Verraadtrauma: een pijnlijke en al te vaak voorkomende ervaring
Als een hart door verraad breekt, maakt het geen geluid. Maar voor de lijder breekt zijn hele wereld in duizend stukjes, en de kosten om die weer in elkaar te zetten zijn niet te overzien. Dit komt omdat de psychologische impact van verraad een van de meest traumatische ervaringen voor de mens vormt. Daarom moeten we dit soort situaties niet onderschatten.
Maar verrassend genoeg worden we vaak aangespoord om de bladzijde om te slaan en verder te gaan met dit soort ervaringen. Ons wordt verteld dat we niet te veel belang moeten hechten aan die snauw van een vriend, een onaangename actie van een broer of zus, of een onverwachte kwetsende daad van een collega.
Om nog maar te zwijgen van relatieverraad? Het zijn vaak verwoestende gebeurtenissen die voortdurend echo’s bij ons achterlaten.
In feite is de wond van een verraad als een litteken op de hersenen en een aanval op de basisprincipes van overleven. We moeten sociale banden opbouwen om ons veilig te voelen. Als deze falen, storten veel van onze mentale en emotionele fundamenten in. Genezing ervan is een must.
Bij een verraadtrauma is het belangrijk om onszelf niet de schuld te geven.
Verraadtrauma
Verraadtrauma definieert de psycho-emotionele ervaring die wordt geleden nadat de banden van vertrouwen zijn verbroken of geschonden. Deze ervaring kan worden veroorzaakt door één of meerdere personen en zelfs door sommige instellingen. Het begrip werd in 1994 bedacht door de academicus Jennifer Freyd. Zij benadrukte het belang van meer aandacht voor dit soort ervaringen.
In een van haar meest prominente werken (Engelse link), Betrayal Trauma: The Logic of Forgetting Childhood Abuse, 1998, beweert Freyd dat kinderen die mishandeld en misbruikt worden door hun ouders, naast het trauma dat met zulke daden gepaard gaat, ook een verraadtrauma ontwikkelen.
Het gevoel dat hun leven afhangt van het soort mensen dat hen kwaad doet, veroorzaakt inderdaad diepe psychische pijn in de geest van kinderen. Sommigen wissen of blokkeren deze gebeurtenissen uit hun herinneringen.
Sterker nog, als kinderen afhankelijk zijn van degenen die hen leed berokkenen, kunnen hun hersenen die daden verdringen in de vorm van verdedigings- (en overlevings)mechanismen. Dit zijn complexe situaties.
Soorten verraadtrauma’s
Als we denken aan de trauma’s veroorzaakt door teleurstellingen en verraad, zullen we misschien onmiddellijk die visualiseren die veroorzaakt worden door emotionele relaties. Er zijn echter vele soorten en ze zijn allemaal even schadelijk.
De impact van een verraad hangt altijd af van hoeveel we afhankelijk zijn van die figuren die onze pijlers van vertrouwen ondermijnen. Hier volgen de verschillende soorten verraadtrauma’s.
- Gehechtheidsfiguren (familieleden). Dit is het meestvoorkomende type.
- Institutioneel verraad. Het gebeurt wanneer instellingen of organisaties die ons zouden moeten steunen of onze behoeften zouden moeten dekken tegen ons handelen of ons verwaarlozen. Het gaat meestal om sociale, gezondheids-, militaire instellingen, enz.
- Romantisch verraad. Relaties zijn veelvoorkomende scenario’s van verraadtrauma’s. Ze verschijnen door ongelukkigheid, leugens en ook geweld binnen het stel.
- Het wegvallen van vertrouwen tussen vrienden. Deze ervaringen kunnen bijzonder pijnlijk zijn.
De manifestatie van verraadtrauma’s
Rush University (VS) deed onderzoek (Engelse link) om deze psychologische realiteit te begrijpen. Zij stelden dat een verraad lichamelijke en psychische gevolgen kan achterlaten.
Bovendien stelden de onderzoekers dat hoe intiemer de banden zijn met de figuren die ons bedreigen, hoe groter de gevolgen zijn die we eraan overhouden. Dit zijn de gevolgen die ze waarnamen.
- Posttraumatische stressstoornis.
- Angst, die leidt tot depressieve symptomen.
- Problemen in de regulatie van emoties.
- Alexithymie. (Bij kinderen die een verraadtrauma van hun verzorgers meemaken).
- Dissociatie. (De geest maakt zich los van het huidige moment of verdringt de traumatische ervaring).
- Lijders vertrouwen mensen niet meer en er ontstaan problemen in relaties.
- Eetstoornissen (TCA).
- Lichamelijke gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld spijsverteringsstoornissen, vermoeidheid, allergieën, enz.
Veel verraad komt uit het niets zonder verklaringen. Bovendien, hoezeer we ook proberen betekenissen te vinden, die zijn er niet. Dit is voor ons uiterst moeilijk te accepteren.
Hoe psychologisch trauma te behandelen
In de wereld van vandaag zijn we vastbesloten onszelf ervan te overtuigen dat we pijn moeten vermijden en verder moeten gaan. Toch hebben de meesten van ons wel eens verraad meegemaakt. Wat doen we echter meestal na deze ervaringen? In de regel knarsen we onze tanden, onderdrukken onze pijn en proberen het te vergeten.
Maar het verdringen van wat er gebeurd is werkt niet altijd. Over het algemeen blijft het substraat van woede, verdriet en zelfs schuld altijd bestaan. Het is noodzakelijk om de wond van alle verraad aan te pakken. Hier zijn enkele richtlijnen:
Laat ruimte voor de pijn van het verraad en beschrijf die
De eerste stap is het herkennen van de pijn, ruimte laten voor de ervaring van het verraad en die beschrijven. We moeten eerlijk zijn tegen onszelf en laten zien hoe we ons voelen.
Emoties opsporen
Verraad wekt hoge emotionele ladingen op die gevoed worden door uiterst complexe toestanden. Bijvoorbeeld verdriet, woede, hopeloosheid en zelfs schuldgevoel. Het kan nuttig zijn om deze gewaarwordingen en emoties op te schrijven of ze te delen met onze naasten. Hardop uitdrukken hoe we ons voelen kan inderdaad veel helpen.
Zoek na het herkennen van de wond psychologische steun
Achter dit soort trauma’s kan ook ander verraad schuilgaan. In feite bereiken we vaak de volwassenheid zonder de wonden te helen die onze ouders in de kindertijd hebben veroorzaakt. In deze gevallen wordt het gewicht van de geschonden en beschadigde affectieve banden een zware last. Ze staan vaak ons vermogen in de weg om op volwassen leeftijd welzijn te bereiken.
Ten slotte, als je lijdt onder traumaverraad, moet je de steun zoeken van professionals die gespecialiseerd zijn in trauma. Het aanpakken van deze wonden kan een lange en pijnlijke reis zijn, maar het is mogelijk om welzijn te bereiken en een gevoel van rust terug te krijgen, samen met gevoelens van zelfliefde.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Babcock RL, DePrince AP. Childhood betrayal trauma and self-blame appraisals among survivors of intimate partner abuse. J Trauma Dissociation. 2012;13(5):526-538. doi:10.1080/15299732.2012.694842
- Gagnon, K. L., Lee, M. S., & DePrince, A. P. (2019). Victim–perpetrator dynamics through the lens of betrayal trauma theory. In The Abused and the Abuser (pp. 131-140). Routledge.
- Goldsmith RE, Freyd JJ, DePrince AP. Betrayal trauma: associations with psychological and physical symptoms in young adults. J Interpers Violence. 2012;27(3):547-567. doi:10.1177/0886260511421672
- Freyd, J. J. (1996). Betrayal trauma. Encyclopedia of psychological trauma, 76.
- Kahn, L. (2006). The understanding and treatment of betrayal trauma as a traumatic experience of love. Journal of Trauma Practice, 5(3), 57-72.