Vijf verborgen controlemechanismen in relaties tussen mensen
Soms gebruiken mensen in relaties verborgen controlemechanismen. Het is een manier om zich ten dienste van een andere persoon te stellen zonder het volledig duidelijk te maken.
Bedekte controlemechanismen zijn strategieën die sommige mensen gebruiken om het gedrag van de personen om zich heen te manipuleren. Deze mensen gebruiken ze omdat ze anderen onder controle willen houden en domineren. Ze zijn dus altijd tegen het feit dat iemand zichzelf kan helpen.
Soms zijn deze pogingen om controle uit te oefenen heel duidelijk. Het dwingende gedrag is rechtstreeks en laat geen twijfel. We geven enkele voorbeelden.
Toevallig vragen dat iets op een bepaalde manier uitgevoerd wordt, roepen gebruiken als een manier om anderen te intimideren of anderen onder druk zetten. In andere gevallen blijven deze controlemechanismen echter onopgemerkt.
“Pogingen om die tweeledigheid te overwinnen, om de grilligheid te temmen en het ongebreidelde tam te maken, om het onbekende voorspelbaar te maken en om de vrij rondlopende mensen te ketenen – al die dingen klinken als de doodstraf voor de liefde.”
-Zigmunt Bauman-
Het is heel moeilijk om verborgen controlemechanismen te herkennen. Ze verstrikken mensen in een web van verwarring waarin ze gedurende een lange tijd kunnen blijven zitten.
In dit artikel bespreken we de vijf controlemechanismen die het meest voorkomen.
Vijf verborgen controlemechanismen
1. Controle uitoefenen door de ander een schuldgevoel te geven
Dit is één van de meest voorkomende en meest schadelijke controlemechanismen. Het bestaat eruit dat iemand gedachten of ideeën in de geest van iemand anders laat groeien waardoor die andere persoon zich schuldig voelt. Dit controlemechanisme kan in alle soorten relaties tot uiting komen. Het komt echter meer voor tussen ouders en kinderen of bij koppels.
Dit is één voorbeeld van dit controlemechanisme. Iemand zegt “Zie eens wat ik allemaal voor jou gedaan heb.” De mensen die dit zeggen, houden alle goede dingen bij die ze voor een andere persoon gedaan hebben. En ze herinneren die andere persoon er vaak aan.
Dan spelen ze ook het slachtoffer om hen met een schuldgevoel op te laden. Vaak gebruiken manipulerende mensen dit schuldgevoel om de controle in handen te blijven houden.
2. Wederzijdse afhankelijkheid
Dit bedekte controlemechanisme verwarren we vaak met diepgaande liefde. Het sleutelwoord hier is “behoefte.” Het omvat gedragingen die de andere persoon het gevoel geven dat hij in het leven van de manipulator essentieel is. Zinnen als “Ik kan niet leven zonder jou” zijn voorbeelden van dit controlemechanisme.
Tegelijkertijd kan wederzijdse afhankelijkheid ook de tegenovergestelde boodschap overbrengen: “Jij hebt mij nodig.” Op deze manier ontwikkelt de manipulerende persoon een reeks gedragingen om te voorkomen dat de andere persoon dingen doet waartoe ze eigenlijk zelf in staat zijn.
Om anderen onder controle te houden bieden ze soms ook aan om dingen voor hen te doen. Ze helpen hen zelfs wanneer de ander daar niet om gevraagd heeft.
3. Eerst liefde tonen en er daarna mee ophouden
Dit mechanisme is gebaseerd op de manipulatie van genegenheid. De manipulator toont de andere persoon alleen liefde wanneer hij of zij doet wat ze ook maar willen. Tegelijkertijd houden ze op met liefde tonen wanneer de persoon die ze proberen onder controle te houden, niet langer hun vragen beantwoordt.
Het is eigenlijk een vorm van emotionele chantage die niet heel duidelijk is. Vaak eist de manipulator ook gehoorzaamheid. Hij beweert dan dat het voor het welzijn van de andere persoon is. Of ze kunnen er zelfs op wijzen dat genegenheid geven en afnemen een manier is om gezonde grenzen te stellen.
4. Een gemeenschappelijk doel hebben
De manipulator “verkoopt” één van zijn doelen aan de andere persoon. Een individueel doel wordt dus een gemeenschappelijk doel. Dit gebeurt zelfs al is de andere persoon niet volledig overtuigd dat ze dit voor zichzelf echt willen.
De manipulerende persoon zal er ook geen probleem mee hebben om zijn ontgoocheling te uiten als de andere persoon zich niet aan zijn doel aanpast. Hij zal zijn teleurstelling tonen als de ander niet alles doet wat hij kan om het te verwezenlijken.
5. Emotionele incest
Emotionele incest is één van de verborgen controlemechanismen die een enorme invloed hebben op families. Dit is een soort mechanisme dat vooral optreedt tussen ouders en kinderen. De manipulator geeft het kind het gevoel dat hij of zij alles is voor zijn of haar ouders. Het is zij tegen de wereld.
Uiteindelijk zorgen de kinderen dan voor hun ouders (parentificatie). Ze steunen hen, springen hen bij en begeleiden hen door de moeilijke momenten heen. De kinderen kunnen zelfs de verantwoordelijkheid opnemen voor dingen waarvoor hun ouders eigenlijk moeten zorgen.
Ze leren te geven zonder iets terug te verwachten. Dit zorgt ervoor dat ze het moeilijk krijgen om te begrijpen wat individualiteit is.
Al deze verborgen controlemechanismen glippen elke dag door de mazen van het net onze menselijke relaties binnen. Achter deze mechanismen verbergen zich onzekerheid of frustratie.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Tirapu-Ustárroz, J., García-Molina, A., Luna-Lario, P., Roig-Rovira, T., & Pelegrín-Valero, C. (2008). Modelos de funciones y control ejecutivo (II). Revista de neurología, 46(12), 742-750.