Emotionele afhankelijkheid tijdens de adolescentie

Emotionele afhankelijkheid tijdens de adolescentie is zeer belangrijk. Aan de ene kant vanwege de aard van deze afhankelijkheid en aan de andere kant vanwege de ontwikkelingsfase waarin deze zich bevindt.
Emotionele afhankelijkheid tijdens de adolescentie
Alberto Álamo

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Alberto Álamo.

Laatste update: 27 december, 2022

De psychologie heeft tijd nodig om goed om te gaan met verschillende soorten emotionele problemen, zoals jaloezie of emotionele afhankelijkheid tijdens de adolescentie. Dat laatste heeft een aantal zeer karakteristieke kenmerken. We zullen ze in dit artikel bestuderen.

Onze dagelijkse interacties met mensen kunnen zeer complex zijn. De maatschappij waarin we leven, de nieuwe vormen van communicatie waar we nu over beschikken, en bepaalde persoonlijkheidskenmerken kunnen ertoe leiden dat mensen meer kans hebben om emotionele afhankelijkheid te ontwikkelen.

De meesten van ons zullen tijdens de verschillende stadia van ons leven oog in oog komen te staan met deze realiteit, maar het ideale moment om ermee om te gaan is tijdens de adolescentie.

Emotionele afhankelijkheid tijdens de adolescentie kan veel problemen veroorzaken, zowel voor degenen die er last van hebben als voor de mensen om hen heen. In dit artikel gaan we hier uitgebreid op in.

De adolescentie: een stadium van overgang en verandering

Als er één woord overheerst in deze vitale fase van ons leven, dan is het wel verandering. Deze veranderingen tijdens de adolescentie zijn zowel biologisch als sociaal. Veel van deze veranderingen hebben een impact op de emoties, gedachten en gedrag van tieners. Het is zelfs niet overdreven om te zeggen dat onze persoonlijkheid zich in deze fase sterk ontwikkelt.

Het belangrijkste in deze fase is echter niet zozeer de verandering, als wel hoe deze veranderingen plaatsvinden. Het feit is dat veel van deze veranderingen, of ze nu fysiek, sociaal, emotioneel of seksueel zijn, allemaal heel snel ontstaan. Zo snel, dat tieners vaak ook de middelen of de volwassenheid missen om ermee om te gaan.

We moeten er rekening mee houden dat de emotionele veranderingen zich in een bepaalde context voordoen. Wat we hier proberen te zeggen is dat adolescentie een sociaal concept is. Dit komt omdat sociale invloeden een grote invloed hebben op de manier waarop tieners leven en zich ontwikkelen tijdens deze jaren van groei en verandering.

Emotioneel gezien hebben tieners bijvoorbeeld vaak te maken met extreme druk. De meeste tieners zoeken acceptatie in hun sociale groepen om zich aan te passen aan de omgeving waarin ze opgroeien.

Hun gedrag is gebaseerd op het integreren in de groep waartoe ze het liefst behoren. Er kan ook allerlei soorten druk in relaties ontstaan, die ook voor hen veel ongemak kunnen opleveren.

In deze relaties moeten ze leren om zich emotioneel te binden. Niet iedereen heeft namelijk voldoende zelfvertrouwen of sociale vaardigheden om grenzen te stellen of om zijn gevoelens zo goed mogelijk te communiceren.

Emotionele afhankelijkheid in de adolescentie

Hoewel we emotionele afhankelijkheid in relaties hebben genoemd, zijn er ook andere emotionele afhankelijkheden. Deze omvatten moederlijke of vaderlijke relaties en ook niet-romantische vriendschappen.

We richten ons nu echter alleen op liefdesrelaties. Daarbij kijken we ook naar veel verschillende soorten van emotionele afhankelijkheid. Ze hebben allemaal de volgende kenmerken gemeen:

  • Behoeften. Wanneer iemand een emotionele afhankelijkheid heeft, dan creëert dat een behoefte of een set van behoeften. Deze behoeften draaien om het verlangen of de behoefte om tijd door te brengen met hun partner, maar ook om door hen geaccepteerd te worden.
  • Angst. De basis van emotionele afhankelijkheid (en ook van jaloezie) is meestal angst, zoals angst voor verlatenheid, angst voor afwijzing of angst voor eenzaamheid.
  • Verlies van vrijheid. Elke vorm van emotionele afhankelijkheid zal onze vrijheid op de een of andere manier beïnvloeden. Emotionele afhankelijkheid betekent namelijk vaak dat we moeten stoppen met het doen van dingen die we leuk vinden of stoppen met het omgaan met mensen waar we ons prettig bij voelen.
  • Effect op gedrag, gedachten en emoties. De behoeften die tieners ervaren beïnvloeden hun op emotioneel en cognitief niveau, maar ook hun gedrag. De perceptie van de werkelijkheid verandert vaak zo veel dat de persoon niet eens beseft dat hij of zij emotioneel afhankelijk van anderen is. Natuurlijk merken de mensen om hen heen vaak wat er gebeurt.
  • Sociaal isolement. Door meer aandacht te besteden aan hun partner, zal de tiener onvermijdelijk minder tijd doorbrengen met andere mensen. Wie emotioneel afhankelijk is, zal steeds meer tijd met zijn partner willen doorbrengen. Dit betekent onvermijdelijk dat ze steeds minder tijd met de rest van hun sociale omgeving zullen doorbrengen.

Wederzijdse emotionele afhankelijkheid

Daarnaast moeten we ook rekening houden met wederzijdse emotionele afhankelijkheid of emotionele codependentie. Dit komt bij beide partners voor en heeft de neiging om de negatieve gedragspatronen die deze afhankelijkheid definiëren te benadrukken.

Wanneer een tiener emotioneel afhankelijk is van zijn partner, dan moet je hem of haar niet meteen adviseren om die persoon te verlaten. Het is veel beter om openlijk met hen te praten en vooral te luisteren.

Steun en empathie zijn de sleutel tot het omgaan met mensen met emotionele afhankelijkheid. Hoewel je deze situatie van buitenaf duidelijk kunt zien, zien degenen die er mee leven het niet op dezelfde manier. We moeten het feit respecteren dat ze tijd nodig hebben om de adviezen die je hen geeft te verwerken.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.