Volwassen worden

Wat houdt volwassen worden in? Wanneer vindt de overgang van kindertijd naar volwassenheid plaats? In dit artikel gaan we deze en enkele andere interessante vragen beantwoorden.

Mensen worden volwassen als ze een bepaalde wettelijke leeftijd bereiken. Dat betekent echter niet per se dat ze zich ook als zodanig beginnen te gedragen of zelfs denken op een manier die volwassen genoemd kan worden. Hoe vaak heb je bijvoorbeeld mensen gezien of ermee te maken gehad die, ondanks dat ze als volwassen beschouwd worden, zich nog steeds gedragen alsof ze tieners zijn of, nog erger, alsof ze kinderen zijn?

Chronologische leeftijd is geen precieze indicator van volwassenheid. Dat komt omdat volwassenheid ook afhankelijk is van de integrale ontwikkeling van andere componenten of dimensies van het menselijk wezen. In feite bereikt ieder mens de volwassenheid op verschillende leeftijden, en in zijn eigen tempo en tijd.

Volwassen worden

Op sociologisch niveau kunnen we zeggen dat iemand volwassen is als hij in staat is zichzelf te onderhouden, een belangrijke relatie is begonnen, of een huis voor zichzelf heeft gemaakt. Dat gezegd hebbende, zijn deze criteria niet voldoende om volwassenheid te definiëren. In feite zijn er andere variabelen die tussenbeide komen, zoals psychologische rijpheid (Spaanse link).

Het bereiken van dit soort rijpheid hangt af van de relatie en consolidatie van verschillende constitutieve elementen van het menselijk leven. Dit omvat de constructie van identiteit, emotionele en financiële onafhankelijkheid, de ontwikkeling van een waardesysteem, en het aangaan van gezonde relaties.

Bijgevolg wordt het begin van volwassenheid niet bepaald door uiterlijke criteria, zoals chronologische leeftijd of wettelijke status, maar door interne indicatoren, zoals een gevoel van autonomie, zelfbeheersing, en persoonlijke verantwoordelijkheid. In feite is het meer een mentale toestand dan een afzonderlijke gebeurtenis (Shanahan, Porfeli, & Mortimer, 2005).

Drie kenmerken die je volwassen maken

Volwassenheid wordt gedefinieerd door drie criteria:

• Je eigen verantwoordelijkheden aanvaarden.
• Onafhankelijke beslissingen nemen.
• Het verkrijgen van financiële onafhankelijkheid (Arnett, 2006).

In geïndustrialiseerde landen wordt meer tijd besteed aan het bereiken van deze doelen, en tegenwoordig worden meer gevarieerde routes gevolgd dan in het verleden.

1. Je eigen verantwoordelijkheden aanvaarden

Je wordt volwassen als je in staat bent op het leven te reageren. Kinderen en adolescenten hebben andere mensen om voor hun basisbehoeften kind te zorgen, zoals voedsel, kleding, en bescherming (thuis). Maar als je volwassen wordt, moet je deze zelf ter hand nemen.

Bovendien accepteer je, als je deze nieuwe levensfase ingaat, het feit dat het leven niet inhoudt dat je door een ander verzorgd wordt, dat problemen zich niet vanzelf oplossen, en dat je, om de essentiële feiten van het leven onder ogen te zien, zelf het initiatief moet nemen.

Je beseft ook dat je in staat bent je plichten als burger, kind, vriend, student, of arbeider te aanvaarden. In feite begin je te aanvaarden dat niemand verantwoordelijk is voor je leven behalve jijzelf.

2. Onafhankelijke beslissingen nemen

Je wordt volwassen als je ophoudt beslissingen te nemen als gevolg van druk van buitenaf. Als je je niet langer laat manipuleren als je belangrijke keuzes moet maken. Je ontwikkelt kritisch denken, begint zelf na te denken en de werkelijkheid te analyseren voor je belangrijke beslissingen neemt.

Als volwassene ben je verantwoordelijk als je beslissingen neemt, omdat je je bewust bent van die beslissingen en hun mogelijke gevolgen. Niemand anders is er verantwoordelijk voor, jij neemt de volle verantwoordelijkheid op je omdat je naar je eigen criteria, verlangens en waarden gehandeld hebt.

3. Financiële onafhankelijkheid verwerven

Financiële onafhankelijkheid is noodzakelijk als je volwassen wordt. Onafhankelijk zijn betekent inderdaad dat je te maken krijgt met de typische uitgaven van een autonoom leven. Bijvoorbeeld voedsel, huisvesting, nutsvoorzieningen, kleding, enz. Deze vorm van onafhankelijkheid stelt je in staat om met meer autonomie en vrijheid vooruit te gaan.

Dat gezegd hebbende, als je geen financiële onafhankelijkheid hebt, betekent dat niet noodzakelijk dat je niet volwassen bent. Volwassenheid hangt immers af van de wisselwerking van verschillende factoren. Het is niet zo dat de manifestatie van slechts één ervan daarvoor zorgt.

Bovendien zijn er bepaalde omstandigheden die financiële onafhankelijkheid moeilijk kunnen maken, zelfs als je ernaar verlangt. Bijvoorbeeld werkloosheid en het gebrek aan mogelijkheden om economisch te groeien.

Ontluikende volwassenheid

De overgang van kindertijd naar volwassenheid gebeurt niet in een oogwenk. In feite is het de som van vele delen. De volledige transformatie is een geleidelijk proces dat zich over verschillende jaren ontvouwt.

Voordat je volwassen wordt, maak je een tussenperiode van ontwikkeling door. Die noemt men de opkomende volwassenheid. Het is een overgangsfase tussen adolescentie en volwassenheid.

In deze ontwikkelingsperiode begin je initiatieven te ontplooien waarbij je een verstrekker bent, in plaats van een ontvanger. Het houdt in dat je je waarden en gedragingen consolideert om het welzijn van anderen te bevorderen. Je wordt ook verantwoordelijk en breidt je taken uit tot buiten die welke alleen jou aangaan.

Vijf kenmerken van opkomende volwassenen

Ontluikende volwassenheid (Engelse link) wordt gekenmerkt door het volgende:

• De verkenning van identiteit. Je begint na te denken over wie je bent, waar je naar toe wilt werken, en wat voor soort leven je wilt hebben.
• Instabiliteit. De herhaalde veranderingen van woonplaats als je naar de universiteit gaat is kenmerkend voor de jaren na de middelbare school.
• Autofocus. Bevrijd van de schoolroutine denk je na over wat je wilt doen, waar je heen wilt, en bij wie je wilt zijn.
• Het gevoel in het midden te staan. Je voelt je verantwoordelijk voor veel dingen in je leven, maar je bent nog niet volwassen.
• De mogelijkheden. Je gelooft dat je een goede kans hebt op een beter leven dan je ouders.

Ten slotte word je volwassen. Niet door het bereiken van een bepaalde leeftijd, maar wanneer je je identiteit opbouwt, zelfbeheersing ontwikkelt, onafhankelijkheid verwerft en autonome en verantwoordelijke beslissingen neemt. Verder ontwikkel je je eigen waardesysteem en kun je goede relaties aangaan.