PTSS genezen met EMDR-therapie en mindfulness
Vandaag hebben we het over de doeltreffendheid van EMDR-therapie en mindfulness om posttraumatische stress te genezen. De Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) – therapie is een klinische praktijk die opgestart is als behandeling voor trauma.
Het doel was om symptomen zoals overdreven waakzaamheid en dwanggedachten te verminderen. Therapeuten gingen het gebruiken bij soldaten die uit Vietnam terugkeerden en bij vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld.
De EMDR-therapie steunt op het Adaptive Information Processing (AIP) – model. Dit model stelt dat je geest het aangeboren vermogen bezit om alles wat je overkomt, op een gezonde manier te verwerken.
Het probleem treedt op wanneer je een traumatische ervaring niet op een juiste manier verwerkt. In dat geval worden de waarnemingen opgeslagen op precies dezelfde manier als hoe jouw hersenen ze vanaf het begin gecodeerd hebben. Dat gebeurt samen met vervormde gedachten, gevoelens en beelden van de ervaring.
Vele vooraanstaande therapeuten combineren op een succesvolle manier EMDR met de praktijk van mindfulness. In algemene termen is mindfulness de bewuste en oordeelvrije observatie van wat in je geest gebeurt.
Het vereist aanvaarding, medeleven en eerlijke nieuwsgierigheid. Het bewijs is er dat deze twee technieken samen heel doeltreffend zijn om trauma te genezen en traumatische gebeurtenissen objectief te benaderen (depersonalisatie).
EMDR: Eye Movement Desensitization and Reprocessing
Francine Shapiro, een Amerikaanse psycholoog, heeft de EMDR-therapie ontwikkeld. Haar idee heeft de vroege therapieën op basis van de oogbeweging omgevormd tot het meest omvattende model voor informatieverwerking dat er bestaat.
Tegenwoordig gebruiken ontelbare artsen de techniek van Shapiro. Het doel van de EMDR-therapie is verder te gaan dan alleen maar de symptomen van een trauma te verlichten. Het richt zich ook op het opwekken van positieve gevoelens.
Bovendien verandert het op een grondige manier de overtuigingen die diep van binnen vastgehouden worden. Het uiteindelijke doel is dat de patiënt ook zijn gedrag verandert dat ermee verbonden is.
Mensen gebruiken meestal de volgende metafoor om het te beschrijven. Het is net als het vermogen van de huid om een snee in minder dan een week te laten genezen zolang er geen splinter in de wond zit. In dit geval is de splinter de herinnering die op een verstoorde manier opgeslagen is.
De EMDR-therapie gaat er van uit dat de manier waarop een herinnering opgeslagen en verwerkt is, pathologisch is. Het gaat dus niet over de traumatische gebeurtenis zelf. De therapie werkt door de hersenen te stimuleren.
Op die manier herstellen en verwerken ze de onverwerkte of niet-genezen herinneringen en verbinden ze aan positieve herinneringsnetwerken. Dat leidt tot een natuurlijk en aangepast herstel van je herinneringen. Dit vermindert hun emotionele tol.
Hoe werken EMDR-therapie en mindfulness samen?
De EMDR-therapie richt zich op de herinneringen die op een verstoorde manier opgeslagen zijn. In de therapie worden die herinneringen onder de vorm van een semantische herinnering in de neo-cortex verwerkt.
De semantische vorm die jij aan de herinneringen geeft, helpen je om de emoties rond die herinneringen onder controle te houden. Het zorgt er ook voor dat de herinneringen met een samenhangend, persoonlijk verhaal kunnen bestaan.
De EMDR-therapie verlicht ook het autonome sympathisch zenuwstelsel. Dit systeem is immers verbonden met traumatische ervaringen. EMDR vermindert op een aanzienlijke manier de fysiologische activering.
Hier doet mindfulness zijn intrede. In 1972 raakte Dr. Laurel Parnell, een bekende EMDR-therapeut heel geïnteresseerd in mindfulness. Haar interesse ging vooral uit naar de analogie waarbij je de geest ziet als een laboratorium en die onthechting gebruikt om je eigen waarheden te ontdekken.
Parnell volgde meerdere opleidingen in mindfulness met pioniers zoals Jack Kornfield en Joseph Goldstein. Daarna ging ze mindfulness gebruiken samen met haar EMDR-therapie.
Ook vele Tibetaanse monniken gebruiken visualisatie en de kracht van beelden om belangrijke eigenschappen als medeleven, kracht en wijsheid te ontwikkelen. Mindfulness maakt deel uit van de yoga-opleiding.
Yoga benadrukt het lichaamsbewustzijn op een heel diep niveau. Mindfulness helpt je om informatie te ervaren in plaats van het te beoordelen.
Focussen op het heden
EMDR-therapie en mindfulness focussen beiden op het huidige moment. Dat is de manier waarop ze patiënten helpen om traumatische gebeurtenissen of depressie in een ander kader te plaatsen namelijk als voorbijgaande voorvallen in de bewuste geest.
Tot slot kunnen we stellen dat deze tweevoudige benadering ontworpen is om het trauma vrij te maken dat zolang opgesloten was. Het kan je helpen om een toestand van overdreven waakzaamheid achter je te laten. Je kan dan uiteindelijk op een gezonde manier traumatische en stressvolle herinneringen verwerken.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Shapiro, F. (2017). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Basic principles, protocols, and procedures. (3rded.). Guilford Press.
- Boyd, J. E., Lanius, R. A., & McKinnon, M. C. (2018). Mindfulness-based treatments for posttraumatic stress disorder: a review of the treatment literature and neurobiological evidence. Journal of psychiatry & neuroscience : JPN, 43(1), 7–25. doi:10.1503/jpn.170021
- Hase, M., Balmaceda, U. M., Hase, A., Lehnung, M., Tumani, V., Huchzermeier, C., & Hofmann, A. (2015). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in the treatment of depression: a matched pairs study in an inpatient setting. Brain and behavior, 5(6), e00342. doi:10.1002/brb3.342
- Linde, Jason N. (2019). Mindfulness and EMDR Therapy. Pychology Today