Socioseksualiteit: seks hebben zonder verbintenis of emotionele binding

Er zijn mensen die de voorkeur geven aan ongedwongen seks. Het soort waarbij er geen emotionele of affectieve band met de ander is. Deze neiging wordt socioseksualiteit genoemd.
Socioseksualiteit: seks hebben zonder verbintenis of emotionele binding

Laatste update: 28 augustus, 2022

Sinds lange tijd is seksualiteit ontdaan van een aantal van zijn vroegere taboes. Dit blijkt uit de groeiende erkenning en aanvaarding van verschillende seksuele geaardheden en praktijken. Een daarvan is socioseksualiteit. Het verwijst naar seks hebben voor louter lichamelijk genot, zonder enige vorm van emotionele of persoonlijke band.

Deze term werd bedacht door de bioloog en seksuoloog, Alfred Kinsey, in de eerste helft van de 20e eeuw. Hij werd echter populairder in de jaren ’90. Er zijn zelfs psychometrische instrumenten gemaakt om de mate van socioseksualiteit bij mensen te meten.

We moeten benadrukken dat socioseksualiteit geen nieuwe seksuele geaardheid is , maar dat de term eerder verwijst naar een gedragspatroon dat altijd al bestaan heeft en waar velen voor kiezen. Niettemin werd zulk gedrag in het verleden gestigmatiseerd, vooral in het geval van vrouwen. Tegenwoordig geniet het echter een zekere openheid.

Er zijn zelfs apps waarmee socioseksuele mensen met elkaar in contact kunnen komen, zodat ze kunnen genieten van intieme ontmoetingen zonder verbintenis.

Stel heeft seks in auto

Hoe meet men socioseksualiteit?

Misschien vraag je je af hoe socioseksualiteit zich in mensen manifesteert. Is het een categorisch begrip of kan het in graden uitgedrukt worden?

Hoogleraar psychologie, Lars Penke, creëerde een instrument om dit gedrag te meten, dat hij de Socioseksuele Oriëntatie Inventaris (SOI-R) noemde. De test bestaat uit een vragenlijst van negen vragen, die gegroepeerd zijn in drie categorieën:

  • Gedrag. Het aantal mensen met wie de deelnemer terloopse seks heeft gehad, zonder dat er een emotionele band was.
  • Houding. De opvattingen die ze hebben over socioseksualiteit.
  • Verlangen. Hun verlangen om socioseksuele relaties te onderhouden.

Uit de gegevens die de negen vragen opleveren, wordt een compatibiliteitsprofiel van de persoon met socioseksualiteit verkregen.

Verschillen tussen mannen en vrouwen

Het is een bekend feit dat de maatschappij vrouwen meer dan mannen gestigmatiseerd heeft als het gaat om het tonen van seksuele openheid. Tegenwoordig is dat niet meer zo uitgesproken als vroeger. Er zijn echter nog steeds bepaalde culturele vooroordelen die de manier waarop vrouwen en mannen hun seksualiteit beleven in belangrijke mate bepalen.

Dit gezegd hebbende, is het volkomen valide om te vragen of er, afhankelijk van het geslacht, verschillen zijn in de manifestatie van socioseksualiteit. Vanaf het begin hebben onderzoekers deze variabele als een bepalende factor beschouwd. Daarom gebruikten ze de SOI-R om na te gaan of er verschillen waren tussen mannen en vrouwen.

Mannen scoorden hoger (Engelse link) op de SOI-R dan vrouwen. Met andere woorden, mannen voelen zich meer op hun gemak met socioseksualiteit dan vrouwen. Toch moeten we voorzichtig zijn met deze generalisaties. Er zijn namelijk individuele verschillen tussen hetzelfde geslacht waarmee we rekening moeten houden.

De psychologe Anna Campbell en de sociologe Paula England toonden aan dat heteroseksuele mannen een grotere tevredenheid hebben dan vrouwen ten aanzien van socioseksualiteit. Vrouwen hebben de neiging schuldgevoelens te rapporteren na seksuele ontmoetingen waarin genegenheid ontbreekt, of gevoelens van teleurstelling bij het zien dat de relatie niet verder gaat dan seksueel contact.

Dat gezegd hebbende, variëren de resultaten als de variabele van seksuele geaardheid wordt ingebracht. Zo hadden vrouwen die zich als biseksueel identificeerden hogere scores voor socioseksualiteit dan degenen die zich als heteroseksueel of lesbisch identificeerden.

In het geval van mannen vertoonden homoseksuele mannen een hoger niveau van socioseksualiteit in de categorie attitudes, dan biseksuele en heteroseksuele mannen.

couple in bed

Andere factoren die samenhangen met socioseksualiteit

Behalve geslacht en seksuele geaardheid zijn er nog andere variabelen die de manifestatie van socioseksualiteit in belangrijke mate beïnvloeden. Zo suggereert onderzoek (Engelse link) dat mensen die bepaalde individuele kenmerken vertonen, zoals openheid voor ervaringen, extraversie, of impulsiviteit, hogere scores hebben op de SOI-R.

Anderzijds hebben mensen met individuele kenmerken als vriendelijkheid, nederigheid, en eerlijkheid lagere scores wat betreft socioseksueel gedrag.

Individuen met een vermijdende hechtingsstijl hebben meer kans om een patroon van socioseksueel gedrag te ontwikkelen. Mensen met veilige gehechtheid daarentegen hebben de minste kans om dit gedrag te ontwikkelen.

Een andere variabele die verband houdt met dit soort seksueel gedrag is religie. Mensen met een intrinsieke religieuze oriëntatie (waarbij religie een doel op zich is) neigen naar een lage socioseksualiteit. Terwijl proefpersonen met een extrinsieke religie (als middel om doelen te bereiken) hoger scoren op de SOI-R.

De factoren die met socioseksualiteit samenhangen zijn hier niet uitgeput. In feite is het ook in verband gebracht met variabelen als leeftijd en psychopathie, onder andere. Daarom kunnen we bevestigen dat we het seksueel gedrag  niet los van elkaar kunnen begrijpen. Bovendien ervaart niet iedereen het op dezelfde manier of met dezelfde intensiteit.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Schmitt D. Sexual Strategies Across Sexual Orientations. Journal of Psychology & Human Sexuality [Internet]. 2008 [consultado 9 agosto 2021]; 18(2-3): 183-214. Disponible en: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1300/J056v18n02_06
  • Del Río E, Ramos-Villagrasa P, Castro A, Barrada J. Sociosexuality and Bright and Dark Personality: The Prediction of Behavior, Attitude, and Desire to Engage in Casual Sex. Int J Environ Res Public Health [Internet]. [consultado 9 agosto 2021]; 2019; 16(15). Disponible en: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6695927/

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.