Het verschil tussen verwende kinderen en kinderen onbekwaam maken

Een kind grootbrengen is een ingewikkelde kwestie geworden. En we begrijpen nog steeds niet waarom. Er zijn veel ouders die zich in bochten wringen om hun kroost gelukkig te houden. In hun streven naar dit verlangen worden ze vaak geconfronteerd met een tegenstrijdigheid – hoe meer ze proberen, hoe minder ze bereiken. De meest verwende kinderen zijn ook vaak de kinderen die het meest lijden onder wat ze niet hebben.

Gezegd wordt dat de nieuwe generaties ‘moe geboren worden’. Tegenwoordig lijken veel kinderen geen flauw idee te hebben wat een wekker is. Die kan duizenden keren afgaan en nog liggen ze in bed, alsof er niets gebeurd is. De ouders moeten hen meerdere keren roepen en aanporren om op te staan en naar school te gaan.

Veel ouders weten dat dit niet juist is. Toch laten ze het voortdurend gebeuren. Want ze zitten gevangen in de dynamiek die ze zelf gecreëerd hebben. Misschien willen ze de confrontatie met hun kind niet aangaan. Ze hebben dan het gevoel dat ze niet het gezag hebben om dit te doen. Of ze dragen een gewicht op hun schouders en proberen zichzelf een beter gevoel te geven. Dat doen ze dan door toegeeflijker te zijn. Op die manier blijven ze achter met verwende kinderen.

De waarheid is dat veel kinderen tegenwoordig enorm lui geworden zijn. Ze maken hun bed niet op. Bovendien hebben ze geen idee wat er moet gebeuren om ervoor te zorgen dat hun kleding er schoon en gestreken uitziet. Soms zijn ze zelfs niet zo klein meer. Want sommige kinderen die al een redelijke leeftijd hebben, gedragen zich ook nog op dezelfde manier. Wat gebeurt er hier?

Ik wil niet dat mijn kind meemaakt wat ik meegemaakt heb…

Sommige ouders vinden dat de kinderen bepaalde taken niet moeten doen. Want zij gaan ervan uit dat inspanning en moeilijke situaties vormgeven aan de ergste nachtmerries waarmee hun kinderen geconfronteerd kunnen worden. Het is dus gemakkelijker om hen niet te vragen iets te doen. Deze ouders idealiseren het leven en beschrijven het in ‘paradijselijke’ termen. Dat is immers wat ze voor hun kinderen willen, een kleurrijk paradijs, waar ze zonder problemen kunnen opgroeien.

In hun huis bouwen de ouders een soort ‘all-inclusive resort’ uit. De kinderen krijgen kost en inwonen en hoeven zelfs niet voor ‘hun dingen’ te zorgen, laat staan voor de dingen van anderen. Warm eten is voorzien en het bed is zacht en altijd opgemaakt. Maar zo creëren ouders verwende kinderen.

Bovendien eindigt het hier niet. Want deze ouders leren het kind ook de vervoeging van het werkwoord ‘vragen’ wanneer ze ook maar iets willen. Dat is wat kinderen het beste kennen – vragen. Het is het enige dat ze hoeven te doen om te krijgen wat ze willen. ‘Waarom geven we hen niet de beste telefoon als dat hun eigenwaarde helpt?’, ‘Waarom zouden we niet de beste kleding voor hen kopen? Ik wil niet dat mensen zeggen dat ze er dakloos uitzien.’

‘Ik wil niet dat mijn kind meemaakt wat ik meegemaakt heb’ is een gedachte die vaak tot een ramp leidt – en zal blijven leiden. Misschien is het een manier waarop we proberen onze eigen problemen goed te maken zonder ze op te lossen, of het is een uiting van onze eigen beperkingen. Maar het is niet juist om onze kinderen alleen met liefde op te voeden. Want kinderen moeten ook voldoening ervaren en leren hoe niet lui te zijn.

Wie is verantwoordelijk voor wie?

Veel ouders zijn bang voor hun verwende kinderen. Hun angst is gerechtvaardigd. Dit geldt vooral als we er rekening mee houden dat lichamelijke agressie tegen ouders in alle westerse landen gestegen is. In sommige landen komt dit meer voor dan in andere. Maar in het algemeen hebben de percentages al getallen met twee cijfers bereikt. Een grote groep kinderen straft hun ouders met lichamelijk geweld. Andere kinderen doen dit op een emotionele manier. Een groot deel van de samenleving blijkt getiranniseerd te worden door ‘snotapen’.

Bovendien zijn veel ouders niet in staat om beslissingen te nemen zonder eerst met hun kind te overleggen. We moeten ons de vraag stellen – raadplegen ze hun kinderen of… vragen ze hun toestemming? Het kan gebeuren dat de ouders op vakantie willen gaan en hun ouderlijke thuis bezoeken. Maar hun kind wil niet. Dus vragen ze het eerst aan het kind om problemen te vermijden. Ze zijn bang voor de reactie van het kind en de schade die ze kunnen veroorzaken.

Verwende kinderen creëren

Het resultaat van deze opvoedingsvormen is eigenlijk een ijdel persoon. Maar dat is niet het enige gevolg. Deze verwende kinderen worden ook passief, leeg, aanmatigend, onverdraagzaam en egoïstisch. En dat is precies het soort mensen dat vaders en moeders niet in de buurt van hun kind willen. Het is exact het soort mensen dat zonder enige zinvolheid leeft, zelfs niet voor zichzelf.

Onze grootouders en overgrootouders gebruikten de ‘riem’. Maar het is ook niet nodig om de militaire toer op te gaan om verantwoordelijke volwassenen op te voeden. Het is zelfs nog een verwerpelijkere weg dan buitensporige toegeeflijkheid. Want het brengt de integriteit van het kind in gevaar.

Maar één ding is zeker – het is de vader of de moeder die de beslissingen neemt. Ze moeten hun kinderen ook betrekken in huishoudelijke taken en verantwoordelijkheden verdelen zonder als of maar. Een brute ouder brengt een kind groot dat zich minderwaardig voelt. Een toegeeflijke en gehoorzame ouder voedt ijdele kinderen op. Maar een ouder die weet hoe hij met genegenheid grenzen moet stellen en bewaren, vormt sterke kinderen. En een zwakke ouder zal de strijd moeten aangaan met verwende kinderen.