Todo Sobre Mi Madre, een film over vergeten groepen
Er wordt tegenwoordig veel gepraat over hoe vrouwen meer zichtbaar zijn. Steeds meer mensen hebben het over trans-zichtbaarheid en over de multiculturele maatschappij waarin we leven. Ze spreken van een wereld waarin ras en geslacht beginnen te vervagen en etiketten volledig verdwijnen. Deze nieuwe werkelijkheid zien we ook meer op het grote scherm verschijnen. Eén Spaanse regisseur is in deze onderwerpen al lange tijd een pionier. Deze pionier is Pedro Almodóvar. Eén van de beste voorbeelden van dit idee is zijn film, Todo Sobre Mi Madre.
Almodóvar werkt met verhalen die gemakkelijk parodieën kunnen worden. Hij slaagt er daarentegen in om ons te ontroeren en in het hart te raken. Door middel van zijn films heeft hij ons personages gebracht die volledig aan de rand van de maatschappij staan en de belangrijkste rollen op zich nemen.
Hij is gefascineerd door het naturalisme. Hij wil de werkelijkheid vatten zoals ze is en op de meest objectieve manier mogelijk. Deze film is ontsproten uit die fascinatie en uit een verlangen om te vechten voor meer zichtbaarheid voor vrouwen.
Wat achtergrondinformatie over Almodóvar en Todo Sobre Mi Madre
Almodóvar mengt het traditionele met het revolutionaire. Als je bekijkt hoe zijn werk geëvolueerd is, dan zul je merken dat hij zijn stijl verfijnd heeft. Zijn films zijn zelfs nog kleurrijker geworden. Punk, anti-kerk, gemarginaliseerde personages, vrouwen, popcultuur, La Movida Madrileña, leugens en zwarte humor zijn slechts enkele van de typische elementen bij deze befaamde Spaanse regisseur.
Todo Sobre Mi Madre is een mengeling van komische en dramatische aspecten. Toch gebeurt alles in een poging natuurlijk te zijn. Wat is zijn geheim? Hij gebruikt een vertrouwelijke omgangstaal die zo dicht mogelijk aansluit bij hoe we echt spreken.
In tegenstelling tot vele films is het drama in Todo Sobre Mi Madre niet het uiteindelijke doel. Het is niet het eindresultaat. Het is daarentegen het begin, het startpunt voor de verhaallijn. Hoe triest de verhaallijn ook is, het herinnert ons dat het leven voor iedereen van ons verdergaat. Het leven is een voortdurende strijd. Je weet nooit wat jou daarna zal overkomen.
Een eerbetoon
Todo Sobre Mi Madre is een eerbetoon aan twee andere films: A Streetcar Named Desire en All About Eve. Almodóvar graaft diep in deze invloeden. Hij laat ze ook een groot deel uitmaken van de film zelf.
De volledige verhaallijn van Todo Sobre Mi Madre is verbonden met het toneelstuk A Streetcar Named Desire van Tennesse Williams. De film staat naast dit stuk en geeft zichzelf vorm op basis ervan. Het vermengt zich ook met het oorspronkelijke Amerikaanse stuk.
De film ontmantelt de begrippen geslacht en vrouwelijkheid. Het toont jou een andere maar niet zo verre werkelijkheid: kleurrijk, vertrouwelijk, bitterzoet en direct. Todo Sobre Mi Madre is een ware klassieker van de Spaanse cinema. In 1999 heeft deze film ook de Oscar voor beste buitenlandse film gewonnen.
“Je bent authentieker wanneer je steeds meer lijkt op dat waarover je gedroomd hebt te zijn.”
-Todo Sobre Mi Madre-
De vrouwelijke personages in Todo Sobre Mi Madre
Er bestaat geen twijfel dat de voornaamste personages in Todo Sobre Mi Madre vrouwen zijn. Er komen bijna geen mannelijke personages in voor. Net als in vele films van Almodóvar zijn de vaderfiguren onbestaand of schaduwkarakters.
Deze film focust op moeders en vrouwen. Het maakt ook niet uit waar ze vandaan komen en hoe hun leven eruitziet. Almodóvar vat de verschillende levens van vrouwen uit deze tijdsperiode echt goed. De personages zijn allemaal goed gevormd. Hoewel ze karikaturen lijken, vervullen ze ook hun rol. Ze tonen jou een soort diversiteit die steeds normaler wordt.
Manuela, Huma, Agrado en Zuster Rosa zijn de voornaamste vier vrouwen in het verhaal. Ze zijn allemaal verschillend. Allemaal hebben ze heel krachtige lijnen. Bovendien hebben ze uitermate verschillende, unieke persoonlijkheden. Ze zijn echter allemaal vrouwen.
Manuela is de drijvende kracht achter het verhaal. Zij is vanuit Argentinië naar Spanje geëmigreerd. De eerste jaren in Barcelona bracht ze door met een man die uiteindelijk van geslacht veranderde en Lola werd. Haar zoon, Esteban, was vrucht van hun relatie.
De personages van dichtbij bekeken
Manuela
Manuela vluchtte naar Madrid zonder Lola iets over Esteban te vertellen. In Madrid begon ze een nieuw leven als verpleegkundige. Op de verjaardag van Esteban gaan ze kijken naar het toneelstuk A Streetcar Namde Desire. Manuela voelt zich heel verbonden met deze film.
Wanneer Esteban een handtekening probeert te krijgen van de hoofdrolspeelster, Huma Roja, rijdt een auto hem omver. Hij sterft. Vanaf dat moment ontstaat de band tussen het leven van Manuele en van Huma. Manuela onderneemt een reis naar haar verleden, naar Barcelona.
Huma
Manuela is een symbool voor moeders in het algemeen en de onvoorwaardelijke liefde die ze voor hun kinderen voelen. Haar personages toont een prachtig verhaal over het overwinnen van tegenslag. Huma aan de andere kant lijkt in het begin een kille, afstandelijke vrouw. Het lijkt alsof de roem naar haar hoofd gestegen is.
Ze ontwikkelt echter een goede vriendschap met Manuela. Wat we vanaf dat moment zien, is een gevoelige vrouw die lijdt en gewoon geliefd wil worden. We zien ook dat Huma een relatie heeft met haar medespeelster Nina. Zij is een jonge drugverslaafde die vele hoogte- en dieptepunten doormaakt.
Agrado
Wanneer Manuela in Barcelona toekomt, ontmoet ze een oude vriendin, Agrado. Zij is een authentieke vrouw, ook als is ze “gemaakt van silicone.” Kan iemand authentiek zijn als zijn of haar lichaam volledig kunstmatig is? Agrado is een symbool van het idee dat authenticiteit meer is dan de fysieke kant van de dingen. Zij is de vrouw die zij altijd gedroomd heeft te zijn.
Zij is een transseksuele vrouw die haar eigen weg in het leven gevolgd heeft. Ze is één van de interessantste personages in de film. Manuela werkt als prostituee. In de loop van het verhaal zijn we echter getuige van een ongelooflijke evolutie in haar personage. Op een bepaald moment geeft zij één van de meest gedenkwaardige monologen in Todo Sobre Mi Madre.
Taboes doorbreken
Todo Sobre Mi Madre doorbreekt oneindig veel taboes: HIV, transseksualiteit, homoseksualiteit, genderongelijkheid, vrouwelijk empowerment, prostitutie, immigratie enzovoort. Om specifieker te zijn is het een film die ons een intieme kijk verschaft op mensen die deel uitmaken van “gemarginaliseerde groepen,” de vergeten groepen.
Deze film toont ons de andere zijde van de munt. Het vertelt ons een verhaal dat misschien atypisch lijkt. Toch vertelt deze film dit verhaal op zo’n intieme manier dat je niets anders kan dan empathie voelen voor alle vrouwen in de film. Eén van de gevoeligste thema’s is HIV.
Voor zover we weten, is het tegenwoordig nog steeds een onderwerp waar veel mensen over stressen. De meeste mensen lijken te denken dat je ook een drugverslaafde of een prostituee bent als je HIV hebt.
“Ik ben altijd afhankelijk geweest van de vriendelijkheid van vreemden.”
-Todo Sobre Mi Madre-
Zuster Rosa
Hoe gaat Todo Sobre Mi Madre dan met dit thema om? Het personage met deze aandoening is een vrouw. Het is bovendien niet zomaar een vrouw maar een non. Ze is een jonge Spaanse vrouw uit een goede familie. Ze heeft haar leven gewijd aan anderen.
Wat dit jou toont, is dat uiteindelijk iedereen HIV kan krijgen. Het maakt niet wat jouw achtergrond is. Die kan jou niet tegen het lot beschermen.
Todo Sobre Mi Madre is een verhaal dat absoluut alles bevat. Al deze vrouwen weerspiegelen één aspect van de samenleving en een manier om met het leven om te gaan. Uiteindelijk verdienen ze allemaal ons respect.
