Van iemand houden met zelfdestructief gedrag

Als je van iemand houdt die zelfdestructief is, vergeet dan niet om je eigen welzijn te beschermen. Dat komt omdat je ze alleen als je gezond bent, kunt helpen zonder te oordelen en ze kunt begeleiden bij het zoeken naar bronnen en professionele hulp.
Van iemand houden met zelfdestructief gedrag
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Houden van iemand met zelfdestructief gedrag betekent leven in een spiraal van lijden. Je voelt de aanhoudende behoefte om hen te redden, te repareren en te helpen veranderen. Er zijn echter weinig dingen frustrerender dan te zien hoe dit schadelijke gedrag, verre van te verdwijnen, aanhoudt en zelfs intensiveert.

Je moet begrijpen dat hun realiteit wordt beheerst door impulsen die voor hen buitengewoon moeilijk te beheersen zijn. Het is ook te wijten aan denkpatronen en cognitieve vooroordelen die een benadering vormen die alleen naar het negatieve en catastrofale kijkt. Bovendien faalt hun gevoel van eigenwaarde. In feite kunnen ze ook lijden aan psychologische trauma’s.

Verslavingen, zelfbeschadiging, gebrek aan zelfvertrouwen, neiging tot isolement, jaloezie, genotzucht en de hardnekkige obsessie dat alles mis gaat voor hen. Zelfdestructief gedrag manifesteert zich op vele manieren. Toch is het resultaat altijd hetzelfde: ongeluk en lijden.

Van zo iemand houden is een vorm van langzame verstikking die je slecht kan treffen. Daarom is het van cruciaal belang om te weten hoe u dit soort situaties kunt begrijpen en ermee kunt omgaan. Laten we eens kijken hoe het moet.

Zelfdestructieve mensen hebben één ding gemeen. Ze haten zichzelf allemaal. Wanneer mensen zichzelf echter verachten, gaan ze ervan uit dat ze geen hulp verdienen.

Verdrietig meisje symboliseert wat het is om van iemand te houden met zelfdestructief gedrag

Zelfvernietigend gedrag

Een persoon vertoont zelfdestructief gedrag wanneer hij acties en beslissingen laat zien die indruisen tegen zijn eigen belangen en zijn fysieke en psychologische welzijn. Harvard Medical School deed onderzoek (Engelse link) dat suggereerde dat de oorsprong van dit gedrag vaak ligt in trauma’s uit de kindertijd.

In feite zouden factoren als misbruik, emotionele afstandelijkheid of het verlies van een ouder achter deze realiteit kunnen zitten. Toch kunnen ook biologische en contextuele factoren niet worden uitgesloten.

Wat echter altijd wordt gezien, is een onvermogen om een stabiel leven te behouden en te genieten van plezierige ervaringen. Bovendien zijn patiënten zich niet bewust van de liefde die hen omringt.

Hier zijn enkele voorbeelden van het gedrag en de reacties van dit soort mensen:

  • Laag zelfvertrouwen.
  • Neiging tot negativiteit.
  • Zelfmedelijden. Met andere woorden, erop aandringen dat alles mis gaat voor hen, in de mate dat ze lijken te genieten van hun gevoelens van nutteloosheid of pech
  • Onvermogen om met problemen om te gaan, hoe klein ook.
  • Negatief zelfbeeld.
  • Constante interpersoonlijke problemen. Bijvoorbeeld de neiging om ruzie te maken en het onvermogen om zich op korte of lange termijn ergens aan te binden.
  • Eetgedragsproblemen en een neiging tot zelfbeschadiging.
  • Zelfmoordgedachten.
  • Sociale isolatie.
  • Weigering om enige hulp te aanvaarden.
  • Emotionele chantage en slachtofferschap.

Achter zelfdestructief gedrag gaat vaak een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) schuil.

Scène om weer te geven wat het is om van iemand te houden met zelfdestructief gedrag

Van iemand houden met zelfdestructief gedrag: hoe kun je helpen?

Van iemand houden met zelfdestructief gedrag betekent dat je je constant afvraagt waarom jouw genegenheid niet genoeg is om te willen veranderen. Je vraagt ze dingen als ” Waarom stop je niet met drinken omwille van mij?” of “Als je van me houdt en je weet dat ik altijd aan je zijde sta, waarom denk je dan aan zelfmoord?”

Als je een relatie hebt met iemand die niet van zichzelf houdt, die geen hulp zoekt en niet eens probeert te veranderen, bezwijk je uiteindelijk onder het gewicht van je gevoelens van frustratie en afwijzing. Ook van verlating. Dat komt omdat als ze zichzelf niet respecteren, ze zeker niet weten hoe ze van je moeten houden zoals je verdient. Hoe moet je handelen in deze situaties? Hier is wat advies.

1. Begrijp de psychopathologische realiteit van je partner

Een zelfdestructief persoon onderschat of is zich niet bewust van de impact van zijn acties op zichzelf of anderen. Ze zitten vast in ontkenning en een spiraal van schaamte.

Het is inderdaad nooit gemakkelijk om je bewust te worden van de eigen impulsen en gedragingen. Houd er rekening mee dat deze klinische realiteit altijd een symptoom is van een onderliggende aandoening, van een psychisch probleem dat moet worden behandeld.

Ze kunnen bijvoorbeeld worden geconfronteerd met trauma, borderline-persoonlijkheidsstoornis, angststoornissen of depressie, enz. Je kunt echter niemand dwingen te veranderen als ze de noodzaak niet begrijpen.

2. Bescherm je eigen psychische gezondheid

Houden van een persoon met zelfdestructief gedrag kan je naar de rand van een afgrond leiden. Je offert jezelf op en verwaarloost uiteindelijk je eigen basisbehoeften, soms tot emotionele en psychologische uitputting. Als je echter echt wilt helpen, moet je grenzen stellen en begrijpen dat het niet je missie als partner is om ze te ‘redden’.

Het is namelijk jouw taak om bij hen te zijn, hen in alles te ondersteunen, maar altijd je integriteit te bewaken.

3. Wees je bewust van wat je NIET moet doen

Er zijn een aantal dingen die je nooit moet doen. Ze zijn als volgt:

  • Geobsedeerd raken door het gedrag van je partner en deze persoonlijk opvatten.
  • Ze chanteren. Bijvoorbeeld. dingen zeggen als ” Als je echt van me hield, zou je dit niet doen.”
  • Schaamte of vernedering gebruiken om hen aan te sporen te veranderen. Bijvoorbeeld door tegen ze te zeggen: “Ik schaam me voor hoe je je gedraagt.”
  • Ze vertellen dat ze ziek of gek zijn en dringend hulp nodig hebben. Dit soort woorden zetten ze alleen maar in de verdediging en ze komen nog verder van je af.

Enkele strategieën die kunnen helpen

Houden van een persoon met zelfdestructief gedrag betekent te maken hebben met iemand die kwetsbaar is, die externe steun vermijdt, en die er ook van uitgaat dat hij geen hulp verdient. Om deze reden moet je temperen wat je zegt en wat je doet. Hier zijn een paar ideeën:

  • Herinner hen eraan dat je van ze houdt en dat je aan hun zijde staat. Veroordeel ze niet.
  • Toon medeleven. Laat hen weten dat je begrijpt hoe ingewikkeld en uitdagend zo’n situatie voor hen moet zijn.
  • Vertel ze dat ze het verdienen om zich goed te voelen, gelukkig te zijn en dat er altijd hulp voor hen beschikbaar is wanneer ze maar willen.
  • Communiceer het feit dat je op hun kracht vertrouwt om betrokken te raken bij een psychotherapeutisch proces en hun situatie met professionele hulp te overwinnen.

Last but not least, laten we nog een aspect bekijken. Soms gedragen zelfdestructieve mensen zich op een manier die schadelijk is voor anderen. Er kan bijvoorbeeld gewelddadig gedrag ontstaan. Als je een gewelddadige relatie hebt, is het volkomen normaal en raadzaam om ervoor te kiezen om de relatie te beëindigen.

Soms echter, in een obsessie om een ander te redden, breng je jezelf in gevaar. Houd daarom altijd je eigen grenzen voor ogen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Beck, Aaron T.; Kovacs, Maria; Weissman, Arlene (1979). “Assessment of suicidal intention: The Scale for Suicide Ideation”. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 47 (2): 343–352. doi:10.1037/0022-006X.47.2.34
  • Gvion, Yari (2015). “Traumatic Experiences and Their Relationship to Self-Destructive Behavior in Adolescents”. Journal of Infant, Child, and Adolescent Psychotherapy. 14 (4): 406–422. doi:10.1080/15289168.2015.1090863
  • van der Kolk, Bessel (December 1991). “Childhood Origins of Self-Destructive Behavior”. The American Journal of Psychiatry. 12: 1665–1671.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.