkelen. Als gevolg daarvan vertonen ze vaak zelfdestructief gedrag.

Kinderen vinden het moeilijk om over misbruik te praten omdat ze de hoop hebben verloren

Het vertrouwen van het misbruikte kind in volwassenen is als een vaas die met geweld tegen de muur is gegooid. Het is verbrijzeld. Het bereikt zijn hoogste niveau wanneer de dader (Spaanse link) een ouder, een broer, een vriend of iemand die ze kennen is.

Als een kind de mensen in zijn omgeving niet kan vertrouwen, groeien ze op met het gevaarlijke geloof dat ze niemand kunnen vertrouwen. Bovendien, als ze geloven dat ze niemand kunnen vertrouwen, hoe kunnen ze dan met iemand over het misbruik praten?

Het komt ook vaak voor dat de misbruiker probeert het kind het zwijgen op te leggen. Daarvoor gebruiken ze bedreigingen en leugens, maar ook geweld. Door hen het zwijgen op te leggen, dempen ze hun vermogen om hulp te vragen. Bovendien ontnemen ze hen de kans op een veelbelovende weg naar de toekomst.

Lippen verzegeld, maar geesten brandend van pijn

In het emotionele universum van het kind is zwijgen verre van oké. Ze zwijgen omdat ze zich schamen of omdat ze het willen vergeten. Of, omdat ze buitengewoon verward zijn, of het misbruik hebben genormaliseerd.

Het kan zelfs zijn dat ze zwijgen omdat hun taalvaardigheid (Engelse link) verstoord is en het nog een symptoom of vervolg van het trauma is. Achter dit soort mutisme gaan inderdaad veel angsten, zorgen en zorgen(Engelse link) schuil. Bijvoorbeeld:

• Ze kunnen in paniek raken over de reactie van de misbruiker als ze het aan iemand vertellen. Dit kan zijn omdat de misbruiker hen heeft bedreigd. Bijvoorbeeld verteld heeft dat hij zijn broer zou vermoorden als hij iets zou zeggen.
• Ze denken dat de mensen om hen heen hen zullen beschuldigen van liegen. Deze overtuiging, gecombineerd met intense schuld en schaamte, is een krachtig element dat hen ervan weerhoudt iemand over het trauma te vertellen.
• Ze zijn bang dat als ze het aan hun naasten vertellen, die niet meer van hen zullen houden. In feite komen dit soort gevoelens vaak voor na verkrachting door volwassenen. Het is niet verrassend dat dit geloof bij kinderen een hoger niveau kan bereiken.
• Zij geloven dat er niets zal gebeuren als ze het wel vertellen. Hoewel ze er waarde aan hechten om over het misbruik te praten, verwerpen ze de optie om dat te doen omdat ze denken dat het geen zin heeft.
• Ze kunnen geloven dat het feit dat ze misbruikt worden betekent dat iemand het zal opmerken en hen zal ‘redden’. Wanneer de redding echter uitblijft , voelen ze zich nog hopelozer. Deze gevoelens voeden zich weer met de ernst van het trauma.

De littekens van misbruik

Zoals je ziet, maakt kindermishandeling littekens in de toekomst van lijders. Dit kan zowel op psychisch als fysiek niveau zijn. In het geval van seksueel misbruik zijn er bijvoorbeeld talloze gevallen van seksueel overdraagbare ziekten, zoals HIV, het virus dat verantwoordelijk is voor AIDS.

Daarom is het van essentieel belang om op de hoogte te zijn van eventuele zeldzame gedragingen of opportunistische infecties bij minderjarigen, zodat we een kans hebben om hen te redden van de verschrikkingen van misbruik.