Toen ze haar al hadden afgeschreven, deed ze plotseling iets magisch…

Je hebt vast wel vaker gehoord hoe belangrijk het is om een goede eerste indruk te maken. Die eerste impact die we op anderen hebben is bepalend voor het beeld dat zij van ons zullen hebben, en voor hun idee van wie wij zijn. Deze eerste indruk kan ons echter ook op het verkeerde spoor zetten.

Psychologen aan de Universiteit van Glasgow (Schotland) en de Princeton Universiteit (VS) hebben aangetoond dat simpelweg ‘hallo’ zeggen al voldoende kan zijn om het een en ander op te maken over het persoonlijkheidstype van deze persoon.

Hoe vaak heb je wel niet een eerste indruk van iemand gekregen die later eigenlijk helemaal niet overeenkwam met de werkelijkheid? We kunnen onze eerste indrukken nooit volledig vertrouwen, omdat we deze indrukken baseren op kleine elementen, om zo een beeld te krijgen van de persoon die voor ons staat. Laten we echter niet vergeten dat we deze persoon eigenlijk helemaal niet kennen, en dat hij ons zomaar eens zou kunnen verrassen.

De eerste indruk en vooroordelen

Op basis van een eerste indruk vormen we een positieve of negatieve mening over iemand. Hun manier van lopen, van praten, de gebaren die ze maken, dit kan ons allemaal hints geven over hoe hun persoonlijkheid in elkaar kan zitten. Hierdoor kunnen we zelf verschillende houdingen aannemen, van een accepterende of afwijzende houding, tot een onverschillige houding.

Deze eerste ideeën die we over iemand hebben, hebben echter ook een hoop te maken met onze vooroordelen. Onze vooroordelen kunnen de meeste problemen veroorzaken, aangezien we het beeld dat we in eerste instantie gevormd hebben, naderhand zullen proberen te bevestigen.

Deze situatie doet zich meestal voor wanneer we te maken hebben met iemand die we nog niet kennen, maar over wie we wel het een en ander gehoord hebben. Zelfs als we weigeren dit te accepteren, hebben we op basis van de meningen van anderen in ons eigen hoofd al een beeld gevormd over deze persoon. In dit geval is het heel belangrijk om je niet door de meningen van anderen mee te laten slepen en om te proberen om je eigen mening te vormen.

Volgens Alexander Todorov duurt het slechts veertig milliseconden om een mening te vormen over een vreemde. Zoals je kunt zien, is het grootste probleem met eerste indrukken en vooroordelen het gegeven dat we een snelle, anticiperende mening vormen over iemand die we eigenlijk niet kennen. Als dit zo duidelijk het probleem is, waarom proberen we het dan niet op te lossen? Waarom zijn we niet iets geduldiger voordat we iemand op de verkeerde manier proberen te definiëren? Omdat we geconditioneerd zijn.

Onze eerste indruk zal altijd nauw verbonden zijn aan onze vooroordelen, of dit nu komt doordat we al van alles over de persoon die voor ons staat gehoord hebben, of omdat we overtuigd zijn van bepaalde algemene vooroordelen die ons op dat eerste ogenblik verblinden. Enkele voorbeelden kunnen zijn ‘alle blondines zijn dom’ of ‘alle mannen die vrouwelijke kenmerken hebben zijn homoseksueel’.

Onze eerste indruk wordt zo snel gevormd dat we binnen een moment dat nog korter is dan een ogenblik, een hoop informatie ‘vergaren’ over deze individu. Wat zou er dan ook gebeuren als we onszelf iets meer de tijd zouden geven om een mening te vormen? Geduld is, per slot van rekening, een schone zaak.

Het foute aan eerste indrukken

Het lijkt erop dat niemand vrij kan zijn van deze neiging om eerste indrukken te vormen. Dit mechanisme, dat automatisch in werking wordt gezet, is echter de oorzaak van een groot deel van de fouten die we maken wanneer het aankomt op het beoordelen van iemand anders.

Wanneer we te snel conclusies trekken en oordelen vellen, dan komt dit misschien doordat we zelf nooit in een oneerlijke situatie terecht zijn gekomen als gevolg van een eerste indruk. Daarom bieden wij je de mogelijkheid om een filmpje te kijken dat heel duidelijk laat zien hoe grof de fout is die we begaan wanneer we iemand veel te snel beoordelen.

In dit filmpje zien we Corinne Sutter, een kunstenares die meedeed aan een talentenjacht. We kunnen zien hoe ze een schilderij maakt, terwijl de jury ontevreden toekijkt. Het lijkt erop alsof hetgeen ze aan het creëren is hen niet bepaald bevalt, waardoor ze één voor één op de rode knop drukken en ze uiteindelijk moet stoppen.

Het is inderdaad zo dat het schilderij in eerste instantie misschien een beetje vreemd lijkt, maar als je genoeg geduld hebt, zul je zien dat je steeds benieuwder wordt naar hoe ze het af zal maken. De leden van de jury gaven haar hier niet genoeg tijd voor, ze hadden geen behoefte om te wachten… wat ze echter niet wisten is dat Corinne hun sprakeloos zou maken.

Dit filmpje geeft heel duidelijk weer dat een eerste indruk niet altijd klopt, en dat de echte werkelijkheid een ware klap in het gezicht kan zijn. Het publiek vond het werk van Corinne een staande ovatie waard, wat we echter niet weten is of haar tranen voortkwamen uit vreugde of machteloosheid.

Ben jij wel eens het slachtoffer geweest van een onterechte eerste indruk? Hoe vaak heb je wel niet een oordeel over iemand gehad dat uiteindelijk helemaal niet correct bleek te zijn? Geef anderen de kans om jou te laten zien hoe ze echt in elkaar zitten; loop niet op de zaken vooruit door een fout beeld van hun persoonlijkheid te vormen.