*** Schizofrenie en vaatveranderingen in de hersenen
Leven met schizofrenie is als leven in een parallelle wereld die vaak erg bedreigend en chaotisch is. De symptomen die gepaard gaan met deze ernstige – en chronische – geestesziekte zorgen ervoor dat de persoon vaak niet in staat is om zijn studie af te maken of een baan te houden. Om nog maar te zwijgen van de complexiteit van interpersoonlijke relaties.
Wanen, hallucinaties, psychoses, veranderingen in het denken, verslechtering van emoties, zelfmoordgedachten… We weten dat ongeveer 1% aan dit ziektebeeld lijdt en dat antipsychotica weliswaar hun voordelen hebben, maar dat het ook noodzakelijk is om de behandeling te combineren met psychosociale therapieën.
Op dit moment kennen we echter nog steeds niet de precieze mechanismen achter schizofrenie. Traditioneel is altijd gekeken naar veranderingen in zowel de hersenfunctie als de hersenstructuur.
Er zijn bijvoorbeeld veranderingen in de dopamineproductie gesuggereerd. Enige tijd geleden onthulde onderzoek van de Federale Universiteit van Rio de Janeiro echter een andere interessante theorie. Een die te maken heeft met vascularisatie.
Het onderzoek heeft uitgewezen dat patiënten met schizofrenie smallere bloedvaten vertonen in verschillende delen van de hersenen.
De hypothese dat bepaalde veranderingen in de bloedvaten van de hersenen aan de basis kunnen liggen van verschillende psychische stoornissen is een bekende hypothese.
Schizofrenie en vaatveranderingen in de hersenen: een mogelijk oorzakelijk verband
Het idee dat bepaalde afwijkingen in de celstructuren van de hersenen aan de basis kunnen liggen van schizofrenie is niet nieuw. We weten al jaren hoe belangrijk de juiste vorming van neuronen, hun synapsen en hun dendritische processen is voor het optimaal functioneren van een oneindig aantal psychologische processen.
De hersenen zijn als een kostbare steen die vanaf de geboorte op de juiste manier gepolijst en gebeeldhouwd moet worden om de juiste functionaliteit te bewerkstelligen. Bovendien, als de juiste vorming van onze neuronen al doorslaggevend is, dan is hun vascularisatie dat nog meer. Met andere woorden, de juiste ontwikkeling van bloedvaten in het hersenweefsel.
Voor het efficiënt functioneren van de hersenschors is bijvoorbeeld een nauwkeurige opbouw van de neuronale en vasculaire netwerken nodig. Zozeer zelfs dat elke verstoring het ontstaan van meerdere geestelijke gezondheidsproblemen kan bemiddelen. Dit verklaart het verband tussen schizofrenie en vaatveranderingen, een factor die we nu veel beter begrijpen.
De ontwikkeling van schizofrenie zou het gevolg kunnen zijn van veranderingen in astrocyten, een type neurale cel dat cruciaal is voor het goed functioneren en de vorming van onze hersenen.
Lees ook dit artikel: Nieuw oorzakelijk verband gevonden tussen dopamine en schizofrenie
Astrocyten, mogelijke veroorzakers van schizofrenie
Het onderzoek (Engelse link) dat is uitgevoerd aan de Universiteit van Rio de Janeiro en onlangs is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Molecular Psychiatry is een verdere schakel om de neurobiologische basis van deze ernstige geestesziekte te begrijpen. De oorsprong van schizofrenie ligt mogelijk in astrocyten, een type gliacel.
Deze kleine structuren houden zenuwcellen op hun plaats en bevorderen hun goede ontwikkeling. Hun rol in de hersenen is enorm en tot voor kort werden ze volledig verwaarloosd in de neurowetenschappen. Nu staan ze echter bekend als de “bouwers van de zenuwbanen”.
- Ze zijn de sleutel tot de metabolische ondersteuning van neuronen.
- Ze zijn onmisbaar in regeneratieprocessen van de hersenen.
- Ze bevorderen de vorming van de bloed-hersenbarrière.
- Ze bouwen de informatieoverdracht in de hersenen (Engelse link).
Astrocyten zijn die cruciale neurovasculaire eenheden die de neuronen verbinden met de lokale bloedstroom en ze zo voorzien van de juiste metabolische basis. Een opvallende bijzonderheid is waargenomen bij mensen met schizofrenie.
Patiënten met deze geestelijke stoornis hebben disfunctionele astrocyten die de metabole stroom naar verschillende hersengebieden verminderen. Deze gebrekkige vascularisatie zou een groot aantal basale mentale processen verstoren.
Wellicht vind je dit artikel ook interessant: Het schizofreniespectrum begrijpen
Cellulaire ontsteking en de pathogenese van schizofrenie
Schizofrenie en vaatveranderingen in de hersenen in de hersenen hebben een directe link die begint met astrocyten. De volgende vraag is echter: waarom zijn deze “bouwers van zenuwsnelwegen” veranderd? De auteurs van de huidige studie hebben een aantal mogelijke verklaringen geïdentificeerd.
In de samenstelling van astrocyten van mensen met schizofrenie werden ontstekingsbevorderende cytokinen en verschillende eiwitdisfuncties gevonden. Deze ontstekingselementen zouden de cerebrale vascularisatie beïnvloeden, waardoor deze afneemt en pathologisch wordt.
Astrocyten spelen ook een cruciale rol in de immuunrespons. Veranderingen in dit celtype zijn verantwoordelijk voor een onrijpe vascularisatie die een grote impact zou hebben op de hersenschors.
Misschien vind je dit artikel ook interessant: Ongedifferentieerde schizofrenie: symptomen, oorzaken en behandeling
Zullen er nieuwe behandelingen voor de toekomst worden ontwikkeld?
Schizofrenie manifesteert zich op jongvolwassen leeftijd, tussen 21 en 30 jaar. Veranderingen in astrocyten of gliacellen verschijnen echter al in de neurologische ontwikkeling van de foetus .
Deze stoornissen in de cerebrale vaten resulteren beetje bij beetje in de rijping van hersenen met afwijkingen die op de lange termijn de basis vormen van neurologische ziekten zoals schizofrenie. We hebben te maken met een genetische trigger die deze link tussen schizofrenie en vaatveranderingen in de hersenen in de hersenen zou orkestreren.
Deze vroege misvorming van het hersencircuit heeft ernstige gevolgen in de toekomst. Wat zijn daarom de vooruitzichten dat we morgen een effectieve behandeling hebben voor deze aandoening? Voorlopig zijn er geen vooruitzichten dat we schizofrenie kunnen voorkomen of effectief kunnen behandelen.
Het zal een chronische ziekte blijven waarvoor de behandelingsmedicijnen ongetwijfeld verbeterd zullen worden. Het is echter wel nodig om een groot deel van het onderzoek te richten op het neuronale gebied, op de oorsprong die een van de ernstigste en verdrietigste ziekten die ons in zijn greep houdt, in gang zet.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Hanson DR, Gottesman II. Theories of schizophrenia: a genetic-inflammatory-vascular synthesis. BMC Med Genet. 2005 Feb 11;6:7. doi: 10.1186/1471-2350-6-7. PMID: 15707482; PMCID: PMC554096.
- Katsel P, Roussos P, Pletnikov M, Haroutunian V. Microvascular anomaly conditions in psychiatric disease. Schizophrenia – angiogenesis connection. Neurosci Biobehav Rev. 2017 Jun;77:327-339. doi: 10.1016/j.neubiorev.2017.04.003. Epub 2017 Apr 8. PMID: 28396239; PMCID: PMC5497758.
